Coronavirus: Corona verliest terrein, fors minder besmettingen en opnames

De Braziliaanse variant van het coronavirus (P1) is afgelopen week weer iets vaker opgemerkt in Nederland. Van de 828 monsters uit de wekelijkse steekproef van het RIVM die tot nu toe nader zijn geanalyseerd, bevatten er 23 deze variant, die geldt als zorgwekkend. Dat is bijna 2,8 procent. Een week eerder was P1 goed voor 2,4 procent van het totaal, nog een week eerder had P1 een aandeel van 1,6 procent.

Het RIVM houdt iedere week een steekproef uit positieve coronatesten. Van de virusdeeltjes die daarop zitten, wordt het genetische materiaal in kaart gebracht. Op die manier houdt het instituut zicht op de verspreiding van de verschillende coronavarianten.

Zoals bekend is de Britse variant zeer dominant in Nederland. Die neemt in de laatste steekproef ook weer bijna 96 procent van het totaal voor zijn rekening. P1 staat inmiddels wel op de tweede plaats. Deze virusvariant werd eerst vooral aangetroffen rond de Braziliaanse stad Manaus en gaat nu ook veel rond in Suriname. Het is een van de varianten die door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) als zorgwekkend worden beschouwd. 'Bij deze variant lijkt de afweer door vaccinatie of doordat je het virus al eens hebt gehad mogelijk minder goed te zijn', schrijft het RIVM daarover.

Het vertrouwen in het Nederlandse vaccinatiebeleid is de afgelopen weken flink gestegen, meldt EenVandaag na onderzoek. Half april had nog slechts een kwart (28 procent) vertrouwen in het proces, nu, zes weken later, is dat meer dan verdubbeld (62 procent).

Uit onderzoek van de actualiteitenrubriek onder ruim 23.000 leden van het Opiniepanel komt ook naar voren dat van alle ondervraagden nog maar de helft voldoende afstand houdt tot familie buiten het huishouden. 61 procent doet dat bij vrienden.

Opvallend is het grote verschil in sociaal gedrag tussen jong en oud. Zo houden acht op de tien 65-plussers, die grotendeels al zijn gevaccineerd, afstand tot hun vrienden. Slechts 37 procent van de jonge mensen zegt dat te doen. Ook houden jongeren flink minder (36 procent) afstand tot hun familie buiten het huishouden dan 65-plussers (65 procent).

Bijna 900.000 mensen hebben vorige week een vaccinatie tegen het coronavirus gekregen. Dat zijn er ruim 100.000 minder dan er volgens het coronadashboard van de overheid gezet zouden worden.

Van maandag 24 tot en met zondag 30 mei zijn in totaal 899.234 prikken gezet, blijkt uit de wekelijkse rapportage van het RIVM. Volgens het coronadashboard zouden naar verwachting in die week 1.011.335 mensen een prik krijgen.

De kerken houden vanaf dinsdag een extra inzamelingsactie om de kosten van de coronacrisis te bestrijden. Gewoonlijk organiseren de kerken eenmaal per jaar in januari de actie Kerkbalans om geld in te zamelen voor de eigen gemeente of parochie, maar nu is extra geld nodig om de gebouwen en gemeenschappen overeind te houden, zegt woordvoerster Anna Kruse. Kerkbalans is een gezamenlijke actie van de rooms-katholieke kerk, de protestantse kerk, de Oud-Katholieke kerk en de Evangelische Broedergemeente.

Vooral de digitale en andere creatieve oplossingen die kerken hebben toegepast zodat kerkgangers thuis missen en diensten konden bijwonen hebben veel geld gekost. 'Parochies en gemeenten hebben ongekende veerkracht laten zien. Op allerlei manieren is contact gezocht met kerkleden om hen te steunen in de crisistijd', aldus Kruse.

Ongeveer 250 mensen kregen tussen donderdag 27 mei en zondag 30 mei een onterechte positieve uitslag nadat ze zich bij de GGD-testlocaties in Bergen op Zoom of Goes hadden laten testen op het coronavirus. Volgens het Zeeuwse ziekenhuis Adrz gaat het om mensen die een coronasneltest of antigeentest hebben gekregen.

Het laboratorium van Adrz in Goes beoordeelt de coronatesten die afgenomen worden op deze testlocaties. Door een aanpassing van het laboratoriumsysteem werden de testwaardes verkeerd doorgegeven aan het landelijke systeem. Maandag werd de fout ontdekt en gecorrigeerd.

Het coronavirus is ook afgelopen week weer verder teruggedrongen in Nederland. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) registreerde 20.608 besmettingen, 18 procent minder dan een week eerder. Dit is het laagste aantal meldingen sinds eind september vorig jaar. Het aantal ziekenhuisopnames nam met ruim een derde af.

Nu steeds meer mensen zijn gevaccineerd, gaat het aantal nieuwe gevallen in rap tempo omlaag. Dat is ook duidelijk te merken in de ziekenhuizen.

Volgens de RIVM-cijfers die dinsdag verschenen, zijn in zeven dagen tijd 533 mensen met Covid-19 opgenomen in het ziekenhuis. Dat is een afname van 36 procent ten opzichte van de vorige weekrapportage. Van deze patiënten zijn er 112 zo ziek dat ze op een intensive care zijn opgenomen, 40 procent minder dan de week daarvoor. De ziekenhuiscijfers die het RIVM wekelijks opgeeft zijn op het moment van rapporteren overigens nog niet helemaal compleet.

Het aantal nieuwe coronapatiënten in de ziekenhuizen blijft dalen. In de afgelopen 24 uur zijn bijvoorbeeld maar zes mensen vanwege corona op een intensive care opgenomen. Dat is het laagste aantal sinds het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding begon met het delen van die gegevens in oktober.

Bij Stichting NICE, die ook zulke gegevens bijhoudt, waren er in september voor het laatst zo weinig nieuwe ic-opnames. Dat was aan het begin van de tweede coronagolf.

In totaal belandden afgelopen etmaal 83 nieuwe coronapatiënten in een ziekenhuis. Dat zijn er iets meer dan op maandag, maar het is gebruikelijk dat er op dinsdagen meer opnames worden gemeld dan op maandagen. In de afgelopen zeven dagen registreerde het LCPS 658 ziekenhuisopnames, gemiddeld 94 per dag. In anderhalve week tijd is de gemiddelde instroom gehalveerd.

In totaal behandelen ziekenhuizen nu 1240 mensen vanwege Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Dat zijn er 87 minder dan op dinsdag en het is het laagste aantal sinds 11 oktober. Een maand geleden, op de eerste dag van mei, lagen 2638 coronapatiënten in de ziekenhuizen.

Koning Willem-Alexander heeft zijn eerste dosis met een coronavaccin gehad. Dat maakte hij dinsdag tijdens een werkbezoek aan Den Haag bekend toe hij daar naar gevraagd werd. De koning wilde niet loslaten welk vaccin hij heeft gekregen.

De versoepelingen van de coronamaatregelen maken het werk van de bijzonder opsporingsambtenaren (boa's) er niet makkelijker op, zo zegt Richard Gerrits van vakbond BOA ACP. Volgens hem moeten de boa's door de toenemende drukte in de publieke ruimte vaker mensen aanspreken op het naleven van de nog wel bestaande maatregelen. 'We kijken echt serieus of het goed gaat en spreken mensen aan als ze te dicht bij elkaar zitten. Vaak is dat voldoende. Maar het is moeilijk uit te leggen aan mensen die in een grote tuin met een groepje barbecueën dat zij dan met te veel mensen zijn en dat dat niet mag.'

Ook maakt Gerrits zich zorgen om het komende EK, waarbij nog flink wordt gediscussieerd over de mogelijkheid voor horeca-eigenaren om schermen op te hangen. 'Maar de horeca moet om 22.00 uur dicht. Stel dat het Nederlands elftal het goed doet en wint en dat mensen dat dan buiten gaan vieren, hoe moeten wij dat handhaven', vraagt Gerrits zich af.

Een klein groepje 39-jarigen die later dit jaar veertig worden zijn de eerste 'dertigers' die een afspraak kunnen maken voor een vaccinatie. Vanaf dinsdag mogen mensen die zijn geboren in 1981 hun prikafspraak maken. In totaal gaat het om 210.000 mensen. Zij krijgen vanaf vrijdag een uitnodigingsbrief, maar kunnen ook al eerder online een afspraak inplannen. Sommige dertigers konden al eerder hun prik krijgen vanwege een medische indicatie of het beroep dat ze hebben.

De afgelopen weken is het tempo van het vaccinatieproces flink opgeklommen. Vorige week werden mensen uit de jaartallen 1969 tot en met 1978 uitgenodigd voor hun prik. Naar verwachting zal het wel een paar weken langer duren om te zorgen dat iedereen zijn of haar prik krijgt. Zo worden jongeren van onder de 18 in Nederland voorlopig nog niet gevaccineerd, ondanks het feit dat de Europese vaccinwaakhond EMA daar wel groen licht voor heeft gegeven. In Nederland moet dat besluit nog genomen worden.

Seniorenorganisatie ANBO heeft gemengde gevoelens over de tweede kans die AstraZeneca-weigeraars krijgen om alsnog gevaccineerd te worden met het Pfizer, Moderna of Janssen-vaccin. 'Aan de ene kant is het goed nieuws voor de mensen die het uit angst hebben afgeslagen, maar het kan ook wel een belediging zijn voor mensen die zich wel hebben laten vaccineren met AstraZeneca', aldus de organisatie. Zij houden zich vast aan het standpunt dat het omhoog krijgen van de vaccinatiegraad uiteindelijk het belangrijkste is.

Ook de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) sluit zich daarbij aan. 'Wij zijn ervoor dat zoveel mogelijk mensen gevaccineerd worden. Daar hebben huisartsen zich voor ingezet en dat blijven ze doen', zegt een woordvoerder. Volgens de LHV is het ook zo dat mensen die twijfelen over het AstraZeneca-vaccin zich veelal toch laten intenten zodra mensen in hun omgeving dat ook doen.

Vanaf zaterdag 5 juni mogen de theaters en poppodia eindelijk weer open. Toch zegt de helft van de theaters geen live-voorstellingen of optredens te hebben geboekt. Dat komt doordat het theaterseizoen op zijn einde loopt, zo legt Monique Aalbers van de Leidse Schouwburg uit tijdens radioprogramma West Wordt Wakker. 'Bij het theater is het moeilijk om dingen te verplaatsen. Er gaat veel werk aan vooraf', vertelt Aalbers. 'Wij hebben nog vier voorstellingen staan, en in de zomer een buitenproject. We gaan nu niet nog last minute bijboeken, omdat dat net te ingewikkeld wordt.'

Volgens Aalbers komt de heropening van de theaters voor velen te laat: 'Hun dansers gaan volgend seizoen naar een andere voorstelling. Hoe groter je ensemble, des te groter de kans dat je die mensen straks niet meer hebt. Het komt echt aan op nu.' Toch blijft ze hoopvol dat haar eigen theater straks weer volle zalen mag ontvangen. 'We hopen heel erg dat het publiek ons weet te vinden. Die moeten van de bank af en weer op de fiets naar de stad komen.'

Hulporganisatie het Rode Kruis vreest dat er meer daklozen op straat komen nu gemeenten de noodopvangen sluiten. Vanwege corona mochten ook mensen die normaal gesproken geen recht hebben op noodopvang, bijvoorbeeld migranten uit Oost-Europa, er toch gebruik van maken. Dat stopt nu de coronamaatregelen worden afgebouwd. 'Een onverantwoorde situatie', zo zegt de organisatie.

Tijdens de coronacrisis raakten veel arbeidsmigranten hun werk kwijt. Omdat onderdak voor hen vaak gekoppeld is aan hun werk, kwamen ze opeens op straat te staan. De organisatie gaat er uit van tussen de 2.500 en 3.000 dakloze 'EU-migranten'. Die mensen lopen een groter risico op gezondheidsproblemen, zowel fysiek als psychisch. Jasper Kuipers, directeur van Dokters van de Wereld, maakt zich zorgen: 'Opvang is een absolute randvoorwaarde voor gezondheid. Het steeds op- en afschalen van opvang door het veranderende rijksbeleid leidt bovendien tot onnodige verspreidingsrisicos en legt een enorme druk op hulpverleners.'

Asielzoekers met een medische indicatie die tussen de 18 en 60 jaar oud zijn, worden vanaf dinsdag geprikt met het Moderna-vaccin. De regionale GGD's, het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) en de GezondheidsZorg Asielzoekers (GZA) werken samen om de groep van ongeveer 1.500 mensen te vaccineren. Ook komt er voorlichting over het belang van vaccinatie. Die voorlichting wordt via online presentaties aangeboden en wordt vertaald in twaalf talen.

Vanaf dinsdag begint tevens een proef op drie COA-locaties om asielzoekers zonder medische indicatie te vaccineren. De hele groep, in totaal ongeveer 19.000 mensen, krijgt vanaf half juni het Janssen-vaccin.

Mensen die het AstraZeneca-vaccin zouden krijgen maar dat hebben geweigerd, krijgen binnenkort een nieuwe oproep voor een prik. Dat maakt demissionair zorgminister Hugo de Jonge dinsdag bekend. Dit keer worden zij geprikt door de GGD, wat betekent dat ze Pfizer, Moderna of Janssen krijgen. Een deel van de groep die via hun huisarts AstraZeneca kon krijgen wil dat liever niet. Als redenen geven ze beperkte bescherming die AstraZeneca biedt, en het wantrouwen dat is ontstaan als gevolg van de prikstops.

In totaal tekenden meer dan 16.000 mensen een petitie met als doel om 60-plussers keuzevrijheid te geven wat betreft het vaccin dat ze krijgen. 'Ik ben 100 procent voor vaccinatie, ik ben ervan overtuigd dat dat de enige uitweg uit deze pandemie is', zegt een van de ondertekenaars René Vlietstra. Hoeveel mensen precies hebben geweigerd om geprikt te worden met AstraZeneca is niet bekend.

Check hier hoeveel besmettingen er zijn in jouw gemeente.