Tobias (26) had GHB bij zich, maar hij wil écht niet weer gevangenis in

Op 31 december 2018 komt Tobias uit Alphen aan den Rijn opnieuw in aanraking met de politie. Waarom hij die dag staande wordt aangehouden, wordt alleen niet helemaal duidelijk tijdens de rechtszaak. Hij werkt die dag mee aan een blaastest, waaruit blijkt dat hij niet te veel alcohol op heeft. Maar hij weigert een speeksel- en bloedtest. Uiteindelijk komen agenten erachter dat hij ook een stroomstootwapen en een zogeheten creditcardmes bij zich draagt en in de auto waarmee Tobias rondrijdt ligt zo’n anderhalve liter GHB, verdeeld over twee flessen.

Daarnaast is hij vorig jaar meerdere keren betrapt toen hij in zijn auto rondreed, terwijl zijn rijbewijs was ingevorderd. En heeft hij er kort geleden al negen maanden gevangenisstraf op zitten. Hij kreeg eerder een jaar cel, waarvan drie maanden voorwaardelijk, voor vrijheidsberoving, openlijk geweld en bedreiging.

Nu moet hij weer in de rechtbank verschijnen voor zes zaken. 'Alle feiten zijn bij elkaar geveegd', geeft de rechter aan. Waarvoor de advocaat van Tobias hem bedankt. 'We gaan het rijtje wel af', vervolgt de rechter. 'Het is alweer wat lang geleden, maar 31 december 2018 was toch een rampendag voor u. Het komt erop neer dat u staande wordt gehouden, de politie gaat met u aan de praat, er was blijkbaar ook reden om te onderzoeken of u middelen op had. Aan de alcohol-, dus blaastest, werkt u mee. En dat was goed. Maar daarna vragen ze om een speeksel- en bloedtest en dat weigert u. Dat is wel het domste dat iemand kan doen', begint de rechter.

Tobias zit gebogen over z’n tafeltje en baalt zichtbaar dat hij weer in de rechtbank zit. Met enige angst in zijn ogen kijkt hij de rechter en officier van justitie aan. Over de momenten dat hij zonder rijbewijs reed, vertelt hij: 'Ja, dat was dommigheid. Ik wist het wel, maar één keer was ik op een industrieterrein. Ik wachtte op een collega, ik ging voor hem tanken.'

Daarna wordt er al snel gevraagd naar de GHB. 'Ik had een klein flesje voor mezelf bij me en de grote fles was van een vriend. Ik zou hem ontmoeten bij vrienden en hij kwam op de scooter, dat was onhandig voor hem. Daarom had ik de fles in de auto meegenomen.'

Naast de ongeveer anderhalve liter GHB in zijn auto, heeft de verdachte ook een stroomstootwapen bij zich en een creditcardmes, benadrukken ook de rechter en de officier van justitie. Tobias blijft ontkennen dat hij wist dat het een stroomstootwapen was, ook zijn advocaat blijft dit verdedigen. Tobias: 'Ik had het gekocht via zo’n soort Ali Express-website, Wish. Ik dacht dat het alleen een zaklamp was. Ik heb het verder ook niet gebruikt, het zat gewoon in mijn tas.'

De rechter kijkt hem peinzend aan. 'Oké, ik geloof best dat je het zo hebt gekregen, maar waar het om gaat is: als je zo’n ding krijgt, dan probeer je het toch even en kijk je of 'ie het doet? Hij was blijkbaar wel opgeladen.' Tobias haalt zijn schouders op en probeert zich weer te verweren met hetzelfde argument, dat hij dacht dat het gewoon een normale zaklamp was. Zijn advocaat reageert nog: 'Op stroomstootwapens staat meestal een afbeelding van een bliksemschicht, hierop stond alleen de tekst 'flashlight'.' Het zogeheten creditcardmes is ook voor nog geen twee euro op zo’n zelfde website te verkrijgen onder de noemer 'camping tool'. Op het eerste gezicht lijkt het om een creditcard in een houder te gaan, maar het blijkt gewoon een uitklapbaar mes.

De rechter gaat verder: 'We zien toch wel veel dingen in je gegevens terugkomen. De meest recente veroordeling is 20 augustus 2020, toen moest je voorkomen in de rechtbank in Breda. Waarbij het ging om drugs in het verkeer. Het leverde een rij-ontzegging op van 21 maanden, waarvan vijf maanden voorwaardelijk en een werkstraf van veertig uur. Daarvoor was je rijbewijs ook al een keer ingevorderd en toen heb je toch gereden. Daarvoor is toen een voorwaardelijke gevangenisstraf van één week gegeven. Hoe gaat het nu met de werkstraf? Heb je die al gedaan?'

Tobias: 'Ik heb de afspraak gemaakt om in de eerste week van de bouwvak die taakstraf te doen. Ik heb al een kennismakingsgesprek gehad. Ik wacht ook nog op bericht van het CBR over mijn rijbewijs.' Hij vertelt daarnaast dat hij nu bij zijn vader woont, bezig is om zijn schulden af te betalen en naar werk kan doordat hij met zijn collega’s kan meerijden.

'Voordat ik vast kwam te zitten was het een heel andere periode in m’n leven, waarbij het niet altijd even goed ging. Maar vastzitten is echt niet wat ik nog een keer wil meemaken in m’n leven. Ik heb de banden met al m’n oude vrienden, die me negatief beïnvloedden, ook gebroken. Anders blijft dit gebeuren. Daarnaast volg ik nu ook een behandeling bij zorginstelling De Waag, omdat ik snel beïnvloedbaar ben.'

De advocaat haalt aan dat Tobias ook een dochtertje heeft van bijna drie jaar. 'De Waag wil me helpen om ervoor te zorgen dat ik haar kan zien. Ik heb haar nog nooit gezien. Met de ouders van m’n ex heb ik goed contact. We zijn nu bezig om een omgangsregeling voor elkaar te krijgen.'

De officier van justitie noemt nog een keer de feiten op en benadrukt dat anderhalve liter GHB ontzettend veel is. 'GHB heeft een straatwaarde van vier euro per eenheid, dus het ging om zo’n 6.000 euro. Daarnaast had je wapens op zak en ben je herhaaldelijk rijdend aangetroffen terwijl dat niet mocht. Dat komt over alsof meneer lak heeft aan maatregelen die zijn opgelegd. Het gaat om ernstige feiten.' Ze eist onder meer een gevangenisstraf voor de duur van twee maanden en een voorwaardelijke rij-ontzegging van twaalf maanden met een proeftijd van twee jaar.

Weer naar de gevangenis ziet Tobias alleen niet zitten. Ook zijn advocaat probeert nog van alles om dit te voorkomen. 'Ik heb veel moeite moeten doen om zijn werkgever te overtuigen hem in dienst te houden, ook toen hij naar de gevangenis moest. De werkgever is er nu wel klaar mee als hij weer terug moet naar de gevangenis. We hebben liever een werkstraf en die mag best fors zijn, dat kan hij ook in het weekend doen.'

Tobias: 'Ik hoop dat ik niet weer de gevangenis in moet, omdat het nu eindelijk weer goed gaat. Nu heb ik andere prioriteiten, ik ben heel anders bezig dan toen. Ik wilde deze zaken ook allemaal afronden toen ik in de gevangenis zat, zodat ik er klaar mee was, maar dat kan nu pas.'

De rechter vindt dat hij inderdaad wel iets heeft geleerd van zijn negen maanden gevangenisstraf. 'Je hebt een flinke knop omgezet, dat heeft de reclassering ook gerapporteerd. Ze menen ook dat je beter niet opnieuw de gevangenis in kan gaan, voor het geval je dan juist weer op het verkeerde pad komt.' Hij veroordeelt Tobias uiteindelijk tot drie weken gevangenisstraf, geheel voorwaardelijk. En een werkstraf van 120 uur. 'Dat moet je serieus nemen en tot een goed einde brengen. Als dat niet lukt, moet je wel zestig dagen zitten.' De proeftijd voor de voorwaardelijke gevangenisstraf van één week voor verkeersfeiten wordt verlengd met één jaar.