Coronavirus: 'We naderen het einde van de crisis maar blijven uitermate waakzaam'

Ondanks dat de coronamaatregelen steeds verder versoepelen, is er nog altijd geen duidelijkheid voor het hoger onderwijs. En daarmee worden studenten 'wederom aan het lijntje gehouden'. Dat stelt het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) vrijdag in een reactie op de aangekondigde versoepelingen.

Het ISO is verbaasd over die gang van zaken. 'Heel Nederland mag weer naar kantoor, op vakantie en naar festivals, maar de student wordt wederom aan het lijntje gehouden', stelt voorzitter Lisanne de Roos. 'Het is onbegrijpelijk dat studenten en instellingen nóg langer in onzekerheid blijven over hoe het komende collegejaar eruit gaat zien: 13 augustus is echt te laat.'

Musea zijn blij met de versoepelingen van de coronamaatregelen, waarmee het kabinet vrijdag kwam. 'We zijn blij met deze nieuwe versoepelingen, waardoor nog meer publiek op een veilige manier van musea kan genieten', zegt een woordvoerster van de Museumvereniging.

Het wordt voor cafés, restaurants maar ook clubs en discotheken weer mogelijk om te ondernemen na de versoepelingen van de coronaregels op 26 juni. Dat zegt Koninklijke Horeca Nederland (KHN) in een eerste reactie op de persconferentie. 'Wij zijn blij dat we weer kunnen ondernemen. Ook clubs en discotheken kunnen aan de slag.'

Voor de hele horecabranche verwacht de KHN dat het weer rendabel kan worden om gasten te ontvangen, maar dan nog wel in combinatie met de bestaande steunregelingen. 'Maar écht rendabel wordt het als de anderhalve meter eraf gaat.'

Bijna alle coronaregels gaan van tafel per 26 juni. 'Vanaf die dag is de anderhalve meter de centrale maatregel', zei demissionair premier Mark Rutte vrijdagavond tijdens de persconferentie. 'Alles wat op anderhalve meter kan, mag vanaf 26 juni.' Alleen waar die afstand niet kan worden gehouden, blijft het dragen van een mondkapje verplicht. En ook activiteiten zonder mondkapje én zonder afstand zijn mogelijk, met behulp van toegangstesten.

'We naderen het einde van de crisis maar blijven uitermate waakzaam', zei Rutte. Hij noemde het een bijzonder moment. 'Want hoe vaak hebben wij hier niet gestaan om te zeggen wat er allemaal niet kon. Nu zitten we gelukkig weer in de fase waarin de nadruk ligt op wat er wel kan. Dat hebben we met elkaar verdiend', zei hij. Eind mei sprak Rutte na maanden van strenge maatregelen voor het eerst over het 'einde van de lockdown', maar veel regels die nog stonden, worden over een week helemaal geschrapt.

De eerste boetes zijn uitgedeeld voor mensen die zich niet houden aan de wettelijke quarantaineplicht. De boete bedraagt 339 euro. Volgens demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) is de pakkans 'zeer reëel' als de regel wordt overtreden.

Reizigers die terugkomen uit een gebied met zeer hoog risico moeten verplicht tien dagen in quarantaine, of op de vijfde dag na aankomst negatief testen op corona. De maatregel werd begin deze maand ingevoerd en verving de vliegverboden. Volgens De Jonge houdt een 'paar procent' zich niet aan de thuisblijfplicht.

Epidemioloog Frits Rosendaal van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) pleit voor voorzorgsmaatregelen voor Nederlandse voetbalsupporters die binnenkort naar Hongarije reizen om Oranje aan te moedigen. In Hongarije gelden nauwelijks coronamaatregelen, en Rosendaal vreest dat supporters elkaar daar met het virus kunnen besmetten. 'Het virus kent vele emoties, en een daarvan is dat het bijeenkomsten met veel mensen top vindt. Grote groepen zonder afstand wekken de overdracht van het virus in de hand. En als er dan ook nog hard gepraat, gezongen en geschreeuwd wordt, helpt dat ook. In zo'n omgeving gaat het virus van links naar rechts,' zegt Rosendaal.

Rosendaal pleit er daarom voor dat supporter na terugkeer een paar dagen in thuisquarantaine blijven, ook al is dat officiëel niet verplicht. 'Ik denk dat het verstandig is dat mensen niet meteen weer gaan werken. Als je je na een paar dagen kiplekker voelt en een zelftest uit een winkel doet, verlaagt het de kans dat je anderen besmet.' Hongarije heeft in vergelijking tot Nederland relatief weinig coronabesmettingen, wat Rosendaal zorgen baart. 'Het risico is niet heel hoog, maar het is er wel en het komt van onszelf, niet van de Hongaren.'

De Nederlandse supermarkten juichen het loslaten van de mondkapjesplicht volmondig toe. Dat zegt Marc Jansen, directeur van supermarktkoepel CBL (Centraal Bureau Levensmiddelenhandel). Het kabinet kondigt de afschaffing van die maatregel mogelijk vrijdagavond tijdens de persconferentie aan. Volgens Jansen is ook het draagvlak onder de klanten voor de mondkapjes steeds verder afgenomen: 'Mondkapjes zijn de op een na meest gehate coronamaatregel. Supermarkten merken een toename van irritatie bij klanten over de maatregel.'

De CBL-directeur geeft aan dat de opheffing van de mondkapjesplicht niet betekent dat in de supermarkt geen maatregelen meer worden gehanteerd. Zo blijven supermarkten het maximale aantal klanten beperken, moeten klanten nog altijd anderhalve meter afstand houden en blijven ook de kuchschermen en routepijlen staan. Ook vraagt Jansen klanten om rekening te houden met het jonge personeel van de supermarkten. 'Jongeren zijn nog niet gevaccineerd, dus we verwachten van klanten, die vaak al gevaccineerd zijn, dat zij voldoende afstand houden van de jonge medewerkers, zodat zij veilig hun werk kunnen doen.'

Voor de tweede keer deze week zijn er minder dan duizend bevestigde besmettingen bij het RIVM gemeld in één etmaal. De afgelopen 24 uur werden in totaal 918 nieuwe coronabesmettingen geregistreerd. Het weekgemiddelde neemt ook verder af: de afgelopen zeven werden gemiddelde 1035 positieve tests per dag gemeld.

Het aantal coronapatiënten dat is opgenomen in de ziekenhuizen is opnieuw flink gedaald. Op dit moment liggen nog 533 mensen met het coronavirus in de ziekenhuizen voor behandeling. Dat waren er donderdag nog 573, en woensdag 605. Ook op de ic's en de verpleegafdelingen nemen de aantallen af. Zo liggen er momenteel 218 ernstig zieke mensen op de ic, terwijl dat er donderdag nog 226 waren. Op de verpleegafdelingen liggen nog 315 mensen met corona, ten opzichte van 347 op donderdag.

De afgelopen 24 uur zijn ook slechts vier mensen met corona opgenomen op de ic's, dat meldt het Landelijke Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Doordat er meer mensen zijn ontslagen of overleden, is het totaalaantal coronapatiënten dat op die afdelingen wordt verzorgd ook afgenomen.

Het langer openhouden van strandtenten, zou kunnen helpen om de rust op het strand te bewaren. Dat zegt de burgemeester van Noordwijk, Wendy Verkleij, vandaag in het radioprogramma West Wordt Wakker. Afgelopen dagen was het onrustig op het strand in Noordwijk. Woensdagnacht ontruimde de politie het strand omdat daar 400 jongeren feest aan het vieren waren.

Volgens Verkleij is iedereen welkom op het strand. ‘Wij zijn een gastvrije gemeente.’ Maar als het uit de hand loopt, moet er worden opgetreden, voegt zij daaraan toe. Dat was afgelopen dagen dus een paar keer het geval. Jongeren gebruikten volgens haar drank, drugs, lachgas en er werd harde muziek gedraaid. Toen agenten vroegen of ze het strand wilden verlaten, werden die bekogeld met blikjes en flesjes. Daarop werd steviger opgetreden. Verkleij: ‘Als je gehoor geeft, hoeft er geen escalatie te zijn.’

Op een deel van het strand in Noordwijk geldt tussen 19.00 en 09.00 uur een alcoholverbod. Volgens Verkleij willen vooral jongeren toch vaak van het mooie weer genieten en leuke dingen doen. Daarom zou het langer open houden van de strandtenten een optie zijn. Nu moeten die nog om 22.00 uur dicht. ‘Dat zou kunnen helpen’, zegt zijn. Het kabinet maakt vandaag bekend of er versoepelingen van de coronamaatregelen komen.

Mensen die zijn geboren in 2001 en 2002 kunnen vanaf vrijdag een afspraak maken om te worden gevaccineerd tegen corona. Dat meldt demissionair minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid in een tweet. Deze lichtingen krijgen het vaccin van Pfizer/BioNTech of Moderna.

Mensen uit 2001 kunnen vanaf 10.00 uur terecht op de website Coronavaccinatie-afspraak.nl, degenen die een jaar later zijn geboren vanaf 13.00 uur. Telefonisch een afspraak maken is ook mogelijk. Ze kunnen vervolgens terecht bij rond de 140 vaccinatielocaties van de GGD.

Tot minimaal half augustus moet de anderhalvemeterregel blijven gelden. Maar mondkapjes hoeven niet meer vanaf 26 juni, behalve in het openbaar vervoer en op het vliegveld. Dat adviseert het Outbreak Management Team (OMT) aan het kabinet, aldus RTL Nieuws.

Dat zou betekenen dat vanaf zaterdag 26 juni bijna alle coronamaatregelen vervallen. Ook kunnen mensen weer voorzichtig naar kantoor. Daar mag dan maximaal de helft van het personeel aanwezig zijn, als de anderhalve meter gewaarborgd is. Binnen het kabinet is nog discussie over hoe lang het nog vast willen blijven houden aan de anderhalvemeterregel. Vrijdag wordt hier definitief de knoop over doorgehakt. Om 19.00 uur is er dan weer een persconferentie.

Vanaf 26 juni mag de horeca tot middernacht open en mogen restaurants weer tot 100 gasten ontvangen. Thuis mogen mensen acht mensen ontvangen, in plaats van vier zoals nu. Voor alles geldt wel dat er nog 1,5 meter afstand moet kunnen worden bewaard.

Deze week bleek dat het kabinet ook kijkt naar het thuiswerkadvies en de mondkapjesplicht. Op plekken waar afstand houden niet mogelijk is, zoals in het ov, zal de mondkapjesplicht waarschijnlijk in stand worden gehouden. Waar de plicht dan wel mogelijk wordt teruggeschroefd, moet nog worden besloten.

Zelfs discotheken en nachtclubs kunnen weer de deuren openen, maar bezoekers moeten hier wel over een negatieve coronatest beschikken.

Het aantal sterfgevallen is vorige week gedaald, na een onverwachte stijging in de week daarvoor. Daarmee ligt het sterftecijfer bijna weer op een normaal niveau. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

In een groot deel van 2020 en 2021 lag het aantal sterfgevallen veel hoger dan gebruikelijk vanwege het coronavirus. De sterftegolf van de afgelopen winter en voorjaar leek voorbij, tot twee weken geleden plots iets meer mensen overleden dan normaal. Een woordvoerder van het CBS verwachtte niet dat Covid-19 de oorzaak was. De besmettingen lopen namelijk terug en steeds meer mensen zijn gevaccineerd. Ze sloot niet uit dat het om een toevalligheid ging.