Haagse wethouder houdt na kritiek bijbaan tegen het licht

Liesbeth van Tongeren
Liesbeth van Tongeren © Omroep West
DEN HAAG - Wethouder Liesbeth van Tongeren (GroenLinks) laat toetsen of haar bijbaan bij Energie Beheer Nederland (EBN) 'verenigbaar' is met haar werk als wethouder in Den Haag. Dit doet Van Tongeren omdat ze een storm van kritiek over zich heen kreeg, toen ze bekend maakte dat ze tot de raad van commissarissen van EBN wil toetreden. Oppositiepartijen noemden de stap 'ongeloofwaardig'. Ook zou er mogelijk sprake zijn van belangenverstrengeling.
Vorige week werd duidelijk dat Van Tongeren een nevenfunctie bij EBN ambieert. EBN is een staatsbedrijf dat zich onder andere bezighoudt met het winnen van aardgas. Verschillende oppositiepartijen reageerden verbijsterd op de mededeling.
'Hoe kun je inwoners van Den Haag aanmoedigen om van het gas af te gaan en je tegelijkertijd inzetten voor een club die zich bezighoudt met gaswinning?', zei SP'er Lesley Arp. En ook volgens Hart voor Den Haag/Groep de Mos, de PVV, de Haagse Stadspartij en de Partij voor de Dieren kan dit tot belangenverstrengeling leiden. Bovendien verbazen de partijen zich erover dat Van Tongeren naast haar werk als wethouder nog tijd heeft voor deze bijbaan. Ze willen dat Van Tongeren kiest voor óf haar wethouderschap óf lid van de raad van commissarissen van EBN.
Energie Beheer Nederland is een staatsbedrijf; de aandelen zijn voor honderd procent in handen van de Nederlandse Staat. Op de website schrijft EBN: 'Wij zien het als onze verantwoordelijkheid om bij te dragen aan de Nederlandse klimaatambities.' Tegelijkertijd ondersteunt EBN de winning van Nederlands aardgas 'zolang er nog nationale vraag naar aardgas is'.

Tegen het licht houden

Maar dat is Van Tongeren vooralsnog niet van plan, zo blijkt uit een brief die zij dinsdag aan de gemeenteraad heeft geschreven. Hierin kondigt ze aan dat ze haar bijbaan tegen het licht laat houden.
'In 2019 zijn alle (kandidaat) wethouders gescreend waarbij ook nevenfuncties aan de orde zijn gekomen', schrijft ze. 'Ik wil geen twijfel laten bestaan over de verenigbaarheid van hoofd- en nevenfunctie. Daarom zal ik verzoeken om - op soortgelijke wijze als de screening die in 2019 heeft plaatsgevonden - een toets te laten uitvoeren op de verenigbaarheid van deze nevenfunctie met de verantwoordelijkheden die ik heb uit hoofde van mijn wethouderschap.' De uitkomst van dit advies is 'richtinggevend' voor haar keuze, schrijft ze.

Onderzoekscommissie

De screening waar Van Tongeren op doelt, is een onderzoek dat in 2019 door een speciale onderzoekscommissie is uitgevoerd. In opdracht van toenmalig waarnemend burgemeester Johan Remkes werden alle zittende en nieuwe wethouders langs de integriteitmeetlat gelegd. Aanleiding was een aantal integriteitskwesties waar de stad in was verwikkeld, zoals de corruptieaffaire rondom de oud-wethouders De Mos en Guernaoui.
Van Tongeren schrijft verder dat ze de vergoeding die ze van EBN krijgt, zal schenken aan Haagse dierenwelzijnsorganisaties. Woensdag debatteert de gemeenteraad in een commissievergadering over de bijbaan van wethouder Van Tongeren. Hart voor Den Haag/Groep de Mos heeft al laten weten tijdens de raadsvergadering van volgende week donderdag een motie van wantrouwen in te dienen als Van Tongeren niet afziet van haar bijbaan.

Motie van wantrouwen

'Kat in ‘t nauw', reageert Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag. 'GroenLinks wethouder Van Tongeren wil nu ineens een screening naar haar dik betaalde bijbaan. Voor Hat voor Den Haag is het glashelder; óf mevrouw Van Tongeren blijft wethouder Duurzaamheid óf ze wordt commissaris bij Energie Beheer Nederland. Meer smaken zijn er niet.'
GroenLinks-fractievoorzitter Arjen Kapteijns nam het eerder op voor de GroenLinks-wethouder. 'Het betreft een honderd procent staatsbedrijf, zonder commerciële belangen, dat onder andere door de inzet op geothermie een belangrijke rol speelt bij de energietransitie', zei hij. 'Alleen maar mooi dat ze dit doet. Dit straalt positief af op onze stad.'