Veel coronabesmettingen onder jongeren, maar wat betekent dat?

Terug richting code zwart ligt niet in de lijn der verwachtingen. 'We hebben in Nederland twee keer op het randje van code zwart gestaan', zegt epidemioloog Frits Rosendaal van het LUMC in Leiden. 'Ziekenhuizen hebben draaiboeken klaarliggen voor als de zorg het echt niet meer aan kan en we dus moeten loten wie wel en wie niet wordt opgenomen. Maar dat zal niet meer gebeuren.'

Rosendaal baseert zijn overtuiging op het feit dat in maart vorig jaar vooral 75-plussers massaal ziek werden en opgenomen moesten worden. De tweede keer dat code zwart aan de deur rammelde, was februari/maart van dit jaar. 'Dat waren voornamelijk mensen in de leeftijd van 60 tot 75 jaar.'

Dat het nu niet meer aan de orde is, komt volgens hem doordat het gros van de mensen tussen de 60 en 75-plus tweemaal is gevaccineerd. En vaccins zorgen ervoor dat een besmetting milder verloopt en mensen niet direct naar het ziekenhuis hoeven. 'Maar de ziekenhuizen gaan het zeker merken', denkt Rosendaal. 'Het zal weer drukker worden.'

De Haagse burgemeester Jan van Zanen ziet nog geen reden om de maatregelen op dit moment te verzwaren. 'De druk op de ziekenhuisbedden en ic's neemt namelijk nog niet toe. We blijven het wel in Den Haag secuur volgen. Als er aanleiding toe is, kan het zijn dat aanvullende maatregelen nodig zijn.' Ook is het belangrijk dat mensen beseffen dat je na vaccinatie pas na ongeveer twee weken immuun bent, zegt de burgemeester in navolging van minister Hugo de Jonge. De coronaminister kondigde aan dat gevaccineerden toch twee weken moeten wachten voor ze een QR-code krijgen die toegang geeft tot bijvoorbeeld horecagelegenheden en evenementen.

'Bij vrijheid hoort ook verantwoordelijkheid: dat betekent dat mensen die gebruik maken van de extra vrijheden ook aan de bijbehorende eisen moeten voldoen. We zien in de horeca dat het overgrote deel van de ondernemers de QR-codes goed controleert', laat Van Zanen weten. 'Ik roep mensen dringend op de maatregelen te volgen en geen loopje daarmee te nemen. Ik ga er daarom van uit dat mensen die nu positief getest zijn in quarantaine blijven om gevaar voor anderen te voorkomen.'

In Den Haag zijn tientallen studenten van de Hotelschool The Hague besmet, in Leiden zitten ook studenten in quarantaine in verschillende studentenhuizen. GGD Hollands Midden ziet dit terug in de cijfers. 'In de leeftijdscategorie 21 tot 30 zien we dat het aantal besmettingen is gestegen van 4 procent naar 7 procent', zegt een woordvoerder. Daar voegt ze aan toe dat ook in de leeftijdscategorie 12-20 het aantal besmettingen stijgt. Hier van 6 procent naar 8 procent, en dan vooral bij jongeren vanaf 16 jaar. 'Dat is echt de stapleeftijd.'

En deze groep is voor de GGD lastig te bereiken. 'We zien niet alles', zegt de woordvoerder. 'We merken bij bron- en contactonderzoek dat studenten het vervelend vinden om precies te zeggen waar en met wie ze op stap waren.' De studenten die wel bij de GGD wel in beeld komen, zijn relatief braaf: 'Ze houden zich gelukkig wel aan de geldende coronaregels.'

'De epidemie stijgt gewoon', constateert epidemioloog Rosendaal. 'De Deltavariant is van 3 procent gestegen naar 50 procent, en het aantal besmettingen blijft toenemen. Bovendien er zijn nog veel onduidelijkheden. Maar wat doen we? We hebben bedacht dat we mensen die niet zijn gevaccineerd bij elkaar zetten. Dat is een beetje dom', zegt hij wat meewarig. De jongeren mogen samenkomen met een testbewijs, maar nu blijken er mensen die besmet zijn toch zo'n bewijs te hebben gekregen. Dat vindt hij zorgelijk.

'Het kan zijn dat hier sprake is van schoonheidsfoutjes. Als dat zo is, moeten die eruit en dan gaan we wel heel goed testen. Maar als blijkt dat die speciale tests een foutmarge hebben waardoor bij iedere honderd mensen er tien besmet gewoon doorkunnen, dan heeft het helemaal geen zin.' Hij vreest dat het weer 'uit de klauwen loopt' als de stijging zich doorzet. 'Dit alles is in mijn optiek gedaan vanwege een enorme wens, en een grote druk, om de festivals door te laten gaan. Het was misschien verstandig geweest om dat juist niet te doen.'