OM: digitale heksenjacht op verdachten Mallorca leidt tot bedreigingen en extra werk

Het parket van Midden-Nederland zag zich daarom donderdagmiddag geroepen om een verklaring te publiceren. Daarin wordt niet nogmaals met klem ontkend dat een officier van justitie familie zou zijn van één van de mogelijke verdachten, maar wordt ook opgeroepen om het onderzoek van de politie en het OM niet te verstoren. 'Het opsporen van daders is het werk van politie en OM. Een beetje googelen is daarvoor echt onvoldoende', aldus de verklaring van het OM die verder gaat met: 'De kans is groot dat dit tot verkeerde conclusies leidt en dat kan onschuldige mensen in grote problemen brengen.'

En dat is niet het enige, zegt het OM: 'Bovendien bezorgt deze digitale heksenjacht politie en OM een hoop extra werk, nu mensen zijn bedreigd en mogelijk beveiliging nodig hebben. Tijd en aandacht die politie en OM liever besteden aan het uitzoeken wat op Mallorca precies is gebeurd en het voor de rechter brengen van de juiste personen.' Verder wijst justitie er op dat het digitaal aan de schandpaal nagelen van mensen uiteindelijk kan leiden tot strafvermindering voor de verdachten en dat oproepen tot het aanpakken van vermeende daders zelf ook strafbaar is.

Het is donderdag twee weken geleden dat Carlo uit Waddinxveen tijdens zijn vakantie op Mallorca zo zwaar werd mishandeld dat hij later overleed in een ziekenhuis op het Spaanse eiland. De mannen die hem aanvielen komen uit Nederland. Ze wisten na de mishandeling van Mallorca naar huis te vluchten. Het onderzoek naar de zaak werd maandag door Spanje overgedragen aan Nederland. Wat is er twee weken later bekend over de zaak, en vooral: wat niet?

Het is de nacht van woensdag 14 op donderdag 15 juli. De 27-jarige Carlo is met vier vrienden uit Waddinxveen uit geweest in S'Arenal, een populaire badplaats net buiten de hoofdstad van het vakantie-eiland, Palma de Mallorca. Ze zitten te chillen op een muurtje langs de boulevard, ter hoogte van beachclub B01. Daar worden ze uit het niets aangevallen door een andere groep Nederlanders, volgens getuigen in totaal dertien man. Carlo valt op de grond en krijgt vervolgens een paar schoppen tegen zijn hoofd. Hij blijft bewusteloos liggen. Ook één van de vier vrienden raakt buiten bewustzijn, maar hij komt in de ambulance weer bij. De andere drie Waddinxveners krijgen weliswaar klappen, maar raken niet ernstig gewond. Carlo wordt opgenomen in een ziekenhuis met ernstig letsel aan zijn hoofd en zijn organen. Op zondag bezwijkt hij aan die verwondingen.

Carlo woonde in Waddinxveen en werkte bij een technisch bedrijf in Alphen aan den Rijn. Zijn buren omschrijven hem als 'rustig, lief, behulpzaam en sportief', en spreken van 'gewoon een sympathieke knul.' Zijn werkgever noemt hem een collega die zeer werd gewaardeerd door zowel zijn collega's als de klanten. 'Hij zat vol ambities, en is door zinloos geweld uit het leven gerukt', zo is te lezen in het overlijdensbericht dat het bedrijf plaatst op zijn website. De reacties op dat bericht en het erbij geopende condoleanceregister zijn zo overweldigend dat het bedrijf het bericht en de condoleancepagina weer offline haalt. Carlo's vrienden willen geen contact met de pers.

De Spaanse politie spreekt in eerste instantie van een groep van dertien Nederlanders. De mannen zijn uit een café gezet omdat ze vervelend zijn, waarna ze aan hun geweldsexplosie op de boulevard beginnen. Inmiddels zijn in Nederland twee aangiftes gedaan tegen de groep door mensen die niet tot de vriendenclub van Carlo horen, wat er op lijkt te wijzen dat de mannen nog meer slachtoffers hebben gemaakt. De Spaanse politie zegt negen van de verdachte geïdentificeerd te hebben op basis van camerabeelden. De donderdag na de schoppartij stappen de Nederlanders, eerder dan ze eerst van plan waren, op het vliegtuig naar huis, op één na, die vrijdag de sleutel van de vakantievilla gaat inleveren. Deze betrokkene wordt aangehouden op het vliegveld als hij naar Nederland wil vertrekken. Na verhoor wordt hij vrijgelaten, omdat hij volgens de Spaanse politie en zijn advocaat niet 'actief betrokken was' bij het geweld.

De verdachten komen bijna allemaal uit Hilversum, op één na, die woont in Bussum. Twee van hen melden zich vrijwillig bij de politie. Website GeenStijl weet de namen van de betrokkenen te achterhalen. Op social media wordt gesuggereerd dat één van de jonge mannen familie zou zijn van een officier van justitie van het parket Midden-Nederland, dat de zaak nu onderzoekt, of van een advocaat. Dit is niet waar, zo leert navraag bij het OM en het betreffende advocatenkantoor. Het OM noemt het speculeren over de namen 'kwalijk'. 'Het is nergens goed voor, het is alleen maar schadelijk, je kunt tot verkeerde conclusies komen. Het is extra werk. Het kost ons allemaal tijd', aldus een woordvoerder.

Dat is nog altijd speculeren. Het OM in Spanje heeft het OM in Nederland verzocht om het onderzoek over te nemen, Nederland is dan verplicht om dat te doen, maar de reden van dat verzoek weten we niet. De enige woordvoerder van justitie op Mallorca zit ziek thuis met corona. Er zijn een paar mogelijkheden: het kan zijn dat de nabestaanden van Carlo erom hebben gevraagd. Een proces in Nederland scheelt hen een hoop heen-en-weer reizen, en een rechtszaak is makkelijker te volgen in het Nederlands.

Datzelfde argument geldt ook voor de verdachten, al zullen hun belangen waarschijnlijk minder zwaar meewegen in de beslissing. Ook voor het OM in Spanje is het eenvoudiger: het scheelt een hoop vertaal- en ander werk. In een Europees Arrestatiebevel (EAB) had de Spaanse justitie per verdachte heel precies moeten omschrijven wat de verdenking is om tot overlevering aan Spanje te komen, nu wordt dat werk bij de Nederlandse justitie gelegd en worden de verdachten hier berecht.

Wel als het gaat om het verblijf in de gevangenis. Nederlandse gevangenissen zijn al geen pretje, de Spaanse zijn dat nog veel minder. Bovendien kunnen de verdachten hier makkelijker bezoek ontvangen van familie of advocaat. Als het gaat om de strafmaat is het maar zeer de vraag of de verdachten in Nederland beter af zijn. In Spanje zou er vijftien tot twintig jaar gegeven kunnen worden, als er doodslag bewezen kan worden. In Nederland hangt het erg af van wat de rechtbank uiteindelijk bewezen acht. Doodslag kan maximaal 25 jaar opleveren, mishandeling met de dood tot gevolg maximaal vijftien jaar, openlijke geweldpleging met de dood tot gevolg maximaal twaalf jaar en dood door schuld niet meer dan twee jaar.