Van Zanen in gesprek om demonstratieregels bij Tweede Kamer te verruimen

Boeren demonstreren in Den Haag
Boeren demonstreren in Den Haag © ANP
DEN HAAG - De Haagse burgemeester Jan van Zanen gaat in gesprek met de Tweede Kamer om te kijken of er toch meer mogelijkheden zijn voor demonstraties in de buurt van het tijdelijk onderkomen aan de Bezuidenhoutseweg. Bij de ingang van het gebouw is plek voor maximaal dertig demonstranten. Maar de Haagse gemeenteraad vindt eigenlijk dat er ook grotere groepen hun mening moeten kunnen laten horen.
'Ik voel met u mee', aldus Van Zanen. En daarom is hij 'graag' bereid om nog eens te gaan praten. De burgemeester deed die toezegging tijdens een debat met de raad over nieuwe demonstratieregels in Den Haag.
Daarbij bleek dat mensen die met regelmaat protesteren in de Hofstad vrezen dat die nieuwe richtlijnen ertoe leiden dat ze in de toekomst worden beperkt in hun mogelijkheden. Zoals een aantal woordvoerders van Extinction Rebellion. 'Dit terwijl Den Haag moet faciliteren. Burgers moeten hun stem kunnen laten horen', aldus één van de insprekers van de klimaatactiegroep tijdens de vergadering. 'Wij zien steeds meer inperkingen', verklaarde een ander.

Twee stromingen in de raad

Binnen de gemeenteraad zelf bleken er in grote lijnen twee stromingen. De meer progressieve partijen wilden aan de ene kant ook dat de burgemeester veel ruimte biedt voor demonstraties. Zo pleitten ze allemaal voor meer plek bij de tijdelijke Tweede Kamer voor protest. En ze lieten doorschemeren dat de actievoerders van Extinction Rebellion soms wel erg worden beperkt. Aan de andere kant vinden ze dat er voor andere groepen strengere regels moeten komen. Dus bijvoorbeeld liever geen protest toestaan bij een abortuskliniek.
Ook voelden veel partijen uit die hoek wel iets voor een pleidooi van GroenLinks voor een algeheel verbod op gemotoriseerde voertuigen bij protesten. Dat zou in de praktijk betekenen dat er geen tractoren of andere voertuigen meer mogen worden ingezet. 'De beelden van tractoren die met hoge snelheid door de binnenstad en over fietspaden rijden, staan ons nog helder voor de geest. Het is een klein wonder dat er geen ongelukken zijn gebeurd. Voertuigen die onder het mom van een demonstatie rondscheuren in onze stad, moeten we niet willen met', aldus GroenLinks-fractieleider Arjen Kapteijns.

Tegen een tractorverbod

De meer conservatieve partijen zijn echter tegen zo'n verbod. En vinden ook niet dat de klimaatactievoerders onevenredig hard worden aangepakt. VVD-fractieleider Frans de Graaf verweet de partijen aan de overkant vanwege hun opstelling 'te leven in twee werkelijkheden'.
Volgens burgemeester Van Zanen is er met de nieuwe regels totaal geen sprake van extra beperkingen. Hij stelde dat 99 procent van de demonstraties die wordt aangemeld, kan doorgaan. Wel is het zo dat vanwege de coronapandemie tijdelijk de voorschriften zijn verscherpt. Dit om onder meer de anderhalve meter afstand te kunnen handhaven.

'Rete-ingewikkeld'

De situatie bij de Tweede Kamer omschreef hij als 'rete-ingewikkeld'. Door de ligging van het gebouw zijn er weinig geschikte plekken voor demonstraties. 'Het is door de fysieke omstandigheden niet makkelijk.' Grotere groepen moeten daarom naar de overkant van de Bezuidenhoutseweg. Daar is op de Laan van Reagan en Gorbatsjov, de Koekamp en het Malieveld meer plek. Toch gaat hij dus nog wel met de Tweede Kamer in gesprek.
De kwestie met de tractoren van boeren is volgens hem ook niet eenvoudig. Aan de ene kant is het volgens hem ook 'niet wenselijk' dat er grote aantallen van elders in het land naar Den Haag komen. Aan de andere kant is een verbod juridisch niet houdbaar, vermoedt hij. Toch put Kapteijns van GroenLinks enige hoop uit de opmerking van de burgemeester dat hij nog juridisch laat uitzoeken wat er dan eventueel wel mogelijk is.

'Ik voel me niet serieus genomen'

Tijdens het debat verzette woordvoerder Lucas Winnips van de actiegroep Extinction Rebellion zich tegen het voorzitterschap van de vergadering door raadslid Nino Davituliani. Zij is ook raadslid voor Hart voor Den Haag en had op Twitter een bericht van Arjen Dubbelaar van haar eigen partij geretweet. Daarin noemde hij de actievoerders van Extinction Rebellion 'tuig' en de groep zelf een 'criminele organisatie'. Volgens Winnips zou Davituliani de vergadering daarom niet meer onafhankelijk te kunnen optreden.
Hij vroeg haar daarom ook de tweet te verwijderen voordat hij aan zijn bijdrage begon. Davituliani: 'Ik zit hier niet namens mijn fractie, maar als voorzitter. U kunt ervan op aan dat ik hier boven alle partijstandpunten sta.' Winnips: 'Ik voel me absoluut niet serieus genomen door u.' Frans de Graaf van de VVD legde vervolgens uit dat een voorzitter van een commissievergadering in Den Haag altijd een raadslid is en dat dan ook politieke standpunten dan 'even wegvallen'.
Winnips gaf het echter nog niet op. 'Voordat ik een woord heb gezegd, heeft zij al een standpunt over mij.' Maar na nog enige tegensputtering ('Ik wordt wel benadeeld...') gaf hij zijn verzet toch op. Want al het protest ging wel van zijn inspraaktijd van twee minuten af. 'Dan ga ik nu beginnen. Maar ik geef u wel in overweging dit anders aan te pakken. Want dit slaat nergens op.'