Jonge voetballers trainen met schuimballen tegen hersenschade: 'Het moet veranderen'

De schuimbal bij vv Wilhelmus
De schuimbal bij vv Wilhelmus © Omroep West
VOORBURG - Het is niet zo dat een stevige kopbal vergelijkbaar is met bijvoorbeeld bokser Mike Tyson die tegen je hoofd slaat, maar je krijgt toch een stevige klapper. 'Bij het jeugdvoetbal gaat het toch om jonge kinderen', zegt voetbaltrainer Jeffrey Gleijm van Wilhelmus. Die club geeft nu alleen nog maar koptrainingen met zachte schuimballen, om hersenschade te voorkomen. 'Uit onderzoek blijkt gewoon dat koppen gevaarlijk is voor de hersenen.'
'Het is belangrijk dat je een goede koptechniek beheerst', vindt Gleijm. 'Maar dat kan prima met een zachte bal. De juiste timing is belangrijk en dat je de bal op je voorhoofd krijgt. De zwakke plek is midden op je hoofd, daar moet je de bal niet krijgen. En natuurlijk ook niet op je neus.'
'Ik zie dat sommige kinderen koppen met hun ogen dicht. Zo kun je de juiste timing, wanneer en waar je de bal raakt, niet bepalen. Met een zachte bal kun je juist op jonge leeftijd veilig de juiste koptechniek aanleren.'
Voetbalkids koppen met schuimballen om geen hersenletsel te krijgen
Langs de kant van het veld staat Bert van Eleswijk naar de voetbaltraining te kijken. Lang geleden was hij de spits in het eerste elftal van de inmiddels niet meer bestaande voetbalclub TONEGIDO. Nu is hij de opa van de nog heel jonge voetballer Leandro. 'Ik heb veel gekopt', vertelt Bert. Daardoor liep hij naar eigen zeggen artrose in zijn nek op. En dat zorgt nog steeds voor hoofdpijn bij de voormalige aanvaller.
'Ik ben een keer na een wedstrijd thuis gekomen, maar ik weet niet meer hoe', vertelt Van Eleswijk. 'Toen ben ik ook naar het ziekenhuis geweest voor controle en het kwam gewoon door een bal verkeerd op het hoofd krijgen. Ik ben daar toch dusdanig van buiten westen geraakt dat ik naar het ziekenhuis moest.'

Op straat wordt ook nooit gekopt

Koppen kan gevaarlijk zijn, beaamt de jeugdtrainer. 'Ik zou het een goede ontwikkeling vinden als er minder wordt gekopt. Je gaat anders voetballen. Je gaat dan voetballen zoals het op straat ook gebeurt. Op straat wordt er nooit gekopt, maar dan gaat alles snel en laag. Het gaat dan veel meer om techniek en niet meer om van die lange ballen. Ja, daar hou ik van.'
Ook de opa van Leandro is voorstander om het voetbalspel aan te passen. 'Er is zeker een gevaar. Het is moeilijk uit te drukken wat de consequentie is, maar je kan er zeker op latere leeftijd in je dagelijks leven last van houden. Ik voetbalde in de spits en deed alles met het hoofd en dat heeft voor mij ervoor gezorgd dat ik om die reden ook moest stoppen met het actief voetballen.'
Bert van Eleswijk vindt dan ook dat het spelletje voetbal moet veranderen. 'Je ziet dat het steeds harder wordt en dat het koppen een essentieel onderdeel is van het spel. Maar als je daar met andere middelen ook plezier uit kunt halen, zou ik het niet laten.'

Voormalig spits ADO-vrouwen liep ook hersenletsel op

Iemand die de gevolgen van het koppen aan den lijve heeft ondervonden, is Rianne Schorel, voormalig spits van de vrouwen van ADO Den Haag. Zij moest stoppen met voetballen toen ze tijdens een wedstrijd een bal hard tegen haar hoofd kreeg, bewusteloos raakte en een zware hersenschudding opliep. 'Ik vind dit een heel goed begin. Ik moedig dit aan', zegt Schorel in het TV West Nieuws over het gebruik van schuimballen bij het Voorburgse Wilhelmus.
Rianne Schorel
Rianne Schorel © Eigen foto
'Ik kreeg zelf overprikkelingsklachten, duizeligheid en moeheid. Ik kon op de lange termijn niet meer normaal functioneren, ik werd dagelijks belemmerd. Als ik het had geweten, had ik het anders gedaan. Heel veel voetballers staan daar niet bij stil', vervolgt Schorel.
In Engeland is het voor de jeugd al verboden om te koppen. 'Daar zijn ze voortvarend. Hier is het nog meer een discussiepunt. Het is goed om die discussie meer naar voren te halen, want hersenschade komt vaker voor dan we denken.'