Kijkje in de Koninklijke Wachtkamer op station Hollands Spoor: 'Een prachtig tijdsbeeld'

De Koninklijke Wachtkamer op station Den Haag HS werd op 5 oktober 1893 feestelijk geopend. Prinses Wilhelmina en haar moeder, koningin-regentes Emma waren de eerste gebruikers ervan. Zij noemden het 'een sieraad voor de residentie'.

Dat het een prachtige plek is, daar is Blok het helemaal mee eens. 'Maar de naam wachtkamer is natuurlijk niet helemaal correct. Zij hoefden natuurlijk nooit te wachten op hun trein, want die had nooit vertraging. De ruimtes zijn eigenlijk meer bedoeld om mensen te ontvangen, of juist afscheid van ze te nemen. Of je op te frissen in de toiletruimte.'

Naar binnen ga je via een deur onder een klein afdakje op het Stationsplein, waar nog de originele rode loper ligt. Die wordt uitgerold als er koninklijke bezoek komt. Achter de deur ligt een trap.

'Daar zie je aan de muur ook meteen vorstenspiegels. Dat zijn unieke schilderingen die bepaalde deugden afbeelden. Het was de bedoeling dat Wilhelmina er wat van zou leren, als toekomstige koningin. Zo staat er afgebeeld dat ze dapperheid moest kunnen tonen, maar ook terughoudendheid moest laten zien. Dat vonden ze toen belangrijke zaken voor het koningschap.'

De wachtruimte zelf beschrijft Blok als prachtig, maar somber. 'Dat komt door de kleuren. In die tijd, aan het einde van de negentiende eeuw, waren sombere kleuren in de mode. In de ruimte staan ook een tafel en stoelen bestemd voor koningen en koninginnen. Het rechterdeel was voor de kinderen van het koninklijk huis. Maar we weten natuurlijk niet of de familie zich daar ook aan heeft gehouden en of de kinderen daar echt moesten wachten.'

Blok praat met liefde over de Koninklijke Wachtruimte. 'Het is heel bijzonder. 'Het geeft een prachtig tijdsbeeld en daar is niet meer zo veel van over in Nederland.'

Architect van het station en dus ook van de koninklijke wachtkamer, is Dirk Margadant. Hij bouwde het station in 1891 op de plek van het eerste station, middenin een weiland buiten de bebouwde kom. 'Midden tussen de koeien', zegt Blok. 'Iedereen was in die tijd als de dood voor treinen, die gingen zo hard, dat kon alleen maar onplezierige dingen opleveren, was de gedachte.'

Maar ze bleken zo'n succes dat rond 1900 in vrijwel heel Nederland al treinen reden. 'Voor het koninklijk huis was het de enige, maar ook veilige manier waarop ze familie of collega-koningshuizen konden bezoeken.'

De koninklijke wachtkamer wordt af en toe ook nog gebruikt door koning Willem-Alexander en zijn gezin. In 2010 gingen ze per trein naar Denemarken, omdat er geen vliegverkeer mogelijk was vanwege een vulkaanuitbarsting op IJsland. En op Koningsdag in 2017 vertrok de koninklijke familie via de wachtkamer met de koninklijke trein naar Tilburg.

Gids Blok verheugt zich nu al op de rondleidingen die volgende week weer op het programma staan in de koninklijke wachtkamer. 'Het leukste zijn de reacties van de mensen als ze de ruimtes binnenstappen. Die hebben geen idee dat dit in het stationsgebouw verstopt zit. Ook niet de mensen die dagelijks vanaf het station reizen. Als je dan de deuren opendoet, zijn mensen echt verrast.'

De rondleidingen worden gehouden van zaterdag 11 tot en met dinsdag 21 september, tussen 10.00 en 17.00 uur. Ze zijn gratis, maar kaarten moeten wel worden gereserveerd. Dat kan via deze link.