'Eén grote puinzooi' in Polenhotel Boskoop: 'Ik ben me rot geschrokken'
13 september 2021, 08:00 • 6 minuten leestijd
BOSKOOP - 'Het is één grote puinzooi.' Dat zegt Bart van Kent, Tweede Kamerlid van de SP, over een 'Polenhotel' aan het Westpark in Boskoop. Arbeidsmigranten slapen daar in kamers waar geen ramen in zitten en schimmel aan het plafond hangt. Bovendien hebben ze weinig woonruimte en betalen ze te hoge huurprijzen, vindt Van Kent. 'Dit soort schrijnende situaties moet worden beëindigd.'
Tijdens een werkbezoek treft Bart van Kent naar eigen zeggen 'een kermende, doodzieke jongeman' aan op de bank. Samen met een medewerker van vakbond FNV brengt het SP-Kamerlid hem eerst naar de huisarts en op diens aandringen daarna naar het ziekenhuis. Diezelfde avond mag de Poolse twintiger weer naar huis.
'Ik ben me rot geschrokken', verklaart Van Kent na zijn werkbezoek. 'Het meest van de combinatie van echt heel kleine kamers zonder daglicht en ventilatie, waar mensen 400 euro voor moeten betalen. En dat bewoners echt aan hun lot worden overgelaten. Mensen betalen de hoofdprijs voor een hokje. En als er iets met hen aan de hand is, krijgen ze geen hulp.'
Ontevreden over omstandigheden
De zieke jongeman deelt met drie anderen één woonruimte in een oud kantoorgebouw. Daarin zitten twee kleine slaapkamers, een gezamenlijke badkamer en een woonkamer met keuken. De huurprijs bedraagt 800 euro per maand voor twee personen. Wat opvalt, is dat er geen ramen in de slaapkamer zitten en dat er op het plafond schimmel te zien is.
SP-Kamerlid slaat alarm over 'Polenhotel' in Boskoop: 'Schrijnende situatie'
Lukasz en Marianna, kamergenoten van de zieke jongeman, zijn ontevreden over de woonomstandigheden. Ze doen hun verhaal, maar willen allebei hun achternaam niet noemen en alleen onherkenbaar gefilmd en gefotografeerd worden. 'Het is tragisch', vertelt de 33-jarige Lukasz. 'Toen we hier een paar weken geleden kwamen wonen, hebben we eerst een uur lang moeten schoonmaken. Ook al is de kamer piepklein.'
Geschrokken van de badkamer
Zijn vriendin Marianna, die samen met Lukasz werkt als magazijnmedewerker, is het meest geschrokken van de badkamer. 'Daar is alles oud, of doet het niet', zegt ze. 'Het is niet goed schoon te houden, dat vind ik wel het ergste. Ik heb geprobeerd van deze plek een enigszins normaal appartement te maken, maar dat is echt onmogelijk, omdat we hier met zijn vieren wonen. Er is zelfs geen plek om je spullen neer te leggen.'
Nederland heeft naar schatting meer dan 500.000 arbeidsmigranten uit andere EU-landen. Veel van hen werken in vitale sectoren als de land- en tuinbouw, distributiecentra en de bouw. Toezichthouders zeggen regelmatig meldingen te krijgen van misstanden bij arbeidsmigranten en sinds de coronacrisis is die problematiek verder aan het licht gekomen. Dat meldt het zogeheten Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten, een commissie die anderhalf jaar geleden door het kabinet is aangesteld.
Frank van Gool, oprichter en directeur van het verantwoordelijke uitzendbureau OTTO Work Force, is zich van geen kwaad bewust. Volgens hem voldoet zijn bedrijf uit Venray aan alle normen en regels. 'Schimmel kan altijd voorkomen, maar dat ligt er ook aan hoe warm je stookt. Er is hier onlangs nog een controle gedaan door de gemeente. We willen in ieder geval huisvesting van goede kwaliteit, dus dit gaan we zeker bekijken', geeft Van Gool aan.
'Het is te bizar voor woorden'
Op het moment dat Omroep West komt kijken in het Boskoops 'Polenhotel', moeten meer dan zestig bewoners gebruik maken van slechts één wasmachine. Sommigen staan 's nachts zelfs in de rij te wachten op hun beurt, melden Lukasz en Marianna. 'Dat is niet gewenst', erkent Van Gool desgevraagd. 'Er wordt aan gewerkt, dit moet heel snel worden opgelost.' Inmiddels zijn er nieuwe wasmachines, laat een FNV-medeweker weten.
Dat de zieke bewoner aan zijn lot is overgelaten, bestrijdt de directeur van OTTO ten zeerste. 'We hebben elke dag contact met hem gehad en hem continu geholpen. Ik vind het heel opvallend dat hij ons nu niet heeft gebeld. Had hij dat wel gedaan, dan was alles veel eerder geregeld.' Van Gool heeft geen goed woord over voor SP'er Van Kent. 'Het is te bizar voor woorden dat een Kamerlid over de rug van een zieke arbeidsmigrant zich probeert te profileren.'
Minder migranten, betere zorg
Van Kent vindt op zijn beurt dat de maat vol is. En daarbij is de situatie in Boskoop geen uitzondering, benadrukt hij. 'Er is een Kamermeerderheid die vindt dat de regels veranderd moeten worden. En het is ook echt nodig dat dat heel snel gebeurt, zodat dit soort schrijnende situaties beëindigd wordt. Dat zal betekenen dat er minder arbeidsmigranten gehuisvest kunnen worden op dit soort plekken, maar dat we wel beter voor mensen gaan zorgen.'
Een speciale commissie onder leiding van voormalig SP-voorzitter Emile Roemer heeft vorig jaar in opdracht van het kabinet adviezen uitgebracht. Zo moeten de eisen aan uitzendbureaus fors worden verhoogd om arbeidsmigranten beter te beschermen. Ook moeten gemeenten in bestemmingsplannen meer gelegenheid bieden voor de huisvesting van arbeidsmigranten. En er is een scheiding nodig tussen werken bij een uitzendbureau en iemands woonsituatie. De regering heeft alle aanbevelingen overgenomen, maar laat concrete maatregelen over aan een volgend kabinet.
Hij roept de directeur van OTTO Work Force op om te beginnen met het halveren van de huurprijs. 'Neem je verantwoordelijkheid. Stop met op deze manier geld verdienen over de rug van zoveel mensen. En gedraag je als een gastvrije ontvanger van arbeidskrachten uit het buitenland, in plaats van dat je mensen ziet als een soort melkkoe waar je eindeloos geld uit kunt trekken.'
Problematiek aan de kaak stellen
Ook vakbond FNV constateert dat de huisvesting van arbeidsmigranten op meerdere plekken in het land ondermaats is. 'Kennelijk wordt er nog steeds geen belang en urgentie gevoeld om te zorgen voor verbeteringen', reageert bestuurslid Petra Bolster-Damen. 'En zoals we hier zien: het gaat niet alleen om schimmige, kleine bureaus, de zogenaamde malafide huisvesters, maar ook om grote spelers op de markt. Ook daar is het niet in orde.'
In samenspraak met arbeidsmigranten probeert de FNV deze problematiek aan de kaak te blijven stellen, voegt ze daaraan toe. 'We zien gelukkig dat veel mensen zich nu willen organiseren en bereid zijn op te staan. En dat is hard nodig, want iedereen laat het afweten. Verantwoordelijke partijen, werkgevers, uitzenders, huisvesters, politiek, zowel bestuurlijk als lokaal, en handhavende instanties; ze staan erbij, kijken ernaar en intussen verandert er niets.'
'Kwestie van tijd voordat we weggaan'
OTTO-directeur Van Gool: 'Wij omarmen het rapport van de commissie-Roemer helemaal, die constateert dat er een tekort is van 150.000 bedden voor arbeidsmigranten. En als dit pand in Boskoop aangepast moet worden, zullen we het zeker niet nalaten dat met de eigenaar te bespreken. Maar de bal ligt bij de gemeente, die moet zorgen voor voldoende woonlocaties. Want migranten zijn gewoon heel hard nodig om onze economie draaiende te houden.'
Voor bewoners Lukasz en Marianna moet er snel wat gebeuren, willen ze in Boskoop blijven. 'Het belangrijkste? Dat er ramen in de slaapkamer komen', antwoordt Lukasz, lachend als een boer met kiespijn. Marianna vult aan: 'We zijn al op zoek geweest naar een appartement in Zoetermeer, want daarvandaan zitten we net zo dicht bij ons werk. Dus het is een kwestie van tijd voordat we hier weggaan.'
