Leven van niet-gevaccineerden aan banden gelegd, terecht of pure discriminatie?

De 50-jarige Maurice uit Pijnacker heeft zijn vaccinatieoproep terzijde gelegd. Hij wil niet. 'Ik denk dat het vaccin veel te snel is ontwikkeld. Het voelt gewoon niet goed', zegt hij. 'Ik vind dat iedereen vrij moet zijn om die keuze te maken. Niemand kan mij dwingen.' Nu is er ook niemand die zegt 'je moet', maar niet vaccineren heeft vanaf 25 september wel forse gevolgen.

Wie geen geldige QR-code kan laten zien om te bewijzen dat je je spuiten hebt gehad of een ander bewijs kan overleggen dat je geen corona hebt, mag niet meer naar het theater, niet naar de bioscoop, niet naar de kroeg, niet naar voetbalwedstrijden et cetera. Wie dat wel kan overleggen heeft die vrijheden wel. Zondag lekte uit dat het kabinet dit dinsdag bekend gaat maken.

'Dit is eigenlijk een soort identificatieplicht', zegt Arjen Boin, hoogleraar Publieke Instituties en Governance aan de Universiteit Leiden. Hij vindt dat deze maatregel veel te ver gaat. 'Nu kun je dan misschien niet spontaan naar de kroeg of naar de bioscoop, maar waar houdt het op? Straks zegt een supermarktketen dat ze alleen maar gevaccineerden binnen willen hebben.' Vrije keus is een grondrecht, en dat grondrecht wordt nu ingeperkt.

'Als overheid mag je best grondrechten inperken als er groot gevaar dreigt, maar dat is hier niet aan de orde', vindt Boin. 'Deze maatregel wordt ingevoerd omdat het volgens sommige rekenmodellen mogelijk kan zijn dat er op termijn misschien een overbelasting van de intensive care komt met alle gevolgen van dien. Als je voor zo'n 'mogelijk risico' zulke zware maatregelen neemt, moet je je echt afvragen of dat wel proportioneel is.' Hij vindt dat dat niet het geval is.

Boin is niet de enige die kritisch kijkt naar het nieuwe beleid. Ook universitair docent Raisa Blommenstijn van de Leidse rechtenfaculteit ziet de ontwikkelingen met lede ogen aan. 'Het vaccinatiepaspoort dat nu definitief vanaf 25 september wordt ingevoerd is een vorm van discriminatie op basis van medische gegevens, sluit mensen uit en stigmatiseert. Afschuwelijk. Ik heb er werkelijk geen woorden voor', zegt ze op Twitter.

Ze wijst erop dat iedere spontaniteit verdwijnt. Het argument 'je kunt je toch laten testen' gaat volgens de universitair docent niet op, omdat er vrij weinig officiële testlocaties zijn. Op Twitter geeft ze aan zelf in het centrum van Den Haag te wonen. De dichtstbijzijnde testplek is bijna tien kilometer verderop, als die vol is moet er 23 kilometer worden gereisd.

Maurice uit Pijnacker is voorlopig niet van plan te zwichten. Voor hem is vrije keus ook belangrijk. 'Ik heb vier kinderen, waarvan één niet gevaccineerd en drie wel. Mijn vrouw heeft trombose dus die wil zich ook niet laten vaccineren. In ons huis is dat geen probleem, het is hun eigen keuze.' Maar helemaal ongevoelig voor de opgelegde druk is hij niet: 'Voor mij en mijn vrouw is de grens bereikt als we niet meer op vakantie zouden kunnen. Nu kan het nog met extra testen en formulieren, maar als dat ook niet meer zou kunnen, dan halen we toch een vaccin. Het leven moet wel leuk blijven.'

De 38-jarige Marcel uit Nootdorp staat er anders in: 'Ik zie er uiteraard wel tegen de invoering van de nieuwe regels op, maar het verandert mijn mening niet.' Hij wil geen coronavaccinatie omdat hij ook nooit een griepprik haalde. 'Ik kom daarvoor gezien mijn medische achtergrond wel in aanmerking, maar ik merk gewoon dat ik zonder griepprik beter de winter doorkom dan met.' Marcel ziet corona als de zoveelste griepvariant. 'Vroeger heette het de griepprik, nu de coronavaccinatie.'

Hij ziet dus wel op tegen de aangekondigde maatregel, maar is niet bang dat hij daardoor in een isolement terechtkomt. 'Ik kan gewoon gaan werken en ook heeft het geen gevolgen voor mijn hobby's. Ik ben ook niet iemand die de kroeg platloopt, dus ook dat ga ik niet missen. En er zijn alternatieven genoeg. Niemand kan mij verbieden om naar een park te gaan, ik kan gewoon vrienden thuis ontvangen en ook naar vrienden toe gaan.' En voor het geval hij toch met vrienden iets wil gaan drinken en wordt geweigerd aan de deur? 'Dan gaat hier in de tuin de bar open', grijnst Marcel.