Prinsjesdag: 'Had beter thuis kunnen blijven', vindt terrasganger • 'Schaam je kapot!' bij protest

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima verlaten de Grote Kerk na het uitspreken van de Troonrede
Koning Willem-Alexander en koningin Máxima verlaten de Grote Kerk na het uitspreken van de Troonrede © ANP
DEN HAAG - Het is Prinsjesdag. Maar net als vorig jaar zal het anders dan normaal zijn. Geen grote mensenmassa's, geen rijtoer en geen balkonscène. Wél een Troonrede, maar niet in de Ridderzaal. Op deze pagina houden we je de hele dag op de hoogte van de laatste Prinsjesdagontwikkelingen in Den Haag.

Den Haag: blij met extra geld, maar structureel meer nodig

De gemeente Den Haag is blij met het extra geld dat het demissionaire kabinet heeft aangekondigd voor onder andere wonen en duurzaamheid. 'Tegelijkertijd is het noodzakelijk dat het kabinet structureel geld uittrekt voor grote opgaven op het gebied van zorg, onder meer huishoudelijke hulp (Wmo), de crisis op de (regionale) woningmarkt te bestrijden én de energietransitie, het bereikbaar maken en houden van wijken en een sterke economie. Niet uit luxe, maar uit bittere noodzaak', schrijft de gemeente in een schriftelijke reactie.
Den Haag benadrukt dat de financiën van de gemeente al langere tijd onder druk staan. 'Alleen met structurele steun van het Rijk kan Den Haag als derde stad van Nederland zorgen dat iedereen mee kan doen, de grootstedelijke problemen aanpakken en economische groei aanjagen.'

Zwaar gefrustreerde terrasganger: 'Zwaaien met z'n robothandje'

Een echtpaar uit Noord-Brabant was speciaal voor Prinsjesdag naar Den Haag gekomen. En dat ondanks het advies om vooral niet te komen. Want, van tevoren was aangekondigd dat je niks zou kunnen zien. 'Ik denk dat iedereen met een zwaar gefrustreerd gevoel naar huis gaat', zegt de man vlak nadat de koning met de auto is langsgereden. 'Een fiasco. Hij reed het hardste van allemaal. En dan met z'n robothandje zwaaien, dat heeft hij de hele week geoefend...' Nee deze man, en dat zei hij eerder in de ochtend ook al, had bij nader inzien liever thuisgebleven.
In onderstaande video komt ook het nieuwe Tweede Kamerlid Pieter Grinwis (ChristenUnie) aan het woord. Het is zijn eerste Prinsjesdag.
'De koning zwaaide met zijn robothandje'

Krulspelden in en make-up op: mbo'ers stylen ministers en Kamerleden

Zonder make-up en met het haar nog in de war komen de vrouwelijke Tweede Kamerleden en ministers binnen in een kapsalon op de Denneweg in Den Haag. Het is een jaarlijkse traditie dat mbo-leerlingen de make-up en het haar verzorgen van de bewindslieden. Daarnaast staat Prinsjesdag dit jaar in het teken van de vitale beroepen.
Klik hier om ons hele bericht te lezen.

Politie dringt actievoerders terug bij Tweede Kamer

De politie heeft dinsdag omstreeks 14.30 uur demonstranten tegengehouden die richting het tijdelijke onderkomen van de Tweede Kamer trokken. De actievoerders die demonstreren tegen het coronabeleid, werden eerder opgeroepen door de politie om van het Plein naar het Malieveld te gaan. De politie te paard moest voorkomen dat er mensen naar het pand aan de Bezuidenhoutseweg liepen en versperde de weg.
De demonstratie op het Plein was niet van te voren aangekondigd
De demonstratie op het Plein was niet van te voren aangekondigd © Omroep West

Daar zijn koning Willem-Alexander en koningin Máxima!

Koning Willem-Alexander heeft even voor 13.30 uur de Troonrede uitgesproken. Het staatshoofd benoemde de onrust en onzekerheid die bij veel Nederlanders heerst vanwege de coronapandemie, maar ook dat het kabinet de hand in eigen boezem moet steken als het gaat om de toeslagenaffaire en de aardbevingen in Groningen. Verder benadrukte de koning de komende periode in het teken zal staan van het herstel van mensen die tijdens de coronacrisis in de zorg hebben gewerkt en vroeg hij aandacht voor klimaatmaatregelen.
Koning Willem-Alexander en koningin Máxima vertrekken vanaf Paleis Noordeinde
Koning Willem-Alexander en koningin Máxima vertrekken vanaf Paleis Noordeinde © ANP
Honderden mensen zwaaien bij Paleis Noordeinde naar de wegrijdende koning en koningin
Honderden mensen zwaaien bij Paleis Noordeinde naar de wegrijdende koning en koningin © ANP
Het koninklijk paar arriveert bij de Grote Kerk
Het koninklijk paar arriveert bij de Grote Kerk © ANP
Koning Willem-Alexander leest de Troonrede voor
Koning Willem-Alexander leest de Troonrede voor © ANP

'Hoezee! Hoezee! Hoezee!'

Een aantal oranjefans, onder wie Johan Vlemmix, was dinsdag al vroeg op de been in Den Haag. Ondanks de aangepaste Prinsjesdag, hebben ze er allemaal veel zin in. Bekijk hieronder onze sfeerimpressie.
Oranjefans als Johan Vlemmix toch naar Prinsjesdag in Den Haag gekomen

Coronademonstratie op Plein: 'Schaam je kapot!'

Zo'n 150 mensen demonstreren dinsdag aan het begin van de middag tegen de coronamaatregelen van het demissionaire kabinet. Met name de QR-code die vanaf komende zaterdag op meer plekken wordt verplicht, stuit op verzet. 'Schaam je kapot!', roepen demonstranten - onder meer medestanders van corona-ontkenner Willem Engel - tegen de politie.
Een minderjarige jongen staat tussen de demonstranten op het Plein. Hij heeft er bewust voor gekozen om zich niet te laten vaccineren. 'Nu word ik buitengesloten. Ik vind het niet eerlijk dat mijn leven wordt beperkt', zegt hij. Een vrouw is van mening dat de kans heel klein is dat je vanwege corona wordt opgenomen in het ziekenhuis. 'Die QR-code invoeren is een te grote maatregel', vindt zij.
En dat is ook algemene stemming tijdens de demonstratie. 'Heel veel mensen hebben een natuurlijke weerstand of een vaccin gekregen. Wij willen dat de maatschappij weer opengegooid wordt om te kijken wat er gebeurt', meent een derde demonstrant. In de loop van de middag werd de demonstratie verplaatst naar het Malieveld.

Poseren als Willem-Alexander of Máxima

Rond het middaguur wordt het steeds wat drukker in het centrum van Den Haag. Bij de Grote Kerk is een decor geplaatst van de balkonscène op Paleis Noordeinde. Oranjefans kunnen, en gaan, gewillig op de foto.
Op de foto als koning Willem-Alexander of koningin Máxima
Op de foto als koning Willem-Alexander of koningin Máxima © ANP
Je kunt ook kiezen om je hoofd door prinses Laurentien of prins Constatijn te steken
Je kunt ook kiezen om je hoofd door prinses Laurentien of prins Constatijn te steken © ANP

'Had net zo goed thuis kunnen blijven'

Zo her en der tref je toch een oranjefan aan in de Haagse binnenstad. Bijvoorbeeld een echtpaar uit Noord-Brabant, dat een plek heeft gevonden op het terras van Hotel Restaurant 't Goude Hooft. 'Ik vind het jammer en overdreven dat het aftands is. Het had meer allure kunnen hebben. Ik had net zo goed thuis kunnen blijven', komt hij achter.
Een moeder en dochter zijn uit Capelle aan den IJssel gekomen. 'Wij waren er om negen uur.' Ze staan langs de route. 'Het is leeg, wij hadden iets meer mensen verwacht. We zien alleen agenten.' Toch hopen ze nog een glimp op te vangen van de koning of een minister. 'Ik wil Rutte wel een keer zien', zegt de dochter. 'Hij is al heel lang premier, maar ik heb hem nog nooit gezien.'
Ook uit Limburg zijn mensen naar de hofstad getogen. 'We gaan ervan genieten', zeggen ze. En de dames hopen op goed nieuws. 'Wij werken allebei in de zorg en wij hopen dat daar extra geld naartoe gaat.' Bekende Limburger Johan Vlemmix is er ook. 'Ik ga mensen een beetje aan het lachen maken. Mensen hebben het lastig, dus ik geef iedereen die ik tegenkom 50 euro.' Nepgeld, wel te verstaan.
Selfies maken voor het hek van Paleis Noordeinde waar koning Willem-Alexander op dit moment is
Selfies maken voor het hek van Paleis Noordeinde waar koning Willem-Alexander op dit moment is © Omroep West

Eerste Kamervoorzitter oefent 'Leve de koning' tijdens ontbijt

Aan Jan Anthonie Bruijn (VVD), voorzitter van de Eerste Kamer, om tijdens de ceremonie 'Leve de koning' in te zetten. Wist je dat Bruijn deze drie bekende woorden dinsdagochtend nog heeft geoefend aan de ontbijttafel? 'Toen ik in mijn eentje aan het ontbijt zat, heb ik het gedaan.'
De loper, de troon en de bloemen in en rond de Grote Kerk zijn dit jaar frisser en vrolijker van kleur dan vorig jaar. 'Als symbool dat we uit de crisis aan het komen zijn', verklapt de Eerste Kamervoorzitter. Om 13.00 uur begint koning Willem-Alexander aan zijn Troonrede.
Een foto van vorig jaar: Jan Anthonie Bruijn roept het hoera na het voorlezen van de troonrede
Een foto van vorig jaar: Jan Anthonie Bruijn roept het hoera na het voorlezen van de troonrede © ANP

Bakker bakt volop oranje tompoucen

Geen groot publieksfeest in Den Haag, maar wie een oranje tompouce wil scoren kan dat gewoon doen. Deze bakker in het Haagse centrum heeft er in ieder geval zat gemaakt. 'Het wordt een schitterende dag', voorspelt een medewerker van de bakkerij. En de eerste klanten zijn al geweest. Een mevrouw koopt er vier. 'Ik ga naar huis en er lekker van genieten.'
Bakkerij bakt volop oranje tompoucen ondanks uitblijven duizenden mensen

Demonstratie voor afschaffen leenstelsel

Er wordt dinsdag ook gedemonstreerd in de Haagse stad. Landelijke Studentenvakbond (LSVb) protesteert bij het tijdelijke gebouw van de Tweede Kamer. 'Wij hebben een heel groot bord gemaakt waar alle jongerenorganisaties hun handtekening op gaan zetten om aan te bieden aan de Kamerleden', zegt LSVb-voorzitter Ama Boahene.
Hun grote doel: het leenstelsel afschaffen. 'Door het leenstelsel hebben studenten soms schulden tot 60.000 euro. Als je een huis wil kopen, weegt zo'n studieschuld heel zwaar. En het zorgt ook voor onderscheid, want als je ouders hebt die je studie willen of kunnen betalen hoef je geen hoge schulden op te bouwen.'
Daarom moet de oude vertrouwde basisbeurs weer terugkeren, vindt Boahene. 'Heel veel partijen zijn in de afgelopen jaren gedraaid en willen 'm afschaffen. Maar in het formatiedocument dat VVD en D66 hebben gemaakt stond helemaal niets over het leenstelsel. Toen schrokken wij wel. Daarom gaan wij er staan.'

Burgemeester Den Haag: 'Volgend jaar hopelijk weer voluit genieten'

Den Haag is klaar voor Prinsjesdag. 'Het is bescheiden, maar het gaat gebeuren' en volgend jaar hopelijk weer voluit genieten, blikt burgemeester Jan van Zanen (VVD) van Den Haag dinsdagochtend vooruit. Wat hij wel jammer vindt, is dat voor het tweede jaar op rij alle festiviteiten niet doorgaan vanwege de nu geldende coronamaatregelen. En dat terwijl de anderhalvemeterregel vanaf aankomende zaterdag wordt verlaten. Kon Prinsjesdag op het laatste moment dan toch niet grootser doorgaan? 'Nee', antwoordt Van Zanen. 'Wij weten dit pas sinds heel erg kort geleden. Dat was niet te organiseren.'
Burgemeester Van Zanen blikt vooruit op ochtend van Prinsjesdag
Het kabinet presenteert dinsdagmiddag een zogeheten beleidsarme begroting. Dat heeft alles te maken met de demissionaire status van de regering. 'Dat is zeer hinderlijk. Niet alleen voor Den Haag of Amsterdam, maar ook voor een gemeente als Schipluiden', meent Van Zanen. Waarom? 'Wij hebben als gemeenten echt een kabinet nodig om afspraken te kunnen maken over woningbouw en klimaat. Dit kabinet is demissionair en kan dat niet doen. Wij moeten meerjarige afspraken kunnen maken met een nieuw kabinet.'

Laatste hand

Bij de Grote Kerk wordt dinsdagochtend de laatste hand gelegd aan de rode loper voor de ingang. Voor het tweede jaar op rij vonden veel van de ceremoniële onderdelen in aangepaste vorm plaats vanwege de coronaregels.
Via deze rode loper gaan alle gasten naar binnen
Via deze rode loper gaan alle gasten naar binnen © ANP
Maandag werd de troon waar de koning en koningin op gaan zitten nog gepoetst
Maandag werd de troon waar de koning en koningin op gaan zitten nog gepoetst © ANP

Prinsjesdag begint zonder pracht en praal bij Paleis Noordeinde

Het is dinsdagochtend vroeg nog leeg in de straten van Den Haag op deze Prinsjesdag. De binnenstad wordt langzaam wakker en het is een stuk rustiger dan anders op deze dag.
Langs de Hofvijver staan dinsdag lage maar duidelijke hekken om het publiek op afstand te houden, dat overigens nog in geen velden of wegen te bekennen is. Het is nog vrijwel donker als even na 07.00 uur de banier van Paleis Noordeinde omhoog gaat: koning Willem-Alexander is aangekomen op zijn werkpaleis.
Voor het paleis zit welgeteld één vaste klant, Nico Mourits, die al zo'n 30 jaar in alle vroegte bij het paleis is op de derde dinsdag van september. 'Geen publiek, geen in oranje uitgedoste mensen. Je mist wel de pracht en praal hoor', zegt Mourits.

Verkeersmaatregelen

Het gebied rond de Grote Kerk, waar koning Willem-Alexander om 13.00 uur de Troonrede voordraagt, is vandaag tot minimaal 17.00 uur afgesloten. Om de kerk zijn hekken en schermen geplaatst die moeten voorkomen dat mensen toch iets kunnen zien van de aankomst van alle prominenten en de ceremonie. De politie roept daarom ook op om niet te komen.
Schermen in het centrum van Den Haag
Schermen in het centrum van Den Haag © Omroep West
Verder is het tot 17.00 uur verboden om te parkeren op de volgende plekken:
  • Prinsestraat, tussen Nobelstraat en Kerkplein
  • Torenstraat, tussen Agnietenpad en Westeinde
  • Westeinde, tussen Vleerstraat en Torenstraat
  • Jan Hendrikstraat
Vervoersmaatschappij HTM laat tram 16 omrijden tussen de haltes Statenlaan en Buitenhof. Woningen, winkels en bedrijven blijven bereikbaar. De wegen blijven ook gewoon open voor fietsers en voetgangers. Twee demonstraties zijn aangemeld: op het Plein en bij het tijdelijke gebouw van de Tweede Kamer.
Fietsen, scooters en bromfietsen mogen niet in de omgeving van de Grote Kerk neergezet worden
Fietsen, scooters en bromfietsen mogen niet in de omgeving van de Grote Kerk neergezet worden © ANP

Programma Prinsjesdag

Prinsjesdag 2021 heeft, net als vorig jaar, een ander aanzien dan gebruikelijk. Door de coronamaatregelen is niet de Ridderzaal, maar de Grote Kerk in Den Haag de plek waar koning Willem-Alexander de Troonrede uitspreekt. De overhandiging van het koffertje met alle plannen voor 2022 vindt voor het eerst plaats in de tijdelijke huisvesting van de Tweede Kamer.
  • 13.00 uur: Voordragen van Troonrede door koning Willem-Alexander in Grote Kerk
  • 15.00 uur: Aanbieden van koffertje met Miljoenennota aan Tweede Kamer door demissionair minister Wopke Hoekstra (CDA) van Financiën
Het publiek in de Haagse binnenstad, dat van Prinsjesdag normaal gesproken een feestdag maakt, ontbreekt vanwege de coronamaatregelen. Voor liefhebbers zit niets anders op dan te kijken naar de live televisie-uitzending van de NOS, die om 12.30 uur begint op NPO 1 en www.nos.nl. De uitzending op NPO Radio 1 start om 12.00 uur.
Het gebied rondom de Grote Kerk is dinsdagochtend afgesloten
Het gebied rondom de Grote Kerk is dinsdagochtend afgesloten © Omroep West
Ook op Radio West houden we je de hele dag op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in de stad met een live verslaggever in Den Haag en duiders in de studio. In het TV West Nieuws blikken we om 17.30 uur uitgebreid terug op de dag.

Afgelopen 10 Prinsjesdagen in 10 foto's

2011: Ze zijn er normaal gesproken elk jaar bij, een groep vrouwen - en een enkele man - uit Staphorst. En volgens traditie altijd in klederdracht. Ook in 2011, dan voor de twaalfde keer, reizen de ruim zestig senioren af vanuit Overijssel naar Den Haag.
Staphorst 'meets' Binnenhof
Staphorst 'meets' Binnenhof © ANP
2012: Wat niemand op 18 september 2012 nog weet, is dat koningin Beatrix op deze dag voor het laatst de Troonrede voorleest. Vier maanden later maakt de voorstin haar aftreden bekend. De majesteit heeft 32 keer de nieuwe plannen van de regering voorgedragen.
In 1980 las Beatrix voor het eerst de troonrede voor
In 1980 las Beatrix voor het eerst de troonrede voor © ANP
2013: In 2012 de laatste voor Beatrix, betekent in 2013 de eerste voor Willem-Alexander. Na talloze Prinsjesdagen als kroonprins te hebben meegemaakt is dit de eerste Prinsjesdag voor het kersverse staatshoofd als koning.
Koning Willem-Alexander en koningin Máxima voor de ingang van de Ridderzaal
Koning Willem-Alexander en koningin Máxima voor de ingang van de Ridderzaal © ANP
2014: Haagse scholen zijn dicht met Prinsjesdag. Daardoor staan er altijd veel kinderen langs de route van de Gouden Koets. Ook deze drie jongens hopen een glimp op te vangen van de koning en de koningin.
Ongeveer 15.000 mensen staan jaarlijks langs de Prinsesdag-route
Ongeveer 15.000 mensen staan jaarlijks langs de Prinsesdag-route © ANP
2015: Wie Prinsjesdag zegt, zegt de rijtoer. Vanaf Paleis Noordeinde worden koning Willem-Alexander en koningin Máxima met de Gouden Koets naar het Binnenhof gereden. In 2015 rijdt de Gouden Koets voor het laatst, tegenwoordig wordt het koningspaar in de Glazen Koets vervoerd.
De koning en koningin rijden door het Lange Voorhout
De koning en koningin rijden door het Lange Voorhout © ANP
2016: Terug naar de Oranjefans. Hier staan Pauline en Marike Gimbrere al vroeg te wachten voor het hek van Paleis Noordeinde, waar de koninklijke familie halverwege de middag op het bordes zal verschijnen.
Pauline (l) en Marike (r) Gimbrere
Pauline (l) en Marike (r) Gimbrere © ANP
2017: Wie niet in dit overzicht mag ontbreken is Johan Vlemmix. Elk jaar is hij erbij, zo ook vier jaar geleden.
Koningshuisfan Johan Vlemmix is in 2017 in het blauw gekleed
Koningshuisfan Johan Vlemmix is in 2017 in het blauw gekleed © ANP
2018: Selfies maken tijdens Prinsjesdag hoort er tegenwoordig ook helemaal bij. Dat lukt niet met de koning of koningin, maar wel met menig Tweede Kamerlid. In 2018 weet een meisje Kees van der Staaij (SGP) en diens vrouw te strikken voor een unieke foto.
Kees van der Staaij (r) heeft van alle Kamerleden de meeste Prinsjesdagen meegemaakt: 22 stuks
Kees van der Staaij (r) heeft van alle Kamerleden de meeste Prinsjesdagen meegemaakt: 22 stuks © ANP
2019: De laatste Prinsjesdag zoals we die kennen. Want een half jaar later staat de wereld op z'n kop vanwege het coronavirus. De laatste bordesscène met het koningshuis is dus twee jaar geleden geweest.
De Koninklijke familie zwaait vanaf het balkon van Paleis Noordeinde
De Koninklijke familie zwaait vanaf het balkon van Paleis Noordeinde © ANP
2020: En dit is Prinsjesdag van vorig jaar. En dat zal vandaag niet heel veel anders zijn. Omdat alle festiviteiten op straat zijn afgelast vanwege de coronapandemie, moeten Oranjefans thuis voor de buis kijken. Oscar Meijer is een van die ‘die hard’ fans van het koningshuis.
Oscar kijkt voor de televisie naar Prinsjesdag
Oscar kijkt voor de televisie naar Prinsjesdag © ANP