Negen reuzenpoppen spelen hoofdrol bij viering 750-jarig jubileum van Gouda

'Je wilt eigenlijk een flatgebouw hier naar Gouda halen, dus het is eigenlijk te hoog ingezet', vertelt de Goudse poppenmaker. 'Los van alle risico's, is het ook een beetje over de top.' Zo zou graaf Floris de Vijfde twaalf meter hoog worden: 'Op de Markt zouden we hem aankoppelen aan zijn kruin en dan zou die worden opgetild en dan zou die van negen meter naar twaalf meter stand, met de stadsrechten, komen te staan.'

'Maar toen kwam ik erachter dat er stroomkabels en andere dingen over de markt hangen, dus hij zou meteen geëlektrocuteerd worden. Dus daar hebben we maar van af gezien.' Nu worden sommige poppen zo'n vier á vijf meter hoog, andere poppen krijgen alleen een grote kop die de poppenspelers op hun hoofd zetten. 'De inzet is daardoor veel breder. We kunnen de wijken in en op scholen educatie doen. Niet moeilijk om in elkaar te zetten. Heel blij dat we die keuze hebben gemaakt ook.'

In totaal maakt Josemanders negen reuzenpoppen. Behalve graaf Floris de Vijfde zijn dat vrijdenker Coornhert, de humanist Erasmus, gravin Jacoba van Beieren, schrijfster en onderwijzeres Anna van Schilperoort, oud-burgemeester Karel James, het fictieve kaasmeisje, de eerste Marokkaanse gastarbeider Abdellah Laaguili en de Joodse dichter Leo Vroman.

Momenteel werkt hij aan de derde pop, die van Erasmus. En dat valt nog niet mee, want er zijn maar weinig afbeeldingen van de in 2005 door de lezers van het dagblad Rijn en Gouwe uitgeroepen Grootse Gouwenaar. De portretten die er zijn, verschillen bovendien nogal van elkaar: 'Hier heeft hij een enorme centenbak, maar dit is bijna een bodybuilderskaak. Ik moet dat toch loslaten, want waarschijnlijk heeft die schilder hem gewoon willen matsen. Zo van: we willen hem toch iets van kracht meegeven, want anatomisch is dit helemaal niet logisch.'

Josemanders maakt de koppen in een kleine studio in de kelder van zijn huis. Met klei vormt hij de gezichten van de negen reuzenpoppen en dat is geen toeval: 'De opzet gebeurt altijd in klei, omdat ik net zo lang kan corrigeren tot ik tevreden ben. Dat werkt voor mij het beste. Als hij eenmaal klaar is, dan laat ik de klei indrogen en daarna maak ik met papiermaché een schil er omheen en dat is dan je nieuwe kop.'

Dat moet ook wel, want de kop van klei weegt zo'n 120 tot 150 kilo. Veel te zwaar natuurlijk voor de poppenspelers. De kop van papiermaché is niet meer dan zo'n drie tot vier kilo: 'Dan heb je dus een lichtgewichtmodel van wat je hier ziet. In Spanje bijvoorbeeld maken ze poppen van polyester. Die zijn ongeveer 85 kilo. Ja, dat willen we de Goudse bewoners, die er mee gaan lopen, niet aandoen.'

Om de koppen weersbestendig te maken, het wil nog wel eens regenen in ons kikkerlandje, komt er een coating overheen. Daarna worden ze gepaint en komen er ogen in. 'We zijn nog bezig met een mechanisme om de ogen ook te kunnen bewegen. En dan romp eronder, armen en handen eraan, en kleren uiteraard. En dan zijn ze ready to go.'

Nog behoorlijk wat werk aan de winkel dus. Gelukkig heeft hij daar ook nog wel even de tijd voor, want ondertussen heeft hij het als professioneel trombonist ook weer druk met optredens. Zo heeft hij het dit najaar de afscheidstoernee met het Groot Niet Te Vermijden. Eerder trad hij ook op met grote artiesten als Guus Meeuwis, Waylon en Tino Martin.

Zijn muziek wordt ook onderdeel van de Goudse Giganten. Op die manier wil Josemanders iets terugdoen voor de stad, waar hij nu zeven jaar woont. 'Ik had voor Gouda nog nooit iets gedaan. Dus toen ik intypte: 'waar is Gouda mee bezig', popte als eerste Gouda750 op. Ze waren op zoek naar initiatieven van bewoners. Het is door Gouwenaren, voor Gouwenaren. En ik dacht: hoe tof zou het zijn om een eigen muziekstuk te schrijven, daar een voorstelling omheen te maken en met reuzenpoppen op de Markt de blitz te maken?'

Uiteindelijk bleek zo'n voorstelling van veertig minuten iets te hoog gegrepen, maar blijft de rol van negen Goudse sleutelfiguren in de nieuwe opzet wel overeind: 'Het is nu een kortere voorstelling geworden, volgend jaar september, tijdens het laatste weekend van de feestperiode. Dan zit de Marinierskapel op de Markt en zullen die negen Goudse giganten er zijn. En zoals het er nu uitziet, kan ik nog steeds een eigen werk gaan schrijven voor de Marinierskapel en een poppenschouwspel regisseren.'