Van de hoofdredactie: Waarom een tramaanrijding nog geen trammoord is

Het slachtoffer is ter plaatse aan zijn verwondingen overleden
Het slachtoffer is ter plaatse aan zijn verwondingen overleden © Regio15
DEN HAAG - John van Zweden, Hagenaar, voormalig aandeelhouder van Swansea City en succesvol zakenman, was ooit een nietsontziend voetbaldoelman. Bij de amateurs stond hij z'n mannetje, je moest van goeden huize komen hem te passeren. Goed van de tongriem gesneden zijn, was en is een kwalificatie die zeker ook bij Van Zweden past.
Het boek 'Behangkoning in de Premier League' vertelt het spraakmakende verhaal van John van Zweden, die daarom gerust een bekende regiogenoot genoemd mag worden. Als deze zich roert gaat het dan ook niet ongemerkt voorbij. 'Gelukkig het bagger is opgepakt', twitterde hij afgelopen week. 'Maar ff serieus Omroep West, een dodelijk tramongeluk en tramaanrijding als omschrijving? Bewust iemand voor de tram gooien is gewoon pure moord!!!'
John twitterde het met het fanatisme van de doelman die destijds menig bal uit zijn doel ranselde. De tweet kon op instemming rekenen. Hij was bepaald niet de enige die zich roerde. Waarom immers noemde de regionale publieke omroep het duwen van een 39-jarige man met Poolse nationaliteit voor een tram in de Haagse wijk Ypenburg een ongeluk? Ook elders op sociale media ging het los. Zo werd ons op YouTube verweten 'een moord onder het tapijt te schuiven'.

Dodelijk tramongeluk

Het klopt dat wij in eerste instantie hebben gesproken over een 'dodelijk tramongeluk'. Op de maandagavond dat de verschrikkelijke gebeurtenis zich had voorgedaan was aanvankelijk veel onduidelijk. Hoewel een verslaggever snel ter plekke was, duurde het wel even totdat er enig zicht begon te ontstaan op wat zich aan de Rijswijkse Landingslaan had afgespeeld.
In de videokop over geschokte buurtbewoners spraken we daarom bewust van een 'dodelijk tramongeluk'. Aangezien het verhaal zich steeds verder ontwikkelde en er steeds meer getuigen waren die vertelden dat jongeren iemand voor de tram hadden geduwd, hebben we de titel van de YouTube-video later aangepast in: 'Buurtbewoners geschokt nadat man vermoedelijk voor tram is geduwd.' We hebben ervoor gekozen om één lijn te trekken op zowel onze social kanalen als website en app.

Toelichten helpt

Dat past bij wat we willen zijn: een omroep die uitzoekt hoe het zit en van de feiten is. De discussie op social media was toen echter al ontvlamd. En waar we op onze eigen kanalen al snel teksten van nieuwe informatie konden voorzien en koppen aanpassen, lukte dat op andere kanalen niet even snel. Soms vanwege technische beperkingen, zoals bij YouTube het geval was; daar kwam de aangepaste kop niet door.
We hebben er toen voor gekozen om op YouTube een reactie met een korte uitleg te plaatsen. Zo gaven we niet alleen een inkijkje in ons journalistieke proces, maar haalden we daar ook de angel uit het debat. Toelichten blijkt te helpen. Dit was die korte uitleg op dat kanaal: 'Omroep West heeft deze video dinsdagochtend geplaatst met 'dodelijk tramongeluk' in de titel. Later, toen steeds meer duidelijk werd over de situatie, hebben wij dit aangepast in 'Buurtbewoners geschokt nadat man vermoedelijk voor tram is geduwd'.

Tramaanrijding in de kop

Tot donderdagmiddag gold: Waar getuigen spraken van 'duwen' en onze verslaggevers ook andere bronnen hadden die dit bevestigden, waren nog lang niet alle feiten boven tafel. Nog los van het gegeven of straks voor de rechtbank iemand zal spreken van 'moord', is het aan ons journalisten om de feiten te vertellen.
Die waren lange tijd niet eenduidig - al spraken wij gaandeweg op basis van alle getuigenissen, bronnen en met de beschikbare informatie vanuit officiële instanties in al onze publicaties wel van het 'vermoedelijk duwen voor de tram.' En in koppen over een 'tramaanrijding', een duiding die wij dichter bij de feiten vinden komen dan 'ongeluk'.

Verdacht van doodslag

Donderdagmiddag liet het Openbaar Ministerie weten dat een 15-jarige jongen verdacht wordt van doodslag: 'Op dit moment komt uit het onderzoek naar voren dat het slachtoffer de jongens meerdere keren opzocht. Uiteindelijk heeft de 15-jarige het 39-jarige slachtoffer geduwd. De man viel, kwam onder een aanrijdende tram terecht en overleed.'
Volgens het OM moet de 15-jarige zich bewust zijn geweest van de aankomende tram. 'Door het slachtoffer op dat moment te duwen heeft de jongen willens en wetens het risico op het vallen en overlijden van de man aanvaard.' Vrijdag besloot de rechter-commissaris dat het voorarrest van de jongen met 14 dagen wordt verlengd. De twee andere verdachten zijn donderdag vrijgelaten.

Aanklacht helder

Daarmee is een belangrijke aanklacht helder geworden, al is het straks aan de rechter alle feiten en omstandigheden te beoordelen. Dat verandert hoe wij sinds deze bekendmaking omgaan met wat zich afspeelde. Terugblikkend geldt wat mij betreft onverminderd dat zo lang alles niet klip en klaar op tafel ligt, wij niet verder moeten gaan in het interpreteren van wat we hebben ontdekt.
Zoals een andere twitteraar meldde: 'Als je iets niet honderd procent weet, kan je het niet opschrijven.' Dat mag je van ons verwachten. Dat is ons speelveld. Als omroep die van de feiten is en uitzoekt hoe het zit. Al staat het de doelman van weleer vrij hier anders over te denken, natuurlijk.
Hoofdredacteur Henk Ruijl bespreekt in deze rubriek actuele onderwerpen uit het nieuws van Omroep West. Uitleggen, toelichten, aangeven waar het beter had gemoeten en hoe zorgvuldig afwegingen zijn gemaakt. Een geregelde poging tot kritische zelfreflectie en transparant zijn.
Heb je vragen naar aanleiding van de berichtgeving van Omroep West? Een vraag, kritiek of een compliment? Neem dan contact op via henk.ruijl@omroepwest.nl