Herdenkingsbord voor omgekomen neven in Tweede Wereldoorlog: 'Huidige generatie heeft geen idee'

LEKKERKERK - Op de begraafplaats in Lekkerkerk is een herdenkingsbord onthuld. Op het bord staat het verhaal van tien oorlogsslachtoffers uit het dorp. Twee van hen zijn de neven Sloof, beiden omgekomen tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar allebei met een heel ander verhaal.
Een van de slachtoffers is Klaas Sloof. Al in de eerste dagen van de oorlog is hij om het leven gekomen tijdens de slag om de Grebbeberg op 14 mei 1940. 'Mijn vader ligt in dekking na een melding van enkele wielrijders dat de Duitsers in aantocht zijn', vertelt zijn zoon Maarten Sloof. Hij was slechts één jaar toen zijn vader om het leven kwam.
'Als de Duitsers naderen laat Majoor Claessen het vuur openen. Door het tegenvuur van de Duitsers sneuvelen elf militairen, onder wie Klaas. 'Klaas sneuvelt bij het vervullen van zijn militaire plichten', zo valt te lezen op het herdenkingsbord.
Het herdenkingsbord voor de Lekkerkerkse oorlogsslachtoffers
Het herdenkingsbord voor de Lekkerkerkse oorlogsslachtoffers © Omroep West

'Een slachtpartij'

'De leidinggevende gaf de opdracht om het vuur te openen op de Duitse tanks, terwijl er helemaal geen sprake was dat ze oorlog konden voeren', vervolgt Maarten over de kansloze missie van zijn vader. 'Iedereen lag daar verspreid in de korenvelden en ze hadden amper een helm op.'
'De eerste twee tanks zijn doorgereden, maar de derde vond het toch wel erg brutaal, dus die stopte en opende het tegenvuur. Vanaf de top van de heuvel konden zij de mensen in het korenveld uitzoeken. Het was geen eerlijke strijd, het was gewoon een slachtpartij.'

'Enorme pech'

Pas na veertien dagen is het lichaam van Klaas gevonden en geïdentificeerd door een veldwachter. Hij werd in eerste instantie vlakbij Leersum begraven, maar werd later met militaire eer herbegraven in Lekkerkerk.
'Mijn vader zat bij de laatste lichting die nog gemobiliseerd werd, want hij was al 36 jaar. Het is gewoon een enorme pech dat hij nog mee moest', aldus zijn zoon.

Heftige dagen voor de familie Sloof

Floris Bernardus Sloof is een ander slachtoffer wiens verhaal nu te lezen is op het herdenkingsbord. Ook hij is omgekomen tijdens de Tweede Wereldoorlog, net als zijn neef Klaas. 'Het waren heftige dagen tijdens de oorlog voor onze familie Sloof', vertelt Arie Sloof, de neef van Floris Bernardus en Klaas.
Floris Bernardus is in Den Helder bij de marine gegaan. Vanuit daar is hij terecht gekomen op het schip De Java. Op 27 februari 1942 is dit schip tot zinken gebracht door Japanse torpedo's tijdens de slag in de Javazee.
Een oude foto van Floris Bernardus Sloof met zijn vrouw
Een oude foto van Floris Bernardus Sloof met zijn vrouw © Omroep West

'Geen schijn van kans'

'Het duurde slechts een half uur tot het hele schip gezonken was', beschrijft Arie de fatale dag van zijn neef. 'Onze Floris Bernardus was machinist, stoker. Die moest uit het diepste ruim van het schip komen. Vanuit de machinekamer. Hij had natuurlijk geen schijn van kans om eruit te komen.'
'We weten niet precies hoe hij aan zijn eind is gekomen, maar u kan wel bedenken hoe dat gegaan is. Zelfs zijn zeemansgraf hebben zij niet kunnen laten rusten, want de Indonesiërs hebben op een gegeven moment nog de wrakken weten te ruimen', aldus Arie.

'Huidige generatie heeft geen idee'

Ter nagedachtenis aan Floris Bernardus Sloof is er in 2017 een plaquette op het graf van Klaas gelegd. Daarnaast is zijn verhaal nu ook te lezen op het herdenkingsbord op de begraafplaats.
'Het is heel goed om dat bord nu te hebben op de begraafplaats in Lekkerkerk. En dan ook de tekst erbij over wie het is en wat diegene heeft betekend voor dit land. Zeker voor de huidige generatie is dit nieuwe stof, want ze hebben geen flauw idee hoe het er toen werkelijk aan toe is gegaan', aldus Maarten.
Op het herdenkingsbord in Lekkerkerk staan tien namen met foto van (oud-)Lekkerkerkers die sneuvelden tijdens of net na de oorlogsjaren 1940-1945, bij de slag om de Javazee, bij de politionele acties in Nederlands-Indië of als Dutchbat-militair in het voormalig Joegoslavië.