Haags verzet tegen aanleg 'smeerpijp' verhardt zich: gemeente in beroep bij Raad van State
18 november 2021, 13:26 • 4 minuten leestijd
DEN HAAG - Het verzet in Den Haag tegen de aanleg van de 'smeerpijp' dwars door de stad verhardt zich. De gemeenteraad heeft donderdag wethouder Liesbeth van Tongeren gedwongen in bezwaar te gaan tegen WarmtelinQ. De wethouder had eerder duidelijk gemaakt dat dit weinig kans maakt. De raad ziet dat anders: er zijn wel goede argumenten. Bovendien wil de politiek een signaal afgeven: 'We willen 'm niet.'
Den Haag verzet zich al langer tegen de aanleg van het systeem waarbij warm water uit de Rotterdamse haven naar de stad wordt getransporteerd om hier woningen en bedrijven te verwarmen. Een meerderheid in de Haagse gemeenteraad heeft grote bezwaren. Partijen vinden het miljoenenproject niet echt duurzaam of vrezen dat hierdoor grote delen van de stad op de schop moeten. Ook omwonenden van het tracé en milieuorganisaties zien er niets in.
Toch zetten Rijk, Provincie, Gasunie en Eneco het project door. Contracten worden getekend en een maand geleden stelde ook de provincie het plan voor de route van de pijp door Den Haag vast.
'Geen steekhoudende argumenten'
Wethouder Van Tongeren (GroenLinks, duurzaamheid) schreef vorige week in een brief aan de raad dat zij weinig juridische aanknopingspunten ziet om tegen dit het zogeheten provinciaal inpassingsplan (PIP) in bezwaar te gaan bij de Raad van State. Volgens de juristen van de gemeente zijn er 'geen steekhoudende argumenten die een mogelijk geschil in Haags voordeel ondersteunen'. Zij denkt dat overleg met de Gasunie over de route veel meer kans op succes heeft.
WarmtelinQ is een project waarbij restwarmte van bedrijven in de Rotterdamse haven wordt gebruikt om water te verwarmen tot 120 graden. Dat water wordt via een grote leiding naar Den Haag en de Westlandse kassen getransporteerd om 120.000 woningen en gebouwen te verwarmen. Via een even grote leiding gaat het gebruikte en afgekoelde water terug naar Rotterdam. Dat moet een CO2-reductie opleveren van zo'n 0,18 megaton per jaar. Tegenstanders zeggen dat het juist slecht is voor het milieu. Het systeem zou de 'fossiele industrie' rond de haven in stand houden.
De gemeenteraad en milieuorganisaties zien dat totaal anders, bleek donderdag tijdens een vergadering in het stadhuis. Zo kondigde de actiegroep Den Haag Fossielvrij aan zeker bezwaar aan te gaan tekenen. Volgens woordvoerder Joeri Oudshoorn zijn daar wel degelijk goede argumenten voor. Zo zou WarmtelinQ zo dominant worden dat andere duurzame bronnen als geothermie worden verdrongen. Verder zou de procedure op basis van de Crisis- en herstelwet niet zijn geoorloofd. 'Dit is juist een zaak waarbij de gemeente heel veel kansen heeft', zei hij. 'Het zou onbegrijpelijk zijn als de gemeente niet in beroep zou gaan.'
Overwinning in Catshuis-zaak
Ook in de gemeenteraad zelf tekende zich een zeer ruime meerderheid voor de stap naar de Raad van State. De politiek voelt zich daarbij gesteund door de overwinning die Den Haag boekte in het verzet tegen de bouw van kantoren voor ambtenaren in de tuin van het Catshuis. Toen zei het stadsbestuur ook dat er juridisch weinig argumenten waren. Toch kwam het complex er niet, mede omdat Den Haag zo'n duidelijk signaal had gegeven.
We moeten laten zien dat we niet over ons heen laten lopen - Raadslid Janneke Holman
Partijen begrepen daarom ook niet veel van de opstelling van de wethouder. 'Dit is een slappe houding van de gemeente', zegt raadslid Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij. 'We moeten juridisch alles uit de kast halen om dit tegen te houden.' Janneke Holman (PvdA): 'Dat iets juridisch gezien kansloos is, is niet het enige dat telt. We moeten ook een statement maken. Laten zien dat we niet over ons heen laten lopen. En dat we tot het uiterste gaan voor de inwoners van Den Haag.'
Daarbij sloot ook Chris van der Helm van de VVD zich aan. Evenals Judith Klokkenburg van de ChristenUnie/SGP: 'Een leiding die fossiele warmte onze stad inpompt ten koste van onze eigen duurzame warmte-initiatieven: we willen 'm niet.'
'Flutprovincie met flutideeën'
PVV-raadslid Sebastian Kruis noemde het 'te gek voor woorden' dat een provincie de aanleg van een pijp dwars door Den Haag doordrukt, terwijl de gemeente dat niet wil. Hij ziet daarin aanleiding om het functioneren van de provincie tegen het licht te houden. 'Wie zijn die mensen? Wat doen ze daar? En waarom bemoeien ze zich met onze stad? We moeten een signaal afgeven dat we het spuugzat zijn, die flutprovincie met die flutideeën.'
Wie is hier eigenlijk de baas in de stad? Wij actie voeren tegen de smeerpijp tot het bittere einde - Raadslid René Oudshoorn
Dat is een lijn die ook bij Hart voor Den Haag tot waardering kon leiden. Raadslid René Oudshoorn: 'Wie is hier eigenlijk de baas in de stad? Wij voeren actie tegen de smeerpijp tot het bittere einde.'
Zelfs de partijen die nog wel sympathie hebben voor WarmtelinQ, zoals D66, vinden toch dat Den Haag bezwaar moet aantekenen. 'Om duidelijk te maken dat we tegen deze route zijn', zegt fractieleider Dennis Groenewold.
Vijf gemeenten wel positief
Wethouder Van Tongeren wees er tijdens het debat nogmaals op dat zij haar juristen had laten onderzoeken wat de kansen zijn. Ook constateerde ze dat vijf andere gemeenten in de regio wel positief staan ten opzichte van WarmtelinQ. Maar nadat zij zelf de koppen in de raad had geteld en moest erkennen dat een 'overweldigende meerderheid' voor het aantekenen van bezwaar is, beloofde zij toch naar de Raad van State te stappen.
Dit tot vreugde van de milieuorganisaties. Oudshoorn van Den Haag Fossielvrij: 'Den Haag is welkom bij ons in de bankjes bij de Raad van State. We helpen de gemeente ook graag. En nu wordt het tijd dat Den Haag ook echt gaat inzetten op duurzame stad, zonder botleksmeerpijp.'
