Westland stribbelt wéér tegen, nu bij sociale huur: 'We bouwen niet nóg meer voor Hagenaars'

Over een kleine vier weken is het zover: Den Haag plus acht omliggende gemeenten in de regio (zie kader) tekenen met elkaar een tussenakkoord met daarin nieuwe woningafspraken. Een belangrijk onderdeel van het akkoord omvat het aantal sociale huurwoningen dat per gemeente gebouwd wordt. Maar een meerderheid van de Westlandse gemeenteraad is het niet eens met de voorgestelde aantallen en lijkt het akkoord niet te willen tekenen. 'Het is gewoon veel te veel', zegt Van den Berg. 'En daarbij komt ook nog dat de helft van wat we bouwen uiteindelijk naar mensen uit Den Haag gaat.'

Dat is niet alleen een gevoel; de cijfers bevestigen dat een groot deel van de woningen afgelopen jaar aan Hagenaars werd toegewezen. Van de 226 sociale woningen die in Westland in de eerste zes maanden van dit jaar werden verhuurd, gingen er 85 naar mensen uit Den Haag. In 96 gevallen kreeg een Westlander de woning toegewezen, net iets meer dan veertig procent. Een kleine tien procent van de woningen ging naar mensen van buiten Haaglanden.

Hoe kan het dat een groot deel van die Westlandse woningen naar Hagenaars gaat? 'Het idee is simpel. Als je in de regio Haaglanden woont en je bent ingeschreven voor een sociale huurwoning, dan kun je in principe in iedere gemeente reageren', legt Jozefine Hoft van Sociale Verhuurders Haaglanden uit. 'Daar hebben we met elkaar als gemeenten afspraken over gemaakt. En ja, het kan dat er mensen uit Den Haag langer ingeschreven staan, en daardoor voorrang hebben op een Westlandse woning.'

Gemeenten hebben wel de mogelijkheid om een kwart van hun woningen sowieso aan eigen inwoners toe te wijzen. 'Maar niet alle woningcorporaties maken daar ook gebruik van.' Volgens Hoft verhuizen overigens niet alleen Hagenaars naar het Westland. 'Het gebeurt ook andersom: Westlanders trekken naar Den Haag. Qua cijfers lopen de in- en uitstromen vrijwel gelijk, álleen over het totaal gezien ligt het percentage Hagenaars dat in het Westland een sociale huurwoning krijgt veel hoger, omdat ze dáár nu eenmaal minder sociale huurwoningen hebben.'

En precies daarover wil Den Haag betere afspraken maken. 'Met als doel sociale huurwoningen in onze regio evenwichtiger te verdelen', aldus Hoft. 'Sommige gemeenten zoals Den Haag en Zoetermeer hebben een veel hoger percentage sociale woningen van hun totale woningvoorraad, rond de 40 procent. Daardoor wonen er ook meer mensen met een laag inkomen. In gemeenten zoals Westland en Midden-Delfland is het aantal sociale huurwoningen als onderdeel van de totale woningvoorraad fors lager, rond de 20 procent.'

Dat percentage moet in het Westland volgens de nieuwe woonafspraken 30 procent van het totaal worden. 'Wij hebben toegezegd 1800 sociale huurwoningen tot 2030 te realiseren, daarmee zitten we op 25 procent', aldus Van den Berg. 'Maar de Haagse wethouder en de Zoetermeerse wethouder willen dat dit er 3960 zijn. Dát gaat gewoon niet. We hebben ook ruimte voor tuinbouw nodig.' André van der Meer van LPF Westland is ook tegen. 'Het Westland is één van de dichtbebouwde gebieden van Nederland. We kunnen niet meer bouwen dan strikt voor de regio noodzakelijk is.'

Van den Berg vindt het volstrekt onhaalbaar om het aantal sociale huurwoningen verhoudingsgewijs in alle gemeenten gelijk te trekken. 'In steden heb je nu eenmaal traditioneel meer sociale huurwoningen, dan dat je in dorpen hebt. Daarnaast past het niet binnen onze eigen Westlandse woningvraag. De meeste Westlanders verdienen te veel voor een sociale huurwoning. Als we nog meer sociaal bouwen, gaat dat ten koste van koopwoningen, precies waar de grootste vraag voor de Westlanders zélf zit. Begrijp me goed, wij zijn niet tegen Hagenaars, het is goed dat we een open woningmarkt hebben en dat ook mensen van buitenaf hier kunnen komen. Maar we zijn uiteindelijk boven alles wel voor het bouwen van woningen vóór de Westlanders zelf.'

Ook de Westlandse woonwethouder Ben van der Stee geeft aan dat de voorrang bij sociale huur voor Westlanders beter moet worden nageleefd door woningcorporaties. Daar zal hij voor de rest van het jaar afspraken met hen over maken. Daarnaast geeft ook hij toe dat het nu omschreven tussenakkoord voor nieuwe woonafspraken veel van Westland vraagt. 'Als het college tekent voor dit tussenakkoord, zal dat ook met een aantekening zijn. Namelijk dat het nog maar de vraag is of de ambitieuze doelen haalbaar zijn voor Westland.'

De oppositiepartijen zijn van mening dat het Westland daar maar beter van meet af aan duidelijk in kan zijn: 'De doelen zijn niet haalbaar en het gaat ook niet gebeuren', aldus Van den Berg. De andere twee lokale partijen, Westland Verstandig en LPF Westland (die ook een Islamitische school in Westland tegenhouden), zijn ook tegen het akkoord. 'Ik verwacht dat we een meerderheid halen en niet zullen tekenen.'

Wethouder Van der Stee: 'Wanneer we niet tekenen, gaan we nog steeds door met sociale huurwoningen bouwen. Niet tekenen is vooral schadelijk voor de verhoudingen binnen de regio.' Wethouder Martijn Balster van Den Haag hoopt dat het Westland zich aan eerdere beloftes houdt: 'Ik zie dat het Westland grote stappen maakt qua aantallen woningen. Er moet echter nog veel meer gebeuren. Het is zaak dat we in onze regio bouwen voor onze kinderen, starters en de woningenzoekenden van de toekomst. Dat moet voor alle gemeenten leidend zijn. Ik kijk dan ook uit naar de resultaten van het definitieve akkoord, dat we op korte termijn presenteren. Ik ga ervanuit dat iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt.'
Het akkoord moet op 17 december getekend zijn. Vanavond buigt de Westlandse raad zich over de kwestie.