Run op coronazelftesten, maar ze zijn er wel

Zelftesten gaan als zoete broodjes over de toonbank
Zelftesten gaan als zoete broodjes over de toonbank © ANP
REGIO - Na de afgelopen coronapersconferentie is er een run ontstaan op coronazelftesten. Toen werd onder meer geadviseerd altijd een zelftest te doen als je bij iemand op bezoek gaat. Dat leidde tot een verkooppiek en winkeliers waren snel door hun voorraad heen. 'Maar ze zijn er wel', zegt apotheker Bob Westerman uit Leiden.
Het lijkt een beetje op het toiletpapierverhaal uit het begin van de coronacrisis. De pakhuizen liggen vol, maar de winkels zijn leeg. De vraag was niet voorzien en daarom was er te weinig ingekocht. 'Ik heb de indruk dat de voorraden in de pakhuizen gewoon op peil zijn', zegt Westerman van de Centraal Apotheek in Leiden.
Hij kon de testen in ieder geval gewoon bestellen. En dat geldt ook voor zijn collega's van de Dienstapotheek in Zoetermeer en voor drogisterijen. Bij de Benu Apotheken in Gouda was dit ook het beeld. Woordvoerder Kim Assink van de overkoepelende organisatie Brocacef van deze apotheken zegt dat de schappen soms leeg zijn, maar altijd nog aangevuld kunnen worden.

Sterk toegenomen vraag

De apotheken en ook de drogisterijen merken een flink toegenomen vraag naar de testen. En dat heeft gevolgen. 'Wij krijgen vanmiddag weer een grote lading binnen', zegt een medewerker van drogisterij Aad van Leeuwen uit Nootdorp. 'Vorige week zagen we dat de groothandels niet konden leveren, maar nu staat alles weer op groen.'
Online zijn de testen ook te koop. Via bekende webwinkels worden testen voor allerlei prijzen aangeboden. Dat varieert van ongeveer 3 euro per test tot 6 euro per test van hetzelfde merk. En er zijn ook allerlei merken op de markt, de één een stuk duurder dan de ander.

Let op CE-keurmerk

De Inspectie Gezondheid en Jeugd doet geen uitspraken over de kwaliteit van door de RIVM goedgekeurde tests. Wel zijn er enkele handvatten om te beoordelen of een test voldoet: er moet een CE-keurmerk met vier cijfers op de doos staan, er moet een Nederlandse handleiding bijzitten en er moet 'zelftest' op de doos staan.
Kleine nuance voor het CE-keurmerk. Begin dit jaar mochten sommige testen worden verkocht zonder dit keurmerk omdat ze snel beschikbaar moesten zijn. Tot 31 december mogen die voorraden nog verkocht worden. Daarna vervalt deze uitzondering.
Want iedere zelftest is een antigeentest, maar niet iedere antigeentest is een zelftest. Dat zit zo: ook professionals gebruiken antigeentesten om snel te kunnen achterhalen of iemand (mogelijk) besmet is met corona. Maar die testen zijn een stuk ingewikkelder om zelf te doen. Die worden tenslotte gedaan door zorgprofessionals.
Een antigeentest heet zo omdat het 'antigenen' kan aantonen in het neus- of het keelslijmvlies. Antigenen zijn stukjes virus die een afweerreactie veroorzaken. De testuitslag is snel bekend, maar is wel minder betrouwbaar dan de PCR-test die de GGD doet, dus die test met een stokje in neus en keel. Die test moet ook naar een laboratorium worden gestuurd om verder geanalyseerd te worden.
De meest recente informatie staat op deze website.

Betrouwbaarheid tussen de 58 en 78 procent

Een negatieve zelftest betekent overigens niet direct dat je geen corona hebt. Volgens het RIVM blijkt uit onderzoek dat de betrouwbaarheid van een antigeen zelftest ligt tussen de 55 procent en 78 procent. Dat is beduidend lager dan die van een PCR-test of een sneltest die door een professional wordt afgenomen.