Bouw van Haagse woontorens wordt een politieke thriller

De Haagse gemeenteraad sprak woensdagmorgen opnieuw over de inmiddels al veel-bediscussieerde plannen. De partijen hebben tot nu toe nog geen overeenstemming kunnen bereiken over de vraag óf het oude ministerie moet worden gesloopt en zo ja wát er dan moet komen. Ook de coalitiepartijen VVD, D66, GroenLinks, CDA en PvdA zitten daarbij nog niet op één lijn. Sterker: goede bronnen melden dat de irritaties over de kwestie en de manier waarop verschillen tussen met name VVD en D66 worden gepresenteerd door de woordvoerders inmiddels hoog zijn opgelopen.

De Haagse wethouder Anne Mulder (VVD, stadsontwikkeling) maakte begin september duidelijk dat het voormalig ministerie van Sociale Zaken wordt gesloopt op plek te maken voor een complex dat bestaat uit vier torens. Twee van 75 meter hoog, één van 100 meter en één van 125 meter.

In de weken daarna werd echter duidelijk dat er aan de Haagse en Voorburgse kant van het project veel verzet was tegen die plannen. Ook de architect die het departement ontwierp, Herman Hertzberger, protesteerde. Volgens hem hoeft ‘zijn’ gebouw helemaal niet te worden gesloopt en kan het prima worden verbouwd tot onder meer woningen. Bij dat protest tegen sloop sloten zich erfgoedverenigingen aan. Die wezen op de grote kwaliteit van het huidige gebouw.

Tijdens eerdere discussies in de raad werd al duidelijk dat een groot aantal partijen het beoogde nieuwe complex te hoog vinden. Maar over wat er dan straks wel mag, verschillen ze nog van mening.

De situatie werd woensdag nog complexer omdat directeur Hans Meurs van Vorm tijdens de vergadering een nieuwe variant presenteerde. Volgens hem is het ook financieel haalbaar om op de plek van het voormalig ministerie een complex van vier even hoge torens neer te zetten. Die zouden dan allemaal 75 meter hoog worden. Dit betekent wel dat een geplande ondergrondse garage bovengronds moet komen, al zou die verder niet zichtbaar zijn. Ook zou het bouwdeel aan de kant van de Schenkkade iets hoger moeten worden.

Veel raadsleden voelden zich overvallen door deze nieuwe variant en wilden bijvoorbeeld weten wat dit voor gevolgen heeft voor de hoeveelheid woningen die er dan in kunnen komen. Mulder beloofde de raad daarover later nog precies te gaan informeren.

Maar de introductie van de nieuwe variant betekent wel dat de raadsleden straks moeten kiezen uit eigenlijk vier mogelijkheden: het behoud van het huidige ministerie, het oorspronkelijke plan met de hoge torens, de nieuwe variant én een plan van D66 dat uitgaat van één hoge toren van 110 meter, drie lagere van 75 meter en een ondergrondse parkeergarage. Want voor de democraten is een bovengrondse garage onbespreekbaar. Bovendien voelen zij veel voor het behoud van een hogere toren omdat 'een hoogteaccent stedenbouwkundig mooier is', aldus raadslid Daniël Scheper.

De omwonenden zijn ook enigszins verdeeld. Een van hen, voormalig CDA-raadslid Jeannette Doll, zei dat er in de buurt veel mensen zijn die voor behoud van het gebouw van Hertzberger zijn. Woordvoerder Jacob Snijders van het Wijkberaad Bezuidenhout noemde de nieuwe variant van Vorm 'the best of the worst cases'. Wethouder Mulder op zijn beurt verklaarde dat wat betreft de gemeente het verbouwen van het huidige ministerie niet gewenst is omdat dit plan uitgaat van te weinig woningen. Maar de andere opties zijn wat hem betreft wel bespreekbaar.

De raad is ondertussen verdeeld. Een aantal partijen – HSP, CDA, Partij voor de Dieren, ChristenUnie/SGP, SP – is nu in principe nog voor behoud van het huidige complex. VVD steunt de nieuwe variant van Vorm, D66 heeft dus een eigen koers en voor GroenLinks en PvdA is vooral de hoeveelheid woningen die er komt van belang. Hart voor Den Haag is in ieder geval voor sloop en nieuwbouw. Waarschijnlijk wordt tijdens de gemeenteraadsvergadering van volgende week donderdag een definitieve beslissing genomen.