Een van de laatste 'oude' stukjes van de Haagse Grote Markstraat op de schop

De Grote Marktstraat is de afgelopen jaren al flink op de schop gegaan. Dit stukje is een van de laatste overgebleven plekken waar nog nieuwbouw mogelijk is. Volgens de huidige plannen komt in het nieuwe complex op de begane grond 'commerciële ruimte' voor bijvoorbeeld winkels en horeca, daarboven is plek voor circa 75 woningen.

De Grote Marktstraat kreeg in 1923 vorm. Toen werd werd dwars door de historische binnenstad een grote verkeersontsluiting aangelegd. In de periode kort daarna verrees langs deze 'grootstedelijke winkelboulevard' een aantal grote warenhuizen als de Bijenkorf, Pander en Peek & Cloppenburg. Maar mede door de crisis van de jaren dertig en de Tweede Wereldoorlog stokte de ontwikkeling, om pas in wederopbouwperiode weer op gang te komen. Toen werd ook het pand voor Priba gebouwd. Dat was een soort Belgische Hema die destijds Nederland wilde veroveren. De naam van het bedrijf was afgeleid van de Franse term voor lage prijzen.

De Tilburgse architect Jos Bedaux werd in 1961 gevraagd een ontwerp te maken. Uiteindelijk werd het in 1963 opgeleverd. In de loop van de jaren heeft het gebouw verschillende gebruikers gehad en is ook het oorspronkelijke ontwerp een aantal keren aangepast. Volgens de gemeente ging het daarbij om 'kwalitatief matige ingrepen', waardoor de 'de oorspronkelijke compositie' verloren is gegaan. Het is daardoor ook geen monument en het heeft - aldus de gemeente - de voorkeur om het pand te slopen.

Het complex - ook wel bekend als Zeemanpand - is sinds kort eigendom van de investeringsmaatschappij Capricorn Capital Group. Die heeft weer samen met de ontwikkelaar FiMek Estate plannen gemaakt voor de herontwikkeling ervan. Bijzonder is dat het bureau dat werd opgericht door de oorspronkelijke architect, Bedaux de Brouwer Architecten uit Goirle, verantwoordelijk is voor het complex dat er straks moet verrijzen. 'Dat wij nu het vertrouwen hebben gekregen is heel mooi', vertelt architect Joyce Verstijnen die het ontwerp heeft gemaakt.

Volgens Verstijnen is aanvankelijk ook nog onderzocht of het bestaande pand kon blijven staan. Maar na onderzoek en in overleg met de gemeente is toch gekozen voor sloop en nieuwbouw. Wel wordt er onderzocht of delen van de bestaande kelder kunnen blijven behouden. De bedoeling is dat hier de openbare fietsenstalling Biesieklette terugkeert.

Nieuwbouw op deze plek biedt veel kansen, aldus de architect. Zo krijgt het gebouw een groen dakterras en is er ook op andere plekken ruimte voor groen. Verder wordt wonen boven winkels mogelijk gemaakt en wordt de onderste laag - in vaktermen 'de plint' - veel aantrekkelijker. Het huidige Pribagebouw heeft een blinde muur in de Raamstraat. In het huidige ontwerp voor de nieuwbouw verandert dat, het wordt veel meer open. Bovendien is hier een nieuwe entree voor de Biesieklette gepland. Al die ingrepen leiden volgens Verstijnen tot 'meer verblijfskwaliteit voor zowel bezoeker als bewoners'.

Aan de eerste ontwerpen is echter wel duidelijk te zien dat het bestaande pand een inspiratie vormt voor het nieuwe. Dat komt, zegt de huidige architect, omdat het bureau altijd de 'ingetogen vormentaal' van de oprichter is blijven gebruiken. 'Jos had een bepaald idioom dat zich door de huidige generaties eigen is gemaakt. Wij hebben veel geleerd van ons eigen oeuvre.' De bedoeling is dat het gebouw wordt opgetrokken uit baksteen. Zo moet het goed in de omgeving passen en herinnert het ook aan de bouwstijl van de Haagse School.

Volgens de huidige planning wordt al over minder dan een jaar begonnen met de sloop van het Pribapand. Het nieuwe complex zou dan in het tweede kwartaal van 2024 kunnen worden opgeleverd.