Coronavirus: Burgemeesters willen fundamentele herziening coronabeleid

De burgemeesters van zo'n dertig steden schrijven in een noodkreet aan het kabinet dat het coronabeleid fundamenteel moet worden herzien. De logica in het coronabeleid is zoek. Dit beleid trekt een te zware wissel op burgers en lokaal bestuur, schrijven de burgemeesters, onder wie Jan van Zanen van Den Haag, Liesbeth Spies van Alphen aan den Rijn en Henri Lenferink van Leiden.

De ad-hocmaatregelen van de overheid trekken volgens de auteurs 'een te grote wissel op het uithoudingsvermogen en op het vertrouwen' in het bestuur. 'Het is feitelijk onmogelijk maar ook rechtsstatelijk onwenselijk om met repressie burgers dwingend te overtuigen van de juistheid van maatregelen. Het put het handhavingsapparaat niet ­alleen uit, maar een repressieve overheid komt tegenover zijn eigen burgers te staan. Juist nu veel burgers het water aan de lippen staat mag het coronabeleid niet verder bezwijken voor de repressieve verleiding. Dan brokkelt het gezag juist verder af.'

'Wij dringen er bij het kabinet en het parlement dan ook op aan om het coronabeleid fundamenteel te herzien', stellen de ondertekenaars. 'Als burgemeesters kiezen wij er tot slot in overgrote meerderheid telkens voor om de kabinetsmaatregelen uit te voeren en te handhaven met de middelen die wij hebben. Wij willen niet dat de chaos groter wordt, noch dat de woede toeneemt.'

Supermarkten krijgen steeds grotere roosterproblemen door de uitval van personeel dat in quarantaine moet. Volgens brancheorganisatie Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) dreigen schappen in de supermarkten daardoor leeg te raken. De sector roept de regering daarom op om de quarantaineregels nog verder te versoepelen.

Volgens CBL-directeur Marc Jansen komen filiaalmanagers van supermarkten steeds vaker in een situatie terecht waar ze hele afdelingen, zoals die voor brood of groente en fruit, moeten sluiten doordat te veel personeel is uitgevallen. 'Voor specifieke afdelingen heb je specifieke kennis nodig. Je kunt niet zomaar iemand van de bakkerijafdeling vervangen door iemand van een andere afdeling', zegt hij. 'We gaan echt zien dat schappen leeg beginnen te raken.'

De regering versoepelde vorige week al de quarantaineregels. Mensen die minimaal een week geleden hun boosterprik hebben gehad en geen coronaklachten hebben, hoeven voortaan niet in isolatie na contact met iemand die met corona is besmet. Maar volgens het CBL levert dit alsnog problemen op voor de vele jongeren die in supermarkten werken. Jongeren onder de 18 jaar kunnen nog geen boosterprik halen. De branche wil daarom dat supermarktmedewerkers en andere mensen met een cruciaal beroep vrijgesteld worden van quarantaine na contact met een besmet persoon , mits ze klachtenvrij zijn. Dat moet dan dus ook gelden voor werknemers zonder vaccinatie of booster, benadrukt Jansen.

De culturele sector protesteerde woensdag op een ludieke manier tegen de voortdurende coronasluiting. Theaters veranderden in kapsalons met liveoptredens, musea openden de deuren als sportschool.

Verschillende plekken in de regio zijn bezocht door boa's. De Koninklijke Schouwburg in Den Haag kreeg een waarschuwing en in Leiden werden voorwaardelijke boetes uitgedeeld. Lees hier al het nieuws van deze woensdag terug.

Van iedereen die in aanmerking komt voor de boosterprik tegen het coronavirus is 3,1 procent niet van plan die te gaan halen. Verder weet 8,6 procent het nog niet zeker, meldt het RIVM. Het instituut trekt de conclusies op basis van een onderzoek onder ruim 5200 gevaccineerde en ongevaccineerde mensen vanaf 16 jaar. Het onderzoek werd gedaan tussen 4 en 10 januari.

Rond die tijd had minder dan de helft van de volwassenen de boosterprik al gehad en was volgens het onderzoek 42 procent van de 16-plussers het naar eigen zeggen nog wel van plan. Op dit moment komen alleen 18-plussers in aanmerking voor de oppepprik. Inmiddels heeft zo'n 53 procent van alle volwassen Nederlanders de prik gehad, aldus het RIVM.

Januari is net over de helft, maar heeft nu al een nieuw record gevestigd. Nog nooit heeft het RIVM in een maand zoveel positieve tests gemeld. In de eerste negentien dagen van deze maand zijn 548.697 besmettingen geregistreerd. Het oude record was van november, toen waren er in dertig dagen tijd 510.751 positieve tests. Dat record leek dinsdag al te worden verbroken, maar het dagcijfer viel toen laag uit door een storing, waardoor de stand net onder het record bleef.

De tussenstand van januari tot nu toe komt neer op gemiddeld 28.879 positieve tests per dag. Als die lijn wordt doorgetrokken in de laatste weken van de maand, zou het totaal voor januari kunnen uitkomen op bijna 900.000.

Het bedrijf Breathomix uit Leiden, dat een corona-ademtest ontwikkelde, eist 24,7 miljoen euro van de Staat. Breathomix heeft 1800 testapparaten geleverd die grofweg voor de helft zijn betaald. Maar de Staat weigert de rekening te voldoen, meldt dagblad Trouw.

Volgens het ministerie van VWS is de ademtest, die een uitkomst leek omdat die snel, betrouwbaar en relatief goedkoop was, niet betrouwbaar genoeg gebleken. Dus heeft Breathomix, stelt VWS, niet aan de verplichtingen voldaan. Rianne de Vries, mede-eigenaar van het Leidse bedrijf, bestrijdt dat: de test deugt, alleen is er tijdens het testen niet goed met de testapparaten omgesprongen. Daardoor konden zij hun werk niet altijd goed doen, stelt zij.

De Staat zegde de overeenkomst met Breathomix op, nadat het OMT in september een negatief advies afgaf over de ademtest. In de winter van 2020/2021 had het OMT nog geadviseerd de ademtest wel te gebruiken.

Het aantal coronapatiënten in de Nederlandse ziekenhuizen daalt gestaag. In totaal liggen er nu nog 1148 patiënten met het coronavirus onder de leden. Dat zijn er 37 minder dan dinsdag, zo valt op te maken uit de meest recente cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding. Vergeleken met een maand geleden is het aantal covidpatiënten in de ziekenhuizen gehalveerd. Tussen dinsdag- en woensdagochtend zijn 38.282 positieve coronatesten geregistreerd door het RIVM.

Het RIVM meldt op Twitter dat de ziekenhuisopnames als gevolg van de omikronvariant van het coronavirus lager zijn dan in eerste instantie half december werd verwacht. Jacco Wallinga, hoofd afdeling Modellering van Infectieziekten, geeft in deze video's tekst en uitleg over het, zoals coronaminister Ernst Kuipers (D66) woensdagmiddag zei, 'ontzettend goede nieuws'.

Ook nu de omikronvariant van het coronavirus dominant is, is vaccinatie van kinderen van 5 tot en met 11 jaar zinvol, zegt de Gezondheidsraad. 'Dat geldt vooral voor kinderen die nog geen Covid-19 hebben gehad. Vaccinatie beschermt hen tegen het risico dat MIS-C optreedt, een ernstige ontstekingsreactie in de vitale organen', schrijft de raad aan de minister van Volksgezondheid.

De Gezondheidsraad had in december al geadviseerd om kinderen in deze leeftijdsgroep te vaccineren. 'Sindsdien hebben we te maken met een nieuwe virusvariant en met een toegenomen aantal kinderen dat al Covid-19 heeft gehad. Daarom heeft de raad gekeken of het advies op basis van de huidige situatie nog steeds geldt. Dat is het geval', zegt het adviesorgaan.

De raad wijst erop dat vergeleken met eerdere varianten een infectie met de omikronvariant doorgaans milder verloopt, met een kleinere kans op ziekenhuisopname. 'Vaccinatie beschermt goed tegen ernstige Covid-19 door de omikronvariant, maar minder goed tegen mildere vormen van de ziekte', zegt de Gezondheidsraad.

Coronavaccins zijn veilig te gebruiken door zwangere vrouwen. Dat is bevestigd door onderzoeken onder zo'n 65.000 vrouwen die in verwachting zijn, melden het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) en de Nederlandse medicijnautoriteit CBG.

De toezichthouders verwijzen naar veertien wetenschappelijke studies. Daaruit komt naar voren dat de onderzochte vaccins, van Pfizer/BioNTech en Moderna, geen gezondheidsproblemen veroorzaken bij zwangere vrouwen en hun ongeboren baby's. Milde bijwerkingen zoals pijn in de arm, vermoeidheid, hoofdpijn of koude rillingen komen net zo vaak voor onder vrouwen die in verwachting zijn als bij andere mensen.

Toen de coronavaccins net op de markt kwamen, was nog niet bekend of ze veilig waren voor zwangere vrouwen. Toen dat daarna wel duidelijk werd, bleef bij sommigen twijfel. Diverse onderzoeken maakten vorig jaar duidelijk dat niet-vaccineren juist wel leidt tot hogere risico's voor zwangeren en hun ongeboren baby's. De Nederlandse Vereniging voor Obstetrie & Gynaecologie (NVOG) benadrukt al langer dat de coronavaccins veilig en effectief zijn voor zwangere vrouwen. De gynaecologen wijzen erop dat risico's van ernstige corona-infecties voor zwangere vrouwen aanzienlijk groter lijken.

Kapsalon Theater-organisator Sanne Wallis de Vries is woensdag niet aanwezig bij de actie Kapsalon Theater vanwege een "coronageval binnen de familie". De Alphense cabaretier moet daarom in thuisquarantaine, zo schrijft ze op Twitter.

Wallis de Vries heeft de actie Kapsalon Theater samen met cabaretier Diederik Ebbinge opgezet. Mensen kunnen zich in een theater laten knippen terwijl artiesten een voorstelling verzorgen. De actie is opgezet om een signaal af te geven naar de overheid, omdat theaters volgens de huidige coronamaatregelen nog steeds niet open mogen. Zelf zou ze optreden in het Rensentheater in Emmen.

Carnavalsverenigingen in Noordwijkerhout en De Zilk hebben definitief een streep gezet door carnaval, zo laat mediapartner de Bollenstreek Omroep weten. Door de huidige corona-maatregelen lukt het volgens hen niet om een groot evenement door te laten gaan. ‘Dit doet pijn, maar we kunnen niet anders besluiten’, geven de voorzitters van de carnavalsverenigingen aan.

Vorig jaar gooide corona ook al roet in het eten. Toen werd er door een aantal verenigingen digitale evenementen aangeboden. Of dat volgende maand ook nog mogelijk is, is nog onduidelijk. Naast een digitale editie, wordt er ook gekeken of andere alternatieven mogelijk zijn.

In eerste instantie had het mboRijnland aangekondigd om ongeacht eventuele versoepelingen tot eind februari digitaal onderwijs te geven. Desondanks heeft de instelling nu besloten om aanstaande maandag al de deuren te openen en fysiek les te geven op alle locaties.

Op de website van het mboRijnland wordt vermeld dat alle lessen en examens weer plaats zullen vinden op locatie. Voorwaarde is wel dat iedereen hierbij een mondkapje draagt waar geen anderhalve meter meter afstand kan worden gehouden, waaronder het klaslokaal. Verder laat de school in een verklaring weten dat vanaf woensdag 19 januari de kantines weer geopend zijn. Voordat studenten maandag weer naar school gaan, wordt benadrukt om een zelftest te nemen.

In het radioprogramma West Wordt Wakker uiten Tineke Maas, directeur van de Goudse Schouwburg en zangeres Tess Merlot kritiek op de huidige stand van zaken. Het is volgens hen onbegrijpelijk dat er in het weekend overvolle winkelstraten zijn, terwijl culturele instellingen geen publiek mogen ontvangen. Dat heeft volgens de twee vooral te maken met het gebrek aan een langetermijnstrategie. 'Deze situatie is onhoudbaar geworden.'

Eén van de artiesten die vandaag zal optreden tijdens het protest Theater Kapsalon is Tess Merlot. 'We gaan van sluiting naar sluiting. Het slaat echt nergens meer op', vindt Merlot. Ze begrijpt dat er gehandhaafd moet worden op de coronaregels, maar benadrukt ook dat het om een korte en sympathieke actie van de cultuursector gaat, waarbij de veiligheid niet in het gedrang zal komen.

Tineke Maas begrijpt de reactie van Tess, maar houdt toch haar hart vast voor het toenemend aantal besmettingen. Volgens de directeur van de Goudse Schouwburg is het daarom nog niet verantwoord om de deuren te openen. 'Wat mankeert is dat er geen langetermijnstrategie is. We willen meer duidelijkheid hoe we open gaan en hoe we open kunnen blijven.' De Goudse Schouwburg doet niet mee met de landelijke protestactie, maar bellen in plaats daarvan alle vaste bezoekers om zo toch het persoonlijke contact te leggen.

De taskforce Culturele en Creatieve Sector ziet ook bij een stijging van de coronabesmettingen mogelijkheden om de sector open te stellen. De CCS heeft een conceptroutekaart opgesteld met scenario's voor verschillende risiconiveaus. "Wij rekenen erop dat de beleidsbepalers met dit plan aan de slag gaan", zegt woordvoerder Jeroen Bartelse woensdag in het AD.

De taskforce is een samenwerking van ruim honderd branche-, beroeps- en belangenorganisaties uit de culturele sector. Zij gaan in het plan uit van vier risiconiveaus die ieder een kleur hebben gekregen. Groen is het meest positieve scenario, waarbij bezoekers vrijuit naar binnen- en buitenlocaties kunnen zonder 1,5 meter afstand, QR-codes of mondkapjes.

Verschillende theaters en musea in Nederland voeren woensdag actie tegen de coronamaatregelen. Zo'n zeventig theaters en concertzalen worden voor de actie Kapsalon Theater omgebouwd tot een kapsalon, massagestudio of een schoonheidssalon waar ook wordt opgetreden. Meerdere burgemeesters geven geen toestemming voor het protest en kondigen aan de coronaregels te gaan handhaven. De Museumvereniging, initiatiefneemster van die acties, vindt het onbegrijpelijk dat de musea nog dicht moeten terwijl winkels weer klanten mogen ontvangen.

In Kapsalon Theater, een initiatief van Diederik Ebbinge en Sanne Wallis de Vries, worden klanten vermaakt door artiesten als Jochem Myjer, Claudia de Breij en Youp van 't Hek, terwijl ze worden geknipt. Zo mogen kappers sinds het weekeinde weer aan het werk, terwijl de cultuursector de deuren nog gesloten moet houden. Onder de deelnemende theaters zijn het Parktheater in Eindhoven, Theater Orpheus in Apeldoorn en Het Concertgebouw in Amsterdam.

De gemeenten van onder meer Utrecht, Den Haag en Eindhoven geven aan te gaan handhaven waar nodig.

Check hier hoeveel besmettingen er zijn in jouw gemeente.