Delftse raad draait bezuinigingen deels terug: 'Dit deed te veel pijn'

Het stadhuis van Delft
Het stadhuis van Delft © Omroep West
DELFT - De Delftse gemeenteraad draait een deel van de bezuinigingen van een jaar geleden terug. Het bleek dat er te stevig gesneden werd op de bibliotheek OPEN met bijbehorend het Taalhuis, kunstinstelling 38CC én jeugdcentrum De Border in Tanthof. De activiteiten zijn volgens de raadsleden te vitaal om te stoppen, maar liefst vier ton wordt vrij gemaakt om de instellingen in ieder geval dit jaar door te krijgen.
Eerder tijdens de bespreking van de begroting vorig jaar, werd de roep om verzachting al steeds groter. Na een grote bezuinigingsronde, die was opgelegd onder verscherpt toezicht van de provincie Zuid-Holland, moest een groot deel van de gemeentelijke subsidies worden opgeschort. Dat wordt nu deels teruggedraaid. De gemeente had eerder al vier ton gereserveerd om problemen door de bezuinigingen te voorkomen.
Met name Jeugdcentrum De Border en 38CC waren acuut in gevaar. Het jeugdcentrum zou dit jaar in eerste instantie worden afgestoten van de gemeente, waardoor sluiting in eerste instantie onvermijdelijk bleek. Hetzelfde gold voor modern kunstcentrum 38CC, dat in tijden van corona het al langer zwaar heeft en minder subsidie kreeg. Beide organisaties blijven nu behouden aan de stad door het extra geld.

Bezuinigingen terugdraaien

Het behouden van JC De Border is een speerpunt voor lokale partij Hart voor Delft, die zich daar al maanden hard voor maakt. De partij is van mening dat met name de jongeren niet de dupe mogen worden van bezuinigingen in het herstelplan. Het was voor hen de reden die bezuiniging terug te willen draaien.
De bezuinigingen op het taalhuis van de bibliotheek OPEN zijn onacceptabel wat de ChristenUnie en D66 betreft. 'Taal is gewoon essentieel om mee te doen in de maatschappij. Als je de taal niet goed spreekt, begint de ellende pas echt', legt CU-fractievoorzitter Bert van der Woerd uit.

Bedenkingen bij snel uitgeven

De VVD had wel zijn bedenkingen bij het snel uitgeven van het vrijgemaakte geld. De raad had in eerste instantie het voornemen om vier ton over een langere periode uit te geven. Nu is het geld in één keer uitgegeven. Wat Christine Bel betreft van D66 is deze verzachting pure noodzaak. 'Deze bezuinigingen deden gewoon meer pijn dan andere bezuinigingen.'
De vraag was echter waarom het stadsbestuur niet zelf met het idee kwam om extra geld aan deze organisaties te geven. 'Het college geeft immers aan dat deze verzachting cruciaal is', legt GroenLinks samen met de CU het vuur aan de schenen bij wethouder Stephan Brandligt. Zij vinden het vreemd dat de gemeente de problemen niet hadden voorzien.

Acute problemen afgewend

De wethouder geeft op zijn beurt te kennen dat het herstelplan van vorig jaar onder grote tijdsdruk opgeleverd moest worden. 'Daardoor wisten we niet zeker wat de effecten zouden zijn. De maatschappelijke effecten waren onbekend en de raad heeft nu terecht geconstateerd dat het op bepaalde punten te heftig is', pareerde Brandligt.
Hoewel de acute problemen in de stad voorlopig zijn afgewend, lijkt de provincie Zuid Holland nog niet volledig onder de indruk. Op het moment is er geen preventief toezicht, maar repressief toezicht vanuit de provincie. In een brief aan het stadsbestuur laat Zuid-Holland weten dat het risico op begrotingstekorten nog steeds groot is.

Zorgen provincie onterecht

De zorgen vanuit de provincie zijn dus niet verdwenen. Het herstelplan van vorig jaar zorgt er namelijk niet voor dat Delft in 2024 financieel gezond is, maar pas in 2025. In de jaren ervoor kan het tekort oplopen tot zo'n twee miljoen. De provincie waarschuwt dan ook dat er weinig tot geen nieuw beleid uitgevoerd kan worden.
Wat D66 betreft zijn de zorgen echter deels onterecht, gezien de provincie de stad ijkt aan de hand van andere referentiegemeenten zonder ‘centrumfunctie’. De stad wordt gespiegeld aan steden die deze functie niet hebben. Daar is de druk op jeugdzorg veelal kleiner om dat randgemeenten daar minder een beroep op doen.
Alle gemeenten krijgen een vast bepaald bedrag vanuit het gemeentefonds van de Rijksoverheid. De lokale politici in de Delftse raad refereren vaak aan het missen van de centrumfunctie. Dat houdt in dat zij voorzieningen herbergen voor méér dan alleen de eigen inwoners. Het gaat dan om voorzieningen als jeugdzorg, een stadsschouwburg en een ziekenhuis. Delft draagt hier zorg voor, maar staat niet bekend als gemeente met ‘centrumfunctie’.

Lobby naar het Rijk gaat door

De raadsleden van de landelijke partijen en het college van B&W gaan daarom gestaag verder om de specifieke situatie van Delft duidelijk te maken bij het Rijk. In de hoop dat Delft bij de herijking van het gemeentefonds extra geld krijgt. De centrumfunctie zou veel extra geld schelen voor de stad, op die manier hoopt Delft weer financieel voor een groot deel op orde te komen.