Vijf jaar na documentaire over schoolklas in Schilderswijk: 'Tweedeling in de samenleving is groter'

Spelende kinderen in Wijkpark Transvaal, foto ter illustratie
Spelende kinderen in Wijkpark Transvaal, foto ter illustratie © ANP
DEN HAAG - Vijf jaar geleden verscheen de documentaire 'Goed terecht gekomen in de Schilderswijk', over een havo-klas van het Johan de Witt College in Den Haag. Daarin wordt docent en mentor van die klas, Eric van 't Zelfde, gevolgd met zijn klas in 1995 en jaren later tijdens een reünie in 2017. Doel van de documentaire was om de tweedeling in de maatschappij te laten zien. En die tweedeling, zegt Van 't Zelfde, is nu alleen maar groter geworden.
De documentaire vertelt ook het verhaal van Hanifa, Sumera en Zakia. In 1995 nog jonge meiden, soms schuchter of juist giechelend. En in 2017 zelfbewuste vrouwen met een carrière als docent, wetenschapper en zelfstandige met een eigen zaak. Als volwassenen terugkijkend op hun jeugd zien zij ook dat dingen veranderd zijn. 'Ik denk dat die tijd wat onschuldiger was', zegt een van hen. 'Nu, is er zoveel angst gezaaid. Vroeger was het veel onschuldiger. En we hadden zoveel nationaliteiten in de klas. Vroeger zag je de kleuren van mensen niet, nu is dat onderscheid er wel.'
Zaterdag zendt Omroep West de documentaire opnieuw uit, in het kader van de Internationale Dag van het Onderwijs. Te zien is hoe Eric van 't Zelfde als 22-jarige klassenmentor kansarme kinderen inspireerde hun dromen waar te maken. Inmiddels is het alweer vijf jaar geleden dat die documentaire uitkwam. Spreekt Van 't Zelfde de leerlingen van toen nog wel eens? 'Ik krijg nog wel eens aan appje van een leerling om bijvoorbeeld eens een biertje te drinken. En Sumera heb ik wat uitgebreider gesproken, zij speelde een belangrijke rol bij het team dat de vaccinatie van Janssen ontwikkelde.'

Complete onderwijsteams

Over wat het grootste verschil is tussen het voortgezet onderwijs in 1995 en nu, is Van 't Zelfde duidelijk. 'In 1995 had je complete onderwijsteams. Welk visie je als school ook had, maakte niet veel uit, zolang je maar docenten hebt. Het lerarentekort is funest voor de samenleving. Docenten kunnen ervoor zorgen dat leerlingen zelfvertrouwen krijgen, zodat ze een stap verder komen. En een overheid die ze beschermt en die ze niet verder omlaag schopt.'
Corona maakt het de middelbare schoolleerlingen van nu nog eens extra moeilijk, zegt Van 't Zelfde, inmiddels directeur van een school voor voortgezet onderwijs in Laren. 'Als je twee jaar geleden in groep zeven zat, heb je al twee jaar geen prettig onderwijs gehad. Krankzinnige jaren, met online of hybride les. In groep acht, zo'n belangrijk jaar, niets kunnen doen. En in het eerste leerjaar op het voortgezet onderwijs nul leuke dingen.'

Tweedeling wranger door corona

Daarmee lopen de kinderen niet alleen een achterstand op qua kennis, maar ook qua socialisatie. Dat heeft dan weer de grootste gevolgen voor kinderen die aan de onderkant van de sociale klasse zitten. Heb je ouders met een grote tuin en wifi in elke kamer, dan red je het wel. Maar woon je met zes mensen in een kleine flat zonder toegang tot digitale middelen, dan niet. De tweedeling in de samenleving wordt zo nog wranger. Hele generaties gaan zo minder goed onderwijs tegemoet.'
Goed terecht gekomen in de Schilderswijk is zaterdag om 17.00 uur te zien op TV West en wordt daarna elk uur herhaald.