OM ziet toename steekincidenten: 'Soms kinderen van 12 met een mes'

Foto ter illustratie: ANP/ Robin Utrecht
Foto ter illustratie: ANP/ Robin Utrecht
REGIO - Het Openbaar Ministerie (OM) maakt zich zorgen over de toename van het aantal kinderen dat een mes op zak heeft. 'Wat we van jongeren zelf terug horen, is dat ze zich veiliger voelen op straat als ze een mes bij zich hebben, terwijl het tegendeel natuurlijk waar is', zegt de Haagse jeugdofficier Daphne Kortekaas. In Zoetermeer is een campagne gestart om jongeren te ontmoedigen een wapen te dragen. Een goede zaak, vindt de jeugdofficier. 'Dit is een maatschappelijk probleem en niet alleen een strafrechtelijk probleem.'
De jeugdofficier van het parket in Den Haag behandelt strafzaken die door jeugdigen worden gepleegd. 'Van winkeldiefstal tot moord,' zegt Kortekaas. 'We zien steeds vaker steekincidenten. Jongeren tot 22 jaar, soms kinderen van 12, die een mes bij zich hebben. Dat is een ontwikkeling waar we ons ernstig zorgen over maken.'
Eerder dit jaar werd al bekend dat het aantal jonge verdachten van steekpartijen in de regio fors toenam. Ging het in 2017 nog om 55 verdachten, in 2021 waren dat er 125. Afgelopen week stonden elf jonge verdachten voor de rechter die in Zoetermeer een 15- en een 16-jarige jongen zouden hebben neergestoken. Het lijkt te gaan om rivaliserende groepen die ruzie met elkaar zochten.

Rivaliserende groepen

'We zien veel rivaliserende groepen die messen trekken, maar het is zeker niet beperkt tot die groepen', vertelt de jeugdofficier. 'Er zijn ook heel veel jongeren zonder strafblad, die gewoon naar school gaan, die het aan niets ontbreekt, die ook een mes meenemen als ze naar buiten gaan. Het is niet per se die probleemjongere met dat strafblad die dat doet.'
Voor de gemeente Zoetermeer was de steekpartij aanleiding om in actie te komen. Burgemeester Michel Bezuijen: 'Het is een zorgelijke ontwikkeling dat het dragen van mes onder sommige jongeren normaal wordt gevonden. Het dragen van een wapen is niet normaal en mogen we ook nooit normaal gaan vinden. Daar zet de gemeente zich samen met veel veiligheidspartners en scholen in de stad voor in. We richten ons daarbij op jongeren en ook op hun ouders of verzorgers.'

Maatschappelijk probleem

De jeugdofficier is blij met de aandacht. 'Ik denk dat het goed is dat niet alleen politie en justitie bezig zijn met wapenbezit, maar dat ook ouders, scholen, leraren en hulpverleners ervan doordrongen raken dat dit een maatschappelijk probleem is en niet alleen een strafrechtelijk probleem.' Volgens Kortekaas kunnen scholen een rol spelen in de communicatie. 'Jongeren moeten onderling open met elkaar kunnen praten hoe ze het voor elkaar kunnen krijgen om geen wapen mee naar buiten te nemen en zich veilig te voelen zonder wapen.'
Maar de belangrijkste taak ligt bij de ouders, vindt Kortekaas. 'We vragen ons wel eens af: weten ouders dat hun kind een wapen draagt? Het is aan de ouders om met hun kind te praten over de risico's en de gevaren. En om wel eens een jas of een tas te controleren, want we horen vaak terug van ouders dat ze dat totaal niet hadden verwacht van hun kind.'

Wapeninleveracties en boetes

Verschillende gemeentes in Nederland maken zich zorgen om wapenbezit bij jongeren. In 2020 werd het Actieplan Wapens en Jongeren opgetuigd, waaraan 15 gemeentes meewerken, onder andere Den Haag en Zoetermeer. Er zijn verschillende wapeninleveracties gehouden en in Rotterdam worden ouders beboet voor het gedrag van hun kinderen. Wapenbezit kost hen 2500 euro. Is dat een oplossing voor Den Haag en Zoetermeer? 'Ik ben benieuwd naar de bevindingen in Rotterdam', antwoordt de Haagse jeugdofficier.
De Zoetermeerse campagne is vooral op sociale media te zien. Een Zoetermeerse voetballer, dj en onderneemster willen in korte filmpjes jongeren inspireren om zich te focussen op het vinden van hun talent. De campagne stelt jongeren tussen de 12 en 23 jaar voor een keuze: wil je indruk maken bij je vrienden door een mes te dragen? Of wil je respect krijgen voor je skills?