Gebrek aan woningen maakt van Koudekerk een 'bejaardendorp'

Floyd Engel is al 2,5 jaar op zoek naar een koopwoning in Koudekerk
Floyd Engel is al 2,5 jaar op zoek naar een koopwoning in Koudekerk © Omroep West
KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Floyd Engel (27) is al 2,5 jaar op zoek naar een huis in 'zijn' Koudekerk aan den Rijn. Z'n vrienden komen ervandaan, hij gaat graag naar de dorpskroeg, speelt bij de plaatselijke voetbalclub en werkt als leraar op een basisschool in de buurt. Maar omdat er al meer dan tien jaar geen woning meer is gebouwd in Koudekerk, dreigt Floyd zijn geliefde dorp te moeten verlaten.
Het liefst zou hij een huis in Koudekerk willen kopen, maar die hoop heeft-ie eigenlijk al opgegeven. 'Nu kijk ik alleen maar naar huurwoningen', vertelt Floyd in café De Hoek, waar hij regelmatig 's avonds met vrienden een borrel komt drinken. 'In principe vind ik huren wel zonde, ik zou liever mijn spaargeld willen investeren. En ik kan wel tot mijn 35ste thuis blijven wonen, maar daar word ik zelf niet blijer van. En mijn ouders ook niet.'
Koudekerk schreeuwt om woningbouw: 'Het is een bejaardendorp'
Waar in vrijwel alle dorpskernen van de gemeente Alphen aan den Rijn wel wát gebeurt op het gebied van woningbouw, is Koudekerk al jaren een achtergebleven kindje. Het meest recente bouwproject Rietzanger - een tiental vrijesectorhuizen vanaf een half miljoen euro - dateert van meer dan tien jaar terug. Sindsdien is er geen schop meer in de grond gegaan.

Scholen overeind houden

Met als gevolg dat het dorp flink vergrijst. 'Toen ik hier in de zeventiger jaren kwam wonen, was het een forensendorp', herinnert Albert Dorrestein zich. Hij is voorzitter van het Historisch Genootschap Koudekerk en heeft zich door de jaren heen op verschillende manieren ingezet voor huizenbouw in zijn woonplaats. 'Waar je vroeger kon spreken van een soort slaapdorp, zie je dat het nu een bejaardendorp is geworden.'
Albert Dorrestein in het poldergebied Oog van Koudekerk
Albert Dorrestein in het poldergebied Oog van Koudekerk © Omroep West
Geen goede zaak, vindt het kandidaat-raadslid van GroenLinks. 'Ik heb niets tegen oudjes, ben zelf 71. Het gaat er vooral om dat er een vitale gemeenschap blijft bestaan. Je ziet dat bijvoorbeeld vrijwilligerswerk steeds moeilijker te organiseren valt. En voor scholen wordt het ook steeds lastiger om voldoende leerlingen te krijgen, zodat ze overeind kunnen blijven.'

'Jongeren trekken van ellende weg'

Als het gaat om woningbouw in Koudekerk, zijn de pijlen bijna twintig jaar gericht geweest op het Rijnpark. Die beoogde nieuwe woonwijk met zo'n 270 huizen komt er definitief niet, zo is eind 2020 besloten. De zogenoemde geurcontour van het naastgelegen asfaltbedrijf Latexfalt houdt de realisatie van het Rijnpark tegen. Ellenlang is daarover gesteggeld, tot verschillende rechtszaken aan toe.
Zo zou de nieuwbouwwijk Rijnpark eruit komen te zien
Zo zou de nieuwbouwwijk Rijnpark eruit komen te zien © Gemeente Alphen aan den Rijn
En dus wachten Koudekerkers nog altijd op nieuwe woningen. 'Voor de inwoners is dit bizar', bekent verantwoordelijk wethouder Gerard van As (Nieuw Elan), die sinds 2014 wonen in zijn portefeuille heeft. 'Jonge mensen die hier zijn geboren, trekken van ellende weg. Voor de demografische opbouw van het dorp en voor de winkels die hier zijn, is dat desastreus.' Met andere woorden: het roer moet om, roept hij stellig.

Zestig woningen tussen twee kerken

Hij steekt daarbij ook de hand in eigen boezem. 'Als gemeente hebben we te lang aangestuurd op dat Rijnpark. Dat hadden we misschien al veel eerder moeten verlaten. Maar het is niet waar dat er niks gebeurt', benadrukt Van As. Zo wijst de wethouder op een plan voor pakweg zestig woningen tussen twee kerken aan de Dorpsstraat. Bodemverontreiniging staat dat voorlopig nog in de weg.
Gerard van As, sinds 2014 wethouder in Alphen
Gerard van As, sinds 2014 wethouder in Alphen © Gemeente Alphen aan den Rijn
'Het lijkt wel of de nieges hier heerst', verzucht Van As, verwijzend naar een uit het Jiddisch afkomstig Amsterdams woord voor ongeluk of pech. 'Want als je ook maar wát wil, dan is er wéér iets aan de hand wat weer tot vertraging leidt.'

Mitsen en maren aan 'het Oog'

Een andere potentiële oplossing is het Oog van Koudekerk, het poldergebied aan de Hoogewaard waar plek is voor pakweg 250 woningen. Maar daar zitten wel een hoop mitsen en maren aan. Zo zouden onder meer voetbalclub Koudekerk en tennisvereniging Artesia verplaatst moeten worden. En er is ook overeenstemming nodig met de grondeigenaren.
Zo kan het niet blijven gaan, er moet iets gebeuren - Floyd Engel
Hoe groot Van As de kans acht dat 'het Oog' daadwerkelijk van de grond komt? '100 procent', reageert hij resoluut. 'Wachten kun je niet meer, we moeten gewoon doorpakken. En als gemeente hebben wij wel een dikke vinger in de pap.' Volgens de wethouder is het ook een optie om eerst ongeveer zestig huizen te bouwen, zonder de sportvelden te verplaatsen.

Gevoel van onmacht

Op z'n vroegst verwacht hij dat er over drie jaar woningen zullen verrijzen in het dorp. Albert Dorrestein denkt daar het zijne van. 'Of ik het nog mee ga maken dat er in Koudekerk nieuwbouw komt? Ik weet niet hoe oud ik word, maar ik moet het nog zien, eerlijk gezegd. Misschien als ik 100 word', grapt hij.
De grootste angst van Floyd Engel is dat hij zijn geliefde omgeving moet verlaten om op zichzelf te kunnen wonen. Het geeft hem een gevoel van onmacht. 'Ik vind wel dat het bouwen van woningen hoog op de lijst moet komen te staan. Niet alleen voor mij en mijn leeftijdsgenoten. Want over vijf of tien jaar komen er weer andere mensen bij, die lopen met hetzelfde probleem. Zo kan het niet blijven gaan, er moet iets gebeuren.'