Geveltuintjes moeten Den Haag opnieuw aan tegelwiptitel helpen

De eerste tegel in Den Haag is eruit
De eerste tegel in Den Haag is eruit © Robbert van Cleef
DEN HAAG - Hoe meer tegels er in steden vervangen worden door gras en bloemperken, hoe meer het land voorbereid is op klimaatverandering. Op die manier kan overtollig regenwater sneller in de bodem zakken, is de achterliggende gedachte. Speciaal voor dit doel is een paar jaar geleden het NK-Tegelwippen gestart: een vergroeningscompetitie tussen verschillende steden. In 2021 won Den Haag de competitie door 200.000 tegels te wippen. En ook dit jaar gaan er weer flink wat tegels gewipt worden, liefst meer dan 215.000.
Regerend kampioen Den Haag trapt dit jaar af door tegels te wippen in het versteende Laakkwartier. Bij het buurthuis in Laakkwartier-Oost legt milieuorganisatie Duurzaam Den Haag samen met vrijwilligers een geveltuin aan. Het idee daarachter is om bewoners van de versteende wijk op die manier te inspireren om zelf een geveltuin aan te leggen.
© Robbert van Cleef
Heleen Weening, directeur van Duurzaam Den Haag, zegt zeker te weten dat het wippen van tegels zoden aan de dijk zet. 'Het maakt heel veel uit voor de waterafvoer', verklaart Weening, voormalig Haags gemeenteraadslid en oud-partijvoorzitter van GroenLinks. 'Dit is echt een verbetering ten opzichte van het groen dat er is.'
Heleen Weening van Stichting Duurzaam Den Haag met de Gouden Schop
Heleen Weening van Stichting Duurzaam Den Haag met de Gouden Schop © Robbert van Cleef

'Zoveel mogelijk plantjes en bloemen'

Vadercentrum Adam aan het Jonckbloetplein wil met plantjes langs de hele gevel alvast het goede voorbeeld geven. 'Hopelijk worden er nog veel meer tegels weggehaald en komen daar zoveel mogelijk plantjes en bloemen voor in de plaats', legt coördinator Bilal Sahin uit. Volgens hem is Laak al best wel klimaatbewust. 'Maar het kan altijd veel beter.'
Bilal Sahin van het Vadercentrum Laak plant de eerste plantjes
Bilal Sahin van het Vadercentrum Laak plant de eerste plantjes © Robbert van Cleef
Zeker 115 Nederlandse gemeenten treffen elkaar sinds maandag bij het jaarlijkse NK Tegelwippen. Het kampioenschap draait niet alleen om rivaliteit, maar heeft een hoger, gemeenschappelijk doel: Nederland meer klimaatadaptief maken. Dat is volgens de initiatiefnemers nodig, want uit een recent rapport van het internationale wetenschappelijke panel IPCC blijkt dat de gevolgen van klimaatverandering nog ernstiger zijn dan gedacht. We moeten ons fundamenteel aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering, is daarom het devies.

Helft buurten in grote steden versteend

Het wippen van tegels is iets kleins, maar wel iets dat iedereen kan doen. De aanwezigheid van groen in een versteende wijk helpt bij extreem weer. De laatste jaren worden buien steeds feller en dus kunnen er in korte tijd grote hoeveelheden water vallen. Als dit water door al dat steen in de stad niet weg kan lopen, kan het wateroverlast in bijvoorbeeld kelders veroorzaken. 'Tegels hebben heel nadelige gevolgen voor de biodiversiteit', aldus Lodewijk Hoekstra, tv-tuinman -en ambassadeur van het NK Tegelwippen. 'En met het veranderende klimaat en de opwarming van steden zijn tegels onwenselijk.'
Laak is één van de meest versteende wijken in Den Haag
Laak is één van de meest versteende wijken in Den Haag © Robbert van Cleef
Uit recent onderzoek van de stichting Natuur & Milieu blijkt dat er in gemeenten nog te weinig plek is voor groen in de openbare ruimte. In de 32 grootste gemeenten (100.000 inwoners of meer) voldoet 53 procent van de buurten niet aan het criterium van 75 vierkante meter groen per woning. Meer dan de helft van de buurten in deze steden is dus ‘versteend’. Ook in particuliere voor- en achtertuinen liggen de kansen voor het oprapen. Uit onderzoek van adviesbureau Cobra Groeninzicht blijkt dat bijna de helft van het tuinoppervlak in Nederland versteend is.

Gouden Schep, Gouden Tegel of Publiekswipper

Deelnemende gemeenten en de actuele tegelstand zijn te volgen via de site van het NK Tegelwippen. De gemeente die de meeste tegels per duizend inwoners wipt, wint de prestigieuze Gouden Schep. Daarnaast krijgt de gemeente met het hoogste gewipte aantal de Gouden Tegel. Bewoners die hun tuin transformeren, maken kans op de Publiekswipper Award en allerlei prijspakketten.
© Robbert van Cleef