Voor het eerst meer vrouwen dan mannen in Leidse en Delftse raad

Twee van die nieuwe Leidse raadsleden zijn de 26-jarige Esmee van Meer (PvdA Leiden) en de 23-jarige Elianne Wijnands (Studenten voor Leiden). Van Meer kreeg als zesde op de lijst 385 voorkeursstemmen en Wijnands kreeg zelfs meer voorkeursstemmen dan lijsttrekker Mitchell Wiegand Bruss van Studenten voor Leiden (SVL). 'Ik had niet verwacht dat ik zoveel stemmen zou krijgen', vertelt Wijnands. 'Ik schrok er zelfs een beetje van dat ik zoveel voorkeursstemmen kreeg. Ik dacht wel dat vrienden en kennissen op mij zouden stemmen, maar dit zijn er wel meer dan gedacht', lacht Van Meer.

Volgens de twee vrouwelijke raadsleden komt de meerderheid aan vrouwen in de gemeenteraad van Leiden doordat de campagne 'Stem op een Vrouw' ook voet heeft gekregen op Leidse bodem. 'De campagne is steeds populairder aan het worden en dat zie je nu ook in Leiden', zegt Van Meer. 'Dit houdt in dat je als stemmer kijkt naar het aantal zetels dat jouw partij volgens de peilingen gaat krijgen. Vervolgens stem je dan op een vrouw die met dat aantal zetels waarschijnlijk niet in de raad gaat komen, zodat zij er met voorkeursstemmen alsnog in komt', legt de PvdA'er uit.

Leiden is niet de enige stad waar meer vrouwen in de gemeenteraad zijn beland dan bij de vorige verkiezingen. 'In de grote gemeentes in Nederland ging het percentage van vrouwen in de gemeenteraad van 32,9 procent naar 42,3 procent', legt Judith Steevens van Stichting Stem op een Vrouw uit. 'In Leiden is het percentage van vrouwelijke raadsleden dus toegenomen tot 53,8 procent. Maar in Delft zie je ook dat er nu meer zetels in de raad naar vrouwen gaan dan naar mannen. Daar nam het percentage van vrouwen in de gemeenteraad van 48,7 procent toe tot 59 procent.'

Volgens Steevens was er tijdens de verkiezingen van vorige week ook te zien dat de campagne 'Stem op een Vrouw' doordringt in het hele politieke spectrum. 'In de verkiezingsuitslag is te zien dat kiezers van onder andere de ChristenUnie, CDA, D66, GroenLinks, VVD en veel lokale partijen extra vrouwen in de raad hebben gestemd', vertelt zij. 'En wat ook hoopvol stemt, is dat kiezers vaak een voorkeurstem uitbrengen op groepen vrouwen die nu het minst gehoord worden, zoals jonge vrouwen, vrouwen van kleur en lhbti+-vrouwen.'

Daarnaast is het stemmen op een vrouw niet alleen nodig om meer evenwicht te krijgen binnen de gemeenteraad, maar volgens Van Meer en Wijnands is het ook heel belangrijk om nieuwe invalshoeken binnen een gemeentebeleid te krijgen. 'Je hebt andere ervaringen als vrouw en die neem je mee de raad in. Een voorbeeld daarvan is de openbare toiletten in Leiden. Die zijn er namelijk niet of amper. En voor mannen is dat minder snel een probleem, omdat die toch wat makkelijker tegen een boom kunnen', legt Wijnands uit. 'En als vrouwelijk gemeenteraadslid kan je dit probleem dus duidelijker op de kaart zetten.'

'En een ander voorbeeld is het beleid rondom de sociale veiligheid in de stad. Wat mij erg geraakt heeft, is dat er in 2020 toen er een serieaanrander in het centrum van Leiden actief was, het advies aan vrouwen werd gegeven om niet teveel te drinken en je te laten thuisbrengen. Ik had toen juist verwacht dat de gemeente daar wat aan moest doen', voegt Wijnands toe. 'En als vrouwelijk raadslid kan je bij zo'n gemeentebeleid dus ook beter de vrouwelijke invalshoek laten zien.'

Toch moeten we volgens Stichting Stem op een Vrouw nog niet te hard juichen over het aantal vrouwelijke gemeenteraadsleden in Nederland. 'We zijn er namelijk nog lang niet. We hebben het nu waarschijnlijk over tientallen gemeenten, van de 345, in Nederland waarin het aantal vrouwen voor het eerst gelijk staat aan het aantal mannen in de gemeenteraad.'

Ondanks dat het tijdens deze gemeenteraadsverkiezingen dus nog maar om tientallen gemeentes gaat waar een verschuiving is van het aantal vrouwen in de raad, zijn Wijnands en Van Meer positief over de toekomst. 'Ik heb er ontzettend veel vertrouwen in dat dit een vervolg gaat krijgen in andere steden, want het geeft gewoon een betere afspiegeling van de samenleving in een gemeente. En het zou ook heel mooi zijn als de landelijk politiek op een gegeven moment daar ook in volgt', voegen de twee kersverse vrouwelijke raadsleden in Leiden toe.