Gezondheidsrisico's voor duizenden bewoners van nieuwe woningen in de regio door Schiphol

In Noord- en Zuid-Holland worden er minimaal 150.000 nieuwe woningen gebouwd in een gebied van 20 tot 40 kilometer rondom Schiphol. Daarmee vallen deze woningen volgens de Natuur en Milieufederatie (NMF) binnen het gebied waar te veel geluidsoverlast van Schiphol wordt geconstateerd die hoge gezondheidsrisico's met zich meebrengt. 'In Zuid-Holland gaat het dan om 10.000 tot 20.000 nieuwe woningen. Dat betekent dus 20.000 tot 40.000 mensen die gezondheidsrisico's lopen', vertelt Sijas Akkerman, onderzoeker bij de Natuur- en Milieufederatie. In onze regio gaat het dan vooral om toekomstige bewoners van nieuwe woningen in Noordwijk, Teylingen, Oegstgeest, Kaag en Braassem en Nieuwkoop.

De woningen komen in gebieden te staan waar de geluidsbelasting volgens de richtlijnen van de WHO, die worden bevestigd door het RIVM en de GGD'en, te hoog is. 'Volgens de richtlijnen van de WHO mag de geluidsbelasting maximaal 45 Lden (gemiddeld aantal decibel per dag) zijn. Dat is de Europese maat om de geluidsbelasting door omgevingslawaai over een hele dag, dus 24 uur, uit te drukken. En in het gebied waar de woningen worden gebouwd is de geluidbelasting door Schiphol boven die 45 Lden', legt Akkerman uit.

'Het is natuurlijk afhankelijk van hoe dicht je bij Schiphol woont. Maar in dat gebied valt de geluidsbelasting tussen de 48 Lden en de 53 Lden', voegt hij toe. 'En dat zijn dan nog de gemiddelden per jaar. Maar als er dus een vliegtuig boven jouw huis vliegt, kan de geluidsoverlast dus ook naar de 70, 80 of zelfs 90 decibel (dB) schieten.'

De geluidsoverlast van vliegtuigen kan tot ernstige gezondheidsrisico's leiden onder de bewoners van de nieuwe huizen. 'Als je heel lang bloot wordt gesteld aan te hoge geluidsniveaus, kun je stress en slapeloosheid ontwikkelen. En daardoor uiteindelijk hart- en vaatziekten. Het betekent dus gewoon dat je sneller hart- en vaatziektes kan krijgen', zegt Akkerman.

'Je moet het vergelijken met dat er in jouw straat een motor rijdt en dan niet één keer per uur of een paar keer per dag, maar elke minuut. Wat je lichaam dan automatisch denkt is: ik hoor geluid, er is gevaar, ik moet rennen', legt de onderzoeker uit. 'Alleen weet je dat het een vliegtuig is, dus je rent niet weg. Maar ondertussen wordt dat stresshormoon wel steeds aangemaakt. Als je dat lang en heel vaak doet, dan krijg je daar hart- en vaatziekten van.'

De enige oplossing volgens de NMF om deze ernstige gezondheidsrisico's te voorkomen, is het laten krimpen van Schiphol. 'De woningbouw is natuurlijk heel belangrijk op dit moment, dus die woningen moeten daar gewoon gebouwd worden. Dat betekent dat de oplossing van de andere kant moet komen en Schiphol moet krimpen', zegt Akkerman.

Daarnaast is het volgens hem geen oplossing om bijvoorbeeld vanaf andere banen te vliegen of om de woningen ergens anders te bouwen. 'Andere opstijg- en landingsbanen gebruiken is niet echt een idee, want dan verplaats je het probleem alleen maar', voegt de onderzoeker toe. 'Ook ergens anders bouwen is geen optie, omdat eigenlijk de hele Randstad al vol staat. En mensen willen toch graag in de buurt van de grote steden wonen, dus ergens anders in Nederland bouwen gaat hem ook niet worden.'

Maar hoe realistisch is het dat Schiphol daadwerkelijk kleiner wordt? 'Het is niet de vraag of het realistisch is, maar het is gewoon noodzakelijk! Daarnaast moet je je bedenken dat er nu 300.000 vluchten per jaar zijn vanaf Schiphol vanwege corona. En daar kunnen wij blijkbaar in Nederland ook prima mee uit de voeten. Dus er is geen noodzaak om 500.000 vliegbewegingen op Schiphol toe te staan, waardoor het vliegveld gewoon kan krimpen', gaat Akkerman verder. 'Zeker als je ook de pretvluchten afschaft en normale belastingen op kerosine gaat heffen. Dus dat je niet meer voor 45 euro naar Rome of Madrid kunt. Dan zal het aantal nodige vluchten echt afnemen.'

De NMF roept de lokale politiek dan ook op om één front te vormen en bij luchtvaartminister Harbers te pleiten voor de krimp van Schiphol. 'Het is onvoorstelbaar dat er in Nederland huizen worden gebouwd op een plek waarvan je weet dat het ongezond is om daar te wonen en dat ook de RIMV, GGD en WHO zeggen dat je daar geen huizen kan bouwen. Er moet dus echt worden ingegrepen om de bewoners van Noord- en Zuid-Holland te beschermen.'