Haagse formatie met Hart voor Den Haag mislukt

Richard de Mos
Richard de Mos © ANP
DEN HAAG - Het is de Haagse informateurs Gert-Jan Oplaat en Geerten Boogaard niet gelukt om een coalitie te vinden met Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Dat betekent dat de grootste partij van de stad buiten het college valt. D66, de tweede partij in Den Haag, neemt nu de regie over. Dat blijkt uit het verslag van de informateurs dat woensdag is gepresenteerd.
Omroep West berichtte eerder vanochtend al dat bronnen meldden dat de formatiepoging is mislukt. Sinds een kleine twee weken zijn voormalig VVD-Kamerlid Oplaat en hoogleraar decentrale overheden Boogaard in opdracht van Hart voor Den Haag op zoek naar een coalitie met Groep de Mos. Dat leek al vanaf de start een vrijwel onmogelijke opdracht, omdat te veel partijen al bij voorbaat zeiden niet met Hart voor Den Haag in een coalitie te willen. Daardoor is een meerderheidscoalitie vormen met de partij van Richard de Mos praktisch onmogelijk.
Zo liet D66 al in de campagne weten niet met Hart voor Den Haag in een coalitie te willen, zolang het corruptieonderzoek naar de oud-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui nog loopt. GroenLinks en de PvdA sloten zich hierbij aan. De handreiking van Groep de Mos om De Mos en Guernaoui als wethouderskandidaten terug te trekken veranderde niets aan het standpunt van de drie partijen.

Terroristen

Ook de Partij voor de Dieren trok zich terug en verklaarde vorige week geen vertrouwen te hebben in het formatieproces onder leiding van Hart voor Den Haag. De Partij voor de Dieren was zwaar gepikeerd over de keuze voor informateur Oplaat. Oplaat is belangenbehartiger in de pluimveesector en noemde dierenactivisten eerder 'terroristen'. Ook stelde hij vorig jaar in een artikel op pluimveeweb dat de Wet Dieren het gevolg is van 'het ongebreidelde jihadisme van de Partij voor de Dieren'.
Alleen de VVD verklaarde zich bereid om samen te werken met Hart voor Den Haag, maar dan wel met D66. Een coalitie met de drie grootste partijen in de stad doet volgens de liberalen het meest recht aan de verkiezingsuitslag en geeft het stadsbestuur stabiliteit. Maar D66 was niet te vermurwen en bleef een samenwerking met Groep de Mos uitsluiten.

Strafrechtelijk onderzoek

Zo raakten de smaken voor de informateurs langzaamaan op. 'Onze conclusie luidt dat er op dit moment onvoldoende basis bestaat om inhoudelijk te gaan onderhandelen over één van de getalsmatig denkbare meerderheidscoalities waaraan Hart voor Den Haag deelneemt', schrijven Oplaat en Boogaard in hun eindverslag.
'De hoofdreden daarvoor is het na meer dan twee en een half jaar nog altijd lopende strafrechtelijke onderzoek waarop meteen de combinatie van Hart voor Den Haag, D66 en VVD afstuit. Voor deze voorkeurscombinatie van Hart voor Den Haag en de VVD ziet D66 geen ruimte zolang het strafrechtelijk onderzoek nog loopt. Overigens deelt D66 daarbij de breed gevoelde frustratie over de duur van het onderzoek.'

Onvoldoende politieke wil

De informateurs hebben ook andere mogelijkheden onderzocht, maar vingen steeds bot. 'Ook bij de varianten waarin Hart voor Den Haag met andere partijen zou samenwerken, leven vergelijkbare bezwaren en/of is onvoldoende politieke wil om op dit moment inhoudelijk te onderhandelen over die combinaties.'
De informateurs geven het stokje nu door aan D66. 'Gegeven het feit dat er verschillende andere politieke combinaties zonder Hart voor Den Haag/Groep de Mos mogelijk zijn, is het in het belang van de stad om het initiatief nu door te geven aan de tweede partij: D66.' Donderdag is er een debat in de gemeenteraad over het mislukken van de formatie. Daarin geven de infomateurs tekst en uitleg aan de raad. Die vergadering was in eerste instantie op woensdagmiddag gepland.

Reacties

De VVD is teleurgesteld over het mislukken van de formatie. De partij 'begrijpt de aarzelingen van partijen om in zee te gaan met een fractie waarvan een aantal personen verdachte is'. Maar de partij noemt het essentieel dat partijen na de verkiezingen over hun schaduw heen stappen om samen de verantwoordelijkheid te nemen.
Robert Barker van de Partij voor de Dieren is niet verbaasd over het klappen van de formatiepoging. 'Laten we nu snel doorpakken. Wij zetten in op een groen en progressief stadsbestuur', laat de partijleider op Twitter weten.
De Haagse PVV reageert woedend. 'Grootste kiezersgroep van Den Haag uitgesloten', reageert partijleider Sebastian Kruis. 'De elitaire regentenkliek sluit de gelederen en alles blijft zoals het was. Klap in het gezicht van de Haagse kiezer en een middelvinger naar fatsoen.'