Den Haag maant Openbaar Ministerie tot spoed in zaak De Mos: 'Dit schaadt de democratie'

DEN HAAG - Het onderzoek van het Openbaar Ministerie naar Rachid Guernaoui en Richard de Mos van Hart voor Den Haag duurt veel te lang. De onduidelijkheid in de zaak 'schaadt de politiek en de lokale democratie'. De hele Haagse gemeenteraad is hierover 'teleurgesteld'. De raad heeft dan ook tijdens een debat over het falen van de eerste formatiepoging in Den Haag burgemeester Jan van Zanen opgedragen de 'frustraties' over te brengen aan het Openbaar Ministerie.
De politiek sprak donderdag uitvoerig over het mislukken van de poging van formateurs Gert-Jan Oplaat en Geerten Boogerd om een nieuwe coalitie te vormen in Den Haag. Daarbij maakte D66-leider Robert van Asten ook bekend dat de rector magnificus van de Erasmus Universiteit Rotterdam en D66-senator Annelien Bredenoord en Tweede Kamerlid én oud-raadslid van die partij Joost Sneller nu gaan proberen een nieuwe coalitie in Den Haag te smeden. Zij worden aangesteld als verkenner en krijgen, zoals dat heet, een 'brede opdracht'.
Tijdens het debat werd nog eens duidelijk dat het onderzoek van het OM naar De Mos en Guernaoui als een zware donderwolk boven de Haagse politiek hangt. Justitie viel op 1 oktober 2019 bij de politici binnen. Het feit dat de rechter nog geen oordeel over hen heeft uitgesproken, is voor onder meer D66, GroenLinks en PvdA reden om niet met die partij in een nieuw college te willen stappen.
In de Haagse wijk Loosduinen kwam de partij van Richard de Mos tijdens de verkiezingen als winnaar uit de bus. Daar wordt teleurgesteld gereageerd dat de formatie is mislukt: 'De Mos heeft de meeste stemmen gehaald, dus hij hoort in het college te zitten.'
Loosduinen teleurgesteld in mislukte formatie: 'De Mos hoort erin'
'U bent knettergek man'
De Mos wilde daarom zelf een voorstel indienen om de minister van Justitie en Veiligheid op te roepen in actie te komen. Die zou bij het OM moeten aandringen op spoed. Dat plan leidde tot een heftige confrontatie met fractieleider Robert Barker van de Partij voor de Dieren. Die verweet De Mos dat hij een show van zijn eigen zaak maakt. Maar ook dat hij met het voorstel de Gemeentewet overtreedt: een raadslid dat een voorstel indient, mag daar zelf niet persoonlijk bij zijn betrokken en dat zou hier wel het geval zijn.
Het betoog van Barker zorgde voor een emotionele uitval van De Mos. 'Ik zie mijn dochter niet door deze zaak. Ik heb financiële stress door deze zaak. Mijn leven is verwoest door deze zaak. Mijn naam is ten grabbel gegooid door deze zaak. En dan beweert u dat ik dit voor de show doe? U bent knettergek man.'
Kijk hier de uitval van Richard de Mos terug:
Emotionele uitval Richard de Mos tijdens formatiedebat
Onbegrip over lange duur
Hij besloot dan ook de motie met de oproep aan de minister gewoon in te dienen. Ook nadat VVD-leider Anne Mulder hem had gevraagd dat niet te doen. Mulder zei wel begrip te hebben voor de gevoelens van De Mos. 'Ik denk dat wij allemaal vinden dat de zaak veel, veel en veel te lang duurt.' Maar ook hij vond het niet zo verstandig als De Mos zelf een motie over diens eigen zaak zou indienen. De VVD kwam daarom zelf met een uitspraak over het trage handelen van het OM die unaniem steun kreeg. De motie Van de Mos haalde het niet.
Toch leeft het gevoel dat het onderzoek van het OM naar de Haagse politici veel te lang duurt ook buiten de raad. Formateur Geerten Boogerd zei de 'frustratie daarover' te delen. Hij erkende dat het OM zijn werk moet kunnen doen, maar zei tegelijk niet te begrijpen waarom dat in een land als Nederland zo lang moet duren.
'Stemmers kunnen de rambam krijgen'
De fractieleider van de partij die sinds vandaag officieel Hart voor Den Haag heet, verweet vooral D66 de kans op een goed stadsbestuur te hebben laten lopen. Volgens De Mos zou een coalitie Hart voor Den Haag, D66 én VVD het meest recht doen aan de verkiezingen. Om dat mogelijk te maken was hij ook bereid om veel concessies te doen. Ook de VVD voelde veel voor deze constructie, zo bleek. Alleen wilde Van Asten daaraan niet meewerken. Niet alleen vanwege het nog niet afgeronde onderzoek, maar ook vanwege ideologische verschillen, verklaarde hij.
Het leidde tot groot ongenoegen bij De Mos. 'De 30.000 stemmers op Hart voor Den Haag kunnen de rambam krijgen. Dit is een gigantische klap in hun gezicht.' Daarnaast, zei hij, zijn partijen die niet willen meewerken aan een coalitie met Hart voor Den Haag 'mede verantwoordelijk' voor de steeds lager wordende opkomst bij de verkiezingen.
Onwil bij partijen
Van Asten leek niet erg onder de indruk van die kritiek. Volgens hem had hij al tijdens de verkiezingscampagne duidelijk gemaakt niet met Hart voor Den Haag in zee te willen. 'En dat hebben wij volgehouden.'
Toch verklaarde ook formateur Oplaat dat hij 'onwil' bij bepaalde partijen had geproefd. Hij zei dat ook te betreuren. 'Het is bijzonder zuur hoe mensen naar elkaar zijn.' Tegelijk erkende Oplaat dat hij partijen niet naar de onderhandelingstafel kan dwingen. 'En dan kan je als formateur verzwelgen in je eigen tranen.'
Bredenoord en Sneller moeten nu onderzoeken welke mogelijkheden voor een nieuwe coalitie in Den Haag wel mogelijk zijn. Volgens Van Asten kunnen zij nu snel aan de slag. Hij hoopt dat medium juni een nieuw stadsbestuur kan worden gepresenteerd.