Het 'versteende hart' wordt straks een groene oase: politiek wil Haagse binnenstad aanpakken

De Haagse gemeenteraad heeft ingestemd met een plan daarvoor van de VVD. Het 'versteende hart' van de stad moet worden omgevormd in 'groene long', is het idee van Det Regts. Zij zat de afgelopen vier jaar voor de VVD in de raad. Haar voorstel 'De Haagse Lanen' werd in de tweede vergadering na haar vertrek door een riante meerderheid gesteund. De kern is dat na de herinrichting van het Spuiplein ook het gebied tussen de Amsterdamse Veerkade en de Kneuterdijk/Lange Vijverberg compleet op de schop moet.

Dat plan kan niet alleen rekenen op enthousiaste steun in de politiek, maar ook in de stad. Bewonersorganisaties in en rond het centrum steunen het, evenals ondernemers, de horeca, natuurorganisaties en het actiecomité SOS Den Haag.

Het idee voor het plan ontstond toen Regts samen met haar partner - oud-journalist en schrijver Theo Monkhorst - tijdens de coronapandemie op een zondagochtend door het centrum van Den Haag wandelde. Bij een bekende horecazaak aan het Spui wilden ze een drankje doen. 'Toen realiseerden wij ons hoe lelijk dit gebied is. Het is een desolate, versteende vlakte. Verschrikkelijk', zegt Regts. 'Dit moeten we niet meer willen in het gebied waar ook het parlement, het stadhuis en Amare is gevestigd. Dit past totaal niet bij het centrum van de elegante stad die Den Haag is.'

Haar voorstellen zijn ingrijpend. Maar sluiten ook aan bij de geschiedenis. Parken en groen zijn onlosmakelijk met de stad verbonden. 'Den Haag is immers ontstaan door de bouw van een klein kasteeltje middenin een jachtgebied, Haghe genoemd.'

Tegelijk is het een plan gericht op de toekomst, zegt de initiatiefneemster. De moderne steden zijn ontdaan van het steen. 'Delen ervan worden ingericht als tuin, zonder stenen bestrating of asfalt, maar met waterdoorlatend grind, fijne kiezel of schelpen, zoals bijvoorbeeld op het Lange Voorhout.'

Dat is ook wat er in het gebied moet gebeuren. Het steen gaat eruit. In de plaats daarvan komt een soort gravel, hetzelfde materiaal als nu ook langs de Lange Vijverberg ligt. Daarnaast nog wel een fietspad. 'Zo kan een prachtig groot wandelgebied worden ontwikkeld.' Verder moet er veel meer groen komen. 'Lange dubbele rijen bomen met mooie zichtlijnen, met aan het einde een mooi beeld of een kiosk bijvoorbeeld, zullen dan de Haagse Lanen worden', schetst het plan.

Haar voorstel kent veel positieve gevolgen, stelt Regts. Minder steen leidt tot een betere afvoer van het water. Regen hoeft niet meer via het riool te worden afgevoerd, maar kan de bodem in. Bomen kunnen beter groeien als zij vrij hun wortels kunnen ontwikkelen. Meer groen betekent ook een beter leefmilieu voor vogels en insecten. Plus: door de klimaatverandering worden de temperaturen hoger. Steen houdt die warmte vast waardoor een onaangenaam en ongezond leefklimaat ontstaat. Door het planten van een groot aantal bomen wordt verkoeling bereikt. Bovendien halen die bomen ook nog eens CO2 uit de lucht.

Niet alleen op het gebied van duurzaamheid kent het plan voordelen, is de overtuiging van de VVD. Het hele gebied wordt ook prettiger voor mensen. 'Wandelen onder het lommer van de vele bomen in de zomer zal voor veel inwoners van Den Haag aantrekkelijk zijn.'

Verder gaan ook de lokale economie en de cultuur ervan profiteren. Het plan: 'Deze unieke groene ingreep in het versteende stadshart zal aantrekkelijk zijn voor toeristen en bezoekers van het museumkwartier die via de Haagse Lanen het winkel- en horecagebied in worden gelokt. Het Binnenhof zal feitelijk aan de tuin grenzen, en bezoekers ervan zullen een prachtige wandeling door het stadshart van Den Haag kunnen maken. Dat alles zal een positieve invloed hebben op het bezoekersaantal van de stad. Het feit dat het culturele centrum van Den Haag aan deze fraaie stadstuin ligt zal een bezoek aan de theaters extra aantrekkelijk maken.'

De bedoeling is dat straks ook nog het verkeer wordt teruggedrongen. Nu rijden op het Spui aan de kant van de Nieuwe Kerk nog auto's en motoren. Gevolg is dat het straks vernieuwde Spuiplein niet aansluit met de overzijde van het Spui. Regts wil daarom dat er ook voor de autoroute Gedempte Gracht - Spui een alternatief komt.

In het plan staat ook dat de tramhalte moet terugkeren op het Spuiplein. Volgens Regts is het onbegrijpelijk dat er nu geen halte is bij Amare en het stadhuis. Maar dan niet de strakke, tramhaltes die Den Haag nu kent. 'Het moet een mooi ontworpen halte worden’, zegt zij. 'Met bijpassende lantaarns.'

De plannen zijn nog in een pril stadium. Ze moeten nog helemaal worden uitgewerkt. Een van de praktische problemen is dat er in de binnenstad een enorme wirwar aan kabels in de grond ligt, waarvoor soms niet eens bekend is of die nog een functie hebben en van wie die zijn. Bovendien is er nog geen geld voor, terwijl de kosten naar schatting 35 miljoen bedragen. Daarom moet de nieuwe gemeenteraad op zoek naar geld.

Toch is er veel steun voor. Zo hebben de bewoners van de binnenstad, alle ondernemers, de horeca en tal van andere organisaties de handen ineen geslagen en een werkgroep gevormd om de gemeente scherp te houden en ervoor te zorgen dat ze ook echt worden uitgevoerd. 'Wij zijn altijd voor mooie woorden en wereldvrede', zegt Peter Drijver van het actiecomité SOS Den Haag namens de sympathisanten. 'Maar we willen nu ook dat dit gebeurt. Iedereen ziet dat dit een goed idee is. Er is ongelooflijk veel consensus.'

Det Regts vindt dat er binnen twee jaar mee moet worden begonnen. 'We moeten dit niet uitstellen tot sint-juttemis.' En als het dan zover is hoopt zij op een prachtig groen centrum van Den Haag. 'Dan loop ik op een prachtige laan, zoals ik ook in Parijs door de Tuilerieën loop. Een prachtig beeld.'