Primeur in Westland: starters 'krijgen' 100.000 euro bij aanschaf woning
WESTLAND - Met een uniek woonfonds gaat het nieuwe Westlandse college zo'n tweehonderd woningkopers helpen door bij de aanschaf van de woning een ton erbij te leggen. Wie een woning van (maximaal) 350.000 euro koopt, hoeft zelf slechts 250.000 euro te betalen. De grond blijft zolang de koper er woont van de gemeente. Westland is de eerste gemeente die op deze manier iets aan de krappe woningmarkt probeert te doen.
Voor de Westlandse Jelle Gardien (25) is het bijvoorbeeld een helse klus om een huis te vinden. 'Mijn vriendin en ik zijn al heel lang aan het zoeken', vertelt de jonge starter. 'We kunnen samen ongeveer 280.000 euro lenen, maar eigenlijk koop je daar helemaal niks voor in het Westland.' Overal in Nederland is de nood hoog, maar in de kassengemeente nog nét een beetje hoger. Uit de laatste cijfers blijkt namelijk dat overal in het land de huizenprijzen dalen, behalve in Westland.
Voor sociale huur komt Jelle ook al niet in aanmerking. 'Daarvoor verdienen we te veel en huren in de vrije sector is weer te duur. We kijken daarom steeds meer buiten het Westland', vertelt hij. 'Met veel pijn het hart, dat wel. Maar in Maassluis bijvoorbeeld, zijn soms wel goedkopere koopwoningen.' Zoals Jelle zijn er nog meer starters. En het Westlandse college wil ze het liefst binnenboord houden. 'Een gemiddeld rijtjeshuis kost inmiddels in het Westland tussen de 350.000 en 450.000 euro', aldus raadslid Andre van den Berg van Gemeentebelang Westland en oud directeur-bestuurder van Wonen Wateringen. 'Een stel met een modaal inkomen, kan dat niet betalen. Dankzij het woonfonds kunnen we ze wél een woning bieden.'
Gemeente blijft aandeelhouder
De constructie van het woonfonds, waar de gemeente maar liefst 20 miljoen voor uit haar spaarpot haalt en in het fonds stort, heeft wat weg van erfpacht. 'Alleen is dit voor de koper veel voordeliger', legt Remmert Keizer, fractievoorzitter van Gemeentebelang Westland uit. 'Wij kopen met het fonds de grond waarop het huis staat. Dat is ongeveer een derde van de vraagprijs van de woning. In het geval van een woning van 300.000 euro, financieren wij dus een ton.'
Maar heeft de gemeente Westland - die al jarenlang meer geld uitgeeft dan ze in haar kas heeft - hier wel voldoende budget voor? 'Het is een investering', benadrukt Van den Berg. 'De gemeente 'belegt' een deel van zijn reserves in grond. Het is dus geen uitgave.' En hoeven kopers dan helemaal niks te betalen? 'Naar de exacte invulling zijn we nog aan het kijken. Het wordt waarschijnlijk een hele kleine rente, van 1,3 procent. De grond blijft zolang de koper in het huis woont van de gemeente, tenzij de koper het wil overkopen. Wanneer dit niet gebeurt en de woning uiteindelijk weer verkocht wordt, zal ook een derde van de verkoopprijs weer terugvloeien naar de gemeente.'
Ook in Rijswijk is een woonfonds opgericht, maar met dat geld wordt de bouw van meer betaalbare woningen gefinancierd. Geld bijleggen bij de aankoop van een bestaande woning door een gemeente is nog niet eerder gebeurd.
Het woonfonds moet niet alleen het tekort aan betaalbare koopwoningen, maar ook het tekort aan sociale huurwoningen oplossen. Van den Berg: 'Voor mensen die nu nog in een sociale huurwoning zitten in het Westland, wordt een koopwoning straks wel opeens toegankelijk. We verwachten dan ook wat doorstroming, waardoor er meer sociale huurwoningen vrijkomen.' Eerder werd het Westland op haar vingers getikt dat ze te weinig sociale huurwoningen bouwt.
'Westlanders willen van oudsher graag een eigen huis kopen, huren zit hier niet in het dna', legt Van den Berg uit. 'Vaak staan Westlanders ook onderaan de lijst voor een sociale huurwoning en zijn we met de vrije woningmarkt dus vooral aan het bouwen voor mensen buiten het Westland.' Bij het woonfonds geldt dat alleen Westlanders gebruik mogen maken van de regeling of mensen die in de gemeente werken. Keizer: 'Het gaat er niet om dat we de woningen niet aan anderen gunnen, het gaat om een eerlijke verdeling van de beschikbare woningen binnen het Westland.'