Weet jij hoe je de lekkerste aardbeien herkent (en koopt)?

'Nou, dat is niet de bedoeling', zegt Ed van Venrooij. Hij werkt al 27 jaar bij supermarktketen Hoogvliet en houdt zich daar bezig met groente en fruit. Voor de tientallen filialen bij ons in de buurt koopt hij op dit moment meer dan 100.000 kilo per week in. Je zou verwachten dat hij weet wat de lekkerste aardbei is en waar je op moet letten. En dat klopt.

'Hoe roder, hoe zoeter', vertelt Van Venrooij. 'Dat vinden mensen lekker. En verder moet je opletten of ze glimmen. Aardbeien die overrijp zijn, die glimmen minder en worden wat doffer.' Het is een misvatting dat de duurste altijd het lekkerst zijn. 'Nee, dat is absoluut niet zo.'

Sandra Huysman van kwekerij De Westlandse Aardbei in 's-Gravenzande beaamt dat. 'De prijs zegt niks'. Maar om erachter te komen wat de lekkerste aardbeien in de winkel zijn, heeft zij nog wel een andere tip: eraan ruiken. 'Een aardbei die zoet is, die geurt. Dan weet je dat je een aardbei met smaak koopt.'

Het is volgens haar lastig te herkennen wat de lekkerste aardbeien zijn. De kleur is in elk geval een aanwijzing. 'Als je een aardbei oranje oogst, is hij na twee tot drie dagen rood. De plant moet zorgen dat de smaak bij de vruchten komt. Een aardbei kleurt door in het bakje, maar hij rijpt niet door. Daar zit de crux.'

Volgens haar moet de teler geduld hebben. 'Als je oranje oogst, dat is makkelijker en goedkoper. Maar dan zit er geen smaak aan, want juist die laatste dagen dat hij echt rood - en dus rijp - wordt, dan worden die suikers getransporteerd naar de vruchten.' Van Vanrooij wijst daar ook op. 'Donkerrood, dat zijn de beste.'

Waarom zijn we dan zo dol op zoet? Smaakprofessor Peter Klosse van de Stichting Taste, een instituut dat onderzoek doet naar smaak, weet het wel. 'Het is een makkelijke smaak. Het wordt ook wel een kindsmaak genoemd, je hoeft het niet uit te leggen. Zuur moet je begrijpen, zuur moet je leren waarderen.'

En dat is al heel lang zo, zegt Klosse. 'Zoet zit zo in ons systeem, dat zit er echt vanuit de oertijd in. We houden van die smaak en er speelt nog iets anders. Die suikers geven energie, die hebben we nodig om te overleven. We zijn nog een beetje voorgeprogrammeerd uit tijden van lang geleden.' De exemplaren met de roodste kleur, die bevatten dus de meeste suikers.

Over kleur gesproken: sommige mensen nemen graag de wat groenere exemplaren mee, met de gedachte dat die verser zijn. 'Nou, ze kleuren wel door, maar rijpen doen ze dus aan de plant. In de supermarkt kun je dus niet zien of ze aan de plant gerijpt zijn. Maar die groene meenemen, dat is dus geen goed idee. Want minder rijping, betekent dus ook minder zoet.'

Soms zie je mensen in de winkel ook wel eens knijpen in fruit, maar dat moet je bij aardbeien niet doen. 'Dan maak je hem zelfs juist minder lekker, want daar worden ze beurs van', aldus Huysman. In de winkels van Hoogvliet ziet category manager Van Venrooij dat ook weleens gebeuren. 'Tja, dat is het nadeel van zelfbediening. Met avocado's doen mensen dat ook, die worden daar ook niet beter van. Dus vooral niet doen.'

Wie de lekkerste aardbeien wil, moet dus goed naar de kleur kijken en eraan ruiken. En vooral: opschieten. Van Venrooij: 'We zitten nu nog in het seizoen dat de aardbeien uit de kas komen. Straks komen de aardbeien die buiten worden geteeld op de markt, daar zitten meer gele pitjes op. Die zijn ook ruwer en harder. En er zit minder smaak aan.'

Volgens hem duurt het seizoen nog een week of vijf. 'Het is dit jaar erg hard gegaan, door het mooie weer. Daardoor groeien de aardbeien harder en is het kasseizoen eerder afgelopen. De buiten-aardbeien zijn ook harder gegroeid.'

Vorig jaar was het voorjaar slecht, daardoor waren er weinig aardbeien. Dit jaar is er juist een overschot. 'Daardoor is de prijs de afgelopen week hard gezakt', zegt hij. En voor dat geld moet toch heel wat gebeuren. We denken er misschien niet over na, maar aan zo'n bakje aardbeien zit een hele logistieke operatie vast.

'Ze worden door twee kwaliteitscontroleurs hier op het bedrijf getest op smaak en houdbaarheid. Daarvoor hebben we allemaal specificaties. Elke partij die hier binnenkomt, wordt gekeurd.' Als de aardbeien niet lekker zijn, stuurt Hoogvliet ze terug.

'Dat gebeurt één of twee keer per seizoen. Vooral bij buiten-aardbeien. Als het veel regent, wachten telers met de pluk tot het droog is. Soms zie je dan niet dat er nog heel veel water in zit. Dat komt dan tijdens het vervoer naar buiten. Dan krijg je hele zachte aardbeien, dat noemen wij smelters. En dan worden ze afgekeurd.'

Die wil je dus niet. Goed letten op de kleur dus en of ze een beetje glimmen. Toch nog even terug naar het begin. Want proeven, dat lijkt de allerbeste oplossing. 'Zomaar zelf in die bakjes gaan zitten, dat is echt niet de bedoeling', zegt Van Venrooij. 'Maar als je degene die in supermarkt verantwoordelijk is voor de groenteafdeling lief aankijkt, dan mag je er vast wel eentje proeven.'