Polder onder water in strijd tegen wateroverlast: 'Dit is een eerste test'

In een weiland middenin Stompwijk, staart een groepje mensen naar een soort sluis. Het is niet zomaar een sluis, maar een zogenoemde piekberging. Deze 'badkuip' staat midden in de Nieuwe Driemanspolder, een recreatiegebied tussen Zoetermeer en Stompwijk, dat 200 miljoen kubieke liter water op kan vangen.

Met de piekberging kan handmatig worden aangegeven hoeveel water er waar terechtkomt. 'Het gaat erom dat we het water hier tijdelijk kunnen parkeren. Daar hebben we allerlei berekeningen op los gelaten. En nu doen we dus een eerste test.'

De test was volgens Van Kempen een succes. 'Er zijn dingen waar we tegenaan liepen. Zoals de vraag wat te doen met recreanten die in de buurt zijn. Moeten we hen meteen inlichten door bijvoorbeeld een bord te plaatsen over de piekberging? Verder werkten we volgens een strikt protocol en dat ging goed. We hebben een tevreden gevoel.' Eén van de uitdagingen met het waterbeheer ligt elders in de regio. 'In het beheergebied van Rijnland hebben we problemen met de wind. Als de wind uit het noordwesten komt en we willen het water uit Katwijk wegpompen, dan komt het daar vandaan gewoon lastig hier. Vandaar dat de piekberging aan deze kant van Rijnland ligt. Zodat het water hier door de wind naartoe wordt geblazen.'

De regio rond de Nieuwe Driemanspolder is van oudsher een polderlandschap met een polder-boezemsysteem. De polders vangen (regen)water op in sloten. Poldergemalen pompen dit water naar het hoger gelegen boezemstelsel. Dit stelsel bestaat uit kanalen en meren die in open verbinding met elkaar staan en zorgt voor een tijdelijke opslag van water.

De boezem functioneert zo als tussenstap voor de afvoer van polderwater naar rivieren en de zee. In het werkgebied van Rijnland brengt een uitgebreid stelsel van boezemkanalen het water tot aan de randen van het gebied. Daar pompen grote boezemgemalen het water naar de Noordzee, het Noordzeekanaal en de Hollandse IJssel. Maar een enorme hoeveelheid regenwater kan zelfs voor de boezemgemalen te veel zijn, met wateroverlast tot gevolg. Een goede oplossing is het overtollige water op te vangen in een piekberging.

Ook op andere plekken in de regio wordt gepoogd om klimaatproblemen voor te zijn. Aan het Cromvlietplein in Den Haag bijvoorbeeld, is vorig jaar een klimaatspeeltuin aangelegd. 'Bij heftige hoosbuien fungeert deze verlaagde speeltuin eigenlijk als één grote water opvangbak', legde Manita Koop van het Hoogheemraadschap van Delfland uit aan Omroep West. De trampolines in de speeltuin zijn waterafvoerputten. 'Zo kunnen we het water via een ondergrondse leiding opslaan. Op die manier ontstaat er in tijden van extreme regenval geen wateroverlast. En in periodes van droogte hebben we juist een goede buffer.'

Ook Delfland probeert op weersextremen te anticiperen. In het Westland loopt al een paar jaar het project Rainlevelr, waarbij telers met een waterbassin water in de sloot laten lopen als er een flinke bui aankomt. 'We krijgen van tevoren een seintje van het hoogheemraadschap', legde kweker Arno Steekelenburg aan Omroep West uit. 'Dan is er in het waterbassin meer ruimte om regenwater op te vangen als die bui eenmaal valt. De kans dat de omgeving droge voeten houdt is zo een stuk groter. Wij vinden het heel fijn dat wij als kwekers ons steentje kunnen bijdragen aan de klimaatverandering.' Er zijn inmiddels 44 kwekers die meedoen aan het project en dat aantal groeit nog steeds.