Paaltje splijt Haagse wijk Vroondaal: villabewoners lijnrecht tegenover de rest

Het vrachtverkeer rijdt af en aan over de hobbelige weg, aannemersbusjes zijn door de hele wijk te zien en het geluid van boren en zagen is niet van de lucht. Sommige woningen zijn klaar, maar veel woningen bestaan nog uit slechts een geraamte. Vroondaal is een wijk in aanbouw, zoveel is duidelijk. Het nieuwbouwproject ligt ingeklemd tussen het Haagse Loosduinen en het Westland en was door de gemeente Den Haag ooit bedoeld als villawijk.

'Het moest het Wassenaar van Den Haag worden voor onder meer expats, die in Den Haag werkten, maar in Wassenaar gingen wonen', vertelt Simon Quist. Hij en zijn vrouw kochten met deze belofte veertien jaar geleden een stuk grond in Vroondaal waar zij samen met een architect hun droomhuis ontwierpen en lieten bouwen. Het huis is geworden wat ze hoopten: een grote, witte villa met hoge plafonds en een omvangrijke, groene tuin met zwembad. 'Ons huis grenst aan het bos en het strand is op loopafstand. Het is de beste plek van Den Haag', vindt Quist.

Maar de wijk is voor Quist een teleurstelling geworden. In 2004 stond in de oorspronkelijke plannen van de gemeente dat in Vroondaal 970 vrije kavels in de verkoop zouden gaan. Hier moesten woningen komen uit het 'luxe topsegment', waarmee een 'internationaal georiënteerde doelgroep' zou worden aangesproken. Ook stelde de gemeente vast dat huiseigenaren vooral zelf hun woningen moesten ontwerpen, dus geen huizen 'uit de catalogus'. Er werd veel ruimte gelaten aan eigen ontwerpen.

'In het begin ging dat heel goed', zegt Quist. 'Het eerste deel van Vroondaal ziet er prachtig uit en heeft daadwerkelijk de uitstaling van een villawijk.' Dat geslaagde deel van Vroondaal ligt op enige afstand van de villa van Quist. Grote villa's, soms met rieten daken, hebben flinke, lommerrijke tuinen die grenzen aan een brede vaart waarin boten aan de steiger liggen. Een plaatje dat zou passen in Wassenaar of het Gooi.

Rondom het huis van Quist is de aanblik anders. Woningen zijn weliswaar groot en vrijstaand en hebben de uitstraling van een villa, maar staan dichter op elkaar dan in het oudste deel van Vroondaal. Even verderop in het Westmadepark zijn zelfs projectwoningen gekomen met hier en daar nog wat vrijstaande huizen, maar vooral veel twee-onder-een-kap- woningen en rijtjeshuizen.

Deze verandering is het gevolg van de keuze die de gemeente Den Haag in 2011 maakte. Door de economische crisis toentertijd raakte de gemeente de grote kavels in Vroondaal aan de straatstenen niet kwijt. Het stadsbestuur stevende af op een tekort van veertig miljoen euro.

Om dat te voorkomen gooide de gemeente het roer om en besloot om het idee van Vroondaal als één grote villawijk los te laten en het aantal woningen fors op te schroeven. In plaats van 970 kavels gingen er tegen de drieduizend kavels in de verkoop. Dat betekende veel meer en dus kleinere woningen. De wijk werd opgedeeld in verschillende gebieden met elk een eigen karakter, waarbij het Hofstedepark werd aangewezen als villawijk en het Westmadepark als locatie waar ook mensen met een kleinere beurs kunnen kopen.

De villabewoners van het eerste uur zijn daar schoorvoetend mee akkoord gegaan. Quist: 'Wij zagen ook wel in dat de wijk anders een kale vlakte zou blijven. Wel stelden wij een aantal voorwaarden, waaronder de eis dat onze villawijk volgens de allereerste regels afgebouwd zou worden.' Dat is niet gelukt vindt hij. 'De kavels zijn ook in onze wijk kleiner geworden, de huizen staan dichter op elkaar en sommige woningen komen gewoon uit de catalogus en zijn niet met een architect gebouwd.'

Ook een andere voorwaarde dreigt nu te sneuvelen, zegt Quist. Dat gaat over de ontsluiting van de wijk. Vroondaal heeft twee uitgangen, eentje aan de kant van de villawijk, dichtbij Den Haag en eentje aan de kant van het Westmadepark dat tegen het Westland aan ligt.

'Wij spraken met de gemeente af dat de villawijk afgesloten zou worden voor doorgaand verkeer en dat werd in 2014 vastgelegd in het aangepaste bestemmingsplan', zegt Quist. De afsluiting is noodzakelijk voor de verkeersveiligheid, vinden de villabewoners. 'In het Westmadepark komen er heel veel woningen bij en die bewoners zullen zonder afsluiting dwars door onze wijk rijden om naar Den Haag te gaan. Dat willen wij niet, want dat is slecht voor de verkeersveiligheid.'

De nieuwe bewoners van het Westmadepark verzetten zich nu tegen deze afsluiting. 'Er zijn slechts twee ontsluitingen', vertelt Cor Blom. Hij woont sinds een kleine maand in Vroondaal. 'Als die poller er komt dan kunnen wij er nog maar aan een kant uit. Dat vind ik erg benauwend worden.'

Ook zijn buurman, Hidde van der Kluit, vindt dat de afsluiting er niet moet komen. 'Als die poller er komt moeten wij, als we met de auto gaan, een kilometer omrijden om in onze eigen stad te komen. Dat vind ik niet wenselijk. Zeker omdat de bereikbaarheid van de wijk niet goed is vanwege het ontbreken van openbaar vervoer in de buurt.'

Het voelt voor de nieuwe bewoners niet ongemakkelijk om aan afspraken te morrelen die de villabewoners in het verleden hebben gemaakt. 'Wij zijn van het redelijk overleg, maar het overleg over de afsluiting heeft nooit plaats kunnen vinden om de eenvoudige reden dat wij hier nog niet woonden toen de afspraak gemaakt werd', vindt Van der Kluit.

Buurman Blom vindt dat de gemeente niets valt te verwijten. 'Als je het goed en wel beschouwt dan heeft de gemeente er alles aan gedaan om de wijk bewoonbaar te maken. De ambities voor Vroondaal waren hooggespannen, maar er is gewoon niets van terecht gekomen. Het was hier een woestijnbak en de gemeente heeft het weer leefbaar gemaakt. Ik zou zeggen tegen de villabewoners: wees blij. Als ze het liever anders hadden gezien dan hadden ze heel Vroondaal moeten opkopen. Dan hadden ze ermee kunnen doen wat ze wilden.'

Maar Quist vindt dat de nieuwe bewoners geen recht van spreken hebben. 'Ze wisten toen ze het huis kochten dat de afsluiting er zou komen', zegt hij. 'Dat stond in het bestemmingsplan. Als ze de afsluiting niet wilden dan hadden ze niet moeten kopen. Of wij de afsluiting willen om onze wijk exclusief te houden? In de eerste plaats gaat het ons om de verkeersveiligheid, dat is het belangrijkste.'

En er is nog iets waar Quist over valt. Stadsdeelwethouder Hilbert Bredemeijer (CDA) mengt zich volgens hem in de discussie over de verkeersveiligheid, terwijl hij zelf in het Westmadepark woont. 'Bredemeijer was begin dit jaar als wethouder bij een bijeenkomst waar ik en andere bewoners en ook ambtenaren bij waren. Er is daar gesproken over de afsluiting en de wethouder heeft toen gezegd dat hij tegen de afsluiting is. Dat kan niet, want hij is belanghebbende. De gemeente stelt op deze manier zelf een vastgelegde afspraak ter discussie.'

Hart voor Den Haag in de Haagse gemeenteraad wil opheldering over de rol van de wethouder. 'De rol van wethouder Bredemeijer in dit verhaal oogt discutabel', vindt raadslid Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag. 'Dat de stadsdeelwethouder zich mengt in deze discussie terwijl hij ook bewoner is, lijkt in strijd met de eed die hij heeft afgelegd waarin hij heeft beloofd transparant te zijn over eventuele persoonlijke belangen en zich zou onthouden van deelname aan besluitvorming over zaken die hem persoonlijk aangaan.'

Maar volgens wethouder Bredemeijer heeft hij rollen niet vermengd. Hij is stadsdeelwethouder Loosduinen, waar Vroondaal onder valt, en gaat in die hoedanigheid regelmatig de wijken in om te horen wat er speelt, aldus een woordvoerder van de gemeente. 'Tijdens een bijeenkomst eind februari van dit jaar in het stadsdeel, die voor de wethouder voornamelijk in het teken stond van een nieuwe speeltuin in de wijk Vroondaal, is ook de discussie rondom de poller ter sprake gekomen', reageert de woordvoerder. 'De wethouder heeft toen in algemene zin willen aangeven dat er goed moet worden gekeken naar de veiligheid in kinderrijke gebieden en dat verdere vragen aan de stadsdeeldirecteur gericht moeten worden.'

Om misverstanden te voorkomen heeft Bredemeijer met het college afgesproken dat hij niet zal deelnemen aan besluitvorming rondom de kwestie. 'Wethouder Bredemeijer merkte de afgelopen tijd dat hem door sommige bewoners een bepaalde rol werd toegedicht in de discussie rondom de poller die hij niet heeft en wenst te hebben. Aangezien dit zijn portefeuille niet is en dat hij als buurtbewoner een persoonlijk belang heeft', aldus de woordvoerder. 'Hij heeft dit enkele weken geleden zelf gemeld bij de burgemeester en daarop volgend tijdens een collegevergadering van burgemeester en wethouders. Juist omdat hij geen ongewenste invloed wil uitoefenen op de discussie en deze schijn wil voorkomen. Omdat hij het heeft gemeld in de collegevergadering van B&W neemt hij niet deel aan de besluitvorming van de gemeente rondom deze zaak.'

Al met al baalt bewoner Simon Quist van de gang van zaken. 'De gemeente dreigt voor de zoveelste keer haar afspraken niet na te komen. Ik heb een huis gekocht op 1000 vierkante meter grond. Daar heb ik een forse investering voor gedaan, maar nu kan ik mijn huis niet meer verkopen voor deze prijs. Nu wil de gemeente de plannen mogelijk weer veranderen. Dat is niet acceptabel.'