Aangespoelde bultrug komt naar Leiden

Het smerige karwei in Harlingen
Het smerige karwei in Harlingen © Auke-Florian Hiemstra
LEIDEN - De bultrug die dinsdag op het strand van Vlieland aanspoelde komt deels naar Leiden. Dat laat de dolblije Leidse bioloog Auke-Florian Hiemstra woensdag weten. Momenteel wordt de walvis ontleed in het Friese Harlingen door onderzoekers van onder meer Naturalis. Als het karkas schoon is, wordt het overgebracht naar Leiden.
Het zeven meter lange kadaver lag dinsdag op het strand bij een oefenterrein van Defensie op Vlieland. Aangezien dat strand niet echt een ideale werkplek is voor onderzoek, is het dode dier naar de haven van Harlingen versleept. Daar wordt onderzocht waaraan de bultrug is overleden. Het beest is eerder nog gezien bij Zeeland en Den Helder, en maakte toen een verzwakte indruk.
Acht mensen ontfermen zich over het zoogdier. 'Wij hebben er ongeveer een dag werk aan', legt bioloog Auke-Florian Hiemstra uit. Naturalis wil het complete skelet meenemen voor de eigen collectie. 'Het ziet er goed uit, want je kunt makkelijk in het dier snijden', aldus Hiemstra. Universiteit Utrecht daarentegen focust zich op de maag en de darmen. Die hebben zij nodig voor onderzoek naar het voedsel van de bultrug.
De bultrug voordat het mes in de buikwand werd gezet
De bultrug voordat het mes in de buikwand werd gezet © Auke-Florian Hiemstra

'De geur is een souvenir'

De bioloog viel woensdag met zijn neus in de boter toen de buikwand werd opengesneden en er een enorme stank vrijkwam. Hij arriveerde in de ochtend in de Harlingse haven, de geur was toen nog prima te doen. 'Je rook hem niet', vertelt Hiemstra. Pas toen een mes in de buikwand werd gezet, verspreidde een geur van rottend vlees zich over het industrieterrein. 'Dat was wel een moment', aldus de bioloog. Het maakt zijn werk mooi, vindt Hiemstra. 'De geur is een souvenir.'
Het ontleden van de bultrug neemt ongeveer een dag in beslag. Daarna gaat de berg onderdelen naar een preparateur die het bloed en andere viezigheid van het beest afspoelt. Een vrachtwagen vervoert het skelet vervolgens naar Leiden. De bultrug in het museum zal niet in het museum te zien zijn, het zoogdier wordt opgenomen in de wetenschappelijke collectie voor verder onderzoek.
Het dier wordt vakkundig in stukken gehakt
Het dier wordt vakkundig in stukken gehakt © Auke-Florian Hiemstra
Al sinds 1255 wordt het aantal bultrugstrandingen aan de Nederlandse kust bijgehouden. Het exemplaar op Vlieland is nummer zes. De laatste bultrug die aanspoelde was in 2012, een levend exemplaar. Het beest - dat de naam Johanna kreeg - belandde toen op een zandplaat in de buurt van Razende Bol ten zuidwesten van Texel. De bultrug strandde op een woensdag en overleed vier dagen later. Onderzoekers en andere betrokkenen maakten elkaar verwijten in een poging het leven van de bultrug te redden. Om dat in de toekomst te voorkomen bestaat er nu het 'Protocol Stranding Levende Grote Walvisachtigen'.