Organisatie Indië-Herdenking krijgt klachten na verschuiving naar de avond

Premier Rutte legt een krans bij het Indisch Monument in Den Haag (2017)
Premier Rutte legt een krans bij het Indisch Monument in Den Haag (2017) © ANP
DEN HAAG - Het verschuiven van de jaarlijkse Nationale Herdenking bij het Indisch Monument op 15 augustus van 13.00 naar 19.00 uur is niet bij iedereen in goede aarde gevallen. Sinds de bekendmaking hiervan heeft de organisatie meerdere klachten gehad. Daarbij gaat het vooral om Indische Nederlanders van de eerste generatie, die op leeftijd zijn, slecht ter been en van ver moeten komen. Vanwege de verplaatsing naar de avond zien zij het niet meer zitten om de herdenking bij het monument in de Scheveningse Bosjes bij te wonen.
Op 15 augustus wordt sinds 1988 in Den Haag jaarlijks stil gestaan bij het formele einde van de Tweede Wereldoorlog voor het Koninkrijk der Nederlanden en bij alle slachtoffers die tijdens die oorlog in het voormalig Nederlands-Indië zijn omgekomen. Voorheen werd dat altijd overdag georganiseerd, maar dit jaar zal dat voor het eerst 's avonds plaatsvinden. De herdenking zal dan ook voor het eerst 's avonds live te zien zijn bij de NOS, van 19.00 tot 20.30 uur.
De organisatie betreurt het dat het nieuwe tijdstip van de herdenking een probleem is voor sommige mensen. Toch heeft het bestuur hier bewust voor gekozen, ook juist om een grotere doelgroep te bereiken. Vice-voorzitter John Sijmonsbergen: 'De komende jaren is de Nationale Herdenking 15 augustus 1945 op een doordeweekse dag, waardoor het voor veel mensen sowieso een probleem was om er bij te kunnen zijn. Bovendien zorgt de live-uitzending op de nationale televisie voor meer exposure en krijgt de herdenking ook meer een landelijke uitstraling.'

Zoveel mogelijk mensen bereiken

Een belangrijke overweging was ook het doorgeven van de herdenking aan volgende generaties: 'De afgelopen jaren zagen we al dat de groep van Indische Nederlanders van de eerste generatie steeds kleiner werd. Daarbij speelde ook al het probleem dat ze vanwege de hoge leeftijd moesten afhaken en er niet bij konden zijn, mede doordat mensen vanuit heel Nederland naar Den Haag moesten komen. Om deze mensen te bedienen, zag je al dat er steeds vaker lokaal een herdenking werd georganiseerd op 14, 15 en soms ook 16 augustus. Bovendien kunnen mensen via de live-uitzending bij de NOS toch bij de herdenking zijn.'
Sijmonsbergen wijst er op dat mensen 's middags in de gelegenheid zijn om bloemen te leggen bij het Indische Monument. Daarnaast wil hij benadrukken dat de organisatie juist zoveel mogelijk mensen wil bereiken met de herdenking. Door de coronacrisis kon er in 2020 en 2021 een beperkt aantal mensen aanwezig zijn bij de herdenking op 15 augustus 1945. De organisatie moest hierdoor noodgedwongen nadenken hoe de thuisblijvers toch te kunnen bedienen: 'Via sociale media was de herdenking thuis toch goed te volgen. Verschillende generaties kwamen bij elkaar om gezamenlijk de herdenking te zien. Met de live-uitzending krijgen we een nog groter podium.'

Landelijke uitstraling

Bij de Stichting Pelita en de Federatie Indische Nederlanders (FIN) hebben ze ook klachten binnen gekregen over het verschuiven van de herdenking naar de avond. Maar volgens woordvoerder Michael Lentze van FIN gaat dat niet om veel mensen: 'Dat is geen sterk geluid. Het dominante geluid is dat er juist begrip is voor het late tijdstip. De meesten zijn blij met de landelijke uitstraling die de herdenking nu krijgt.'
'Veel Nederlanders zijn nog steeds niet bekend met het verhaal van Nederlands-Indië tijdens de Tweede Wereldoorlog. Omdat de Nationale Herdenking op 15 augustus overdag werd gehouden, was er ook weinig aandacht voor dat verhaal. Nu krijgt dat verhaal juist meer aandacht in de avond.'