Zelfs extra geld lokt leraren niet naar Schilderswijk: 'Taalles voor ouders zou helpen'

Ter illustratie
Ter illustratie © ANP
DEN HAAG - Op scholen in Den Haag dreigt een vierdaagse lesweek, door het lerarentekort. Vaak geven leraren liever les op een 'rustige school', bijvoorbeeld in Benoordenhout, dan in de Schilderswijk. Ondanks dat ze daar tegenwoordig meer betaald krijgen. Hoe komt dat? Volgens schoolbestuurder René Peeters is het nodig dat ouders in dit soort kwetsbare wijken bijvoorbeeld meer taallessen volgen. Maar ook moet er een betere samenwerking komen tussen de gemeente, welzijn, de jeugdzorg en het onderwijs. De gemeente speelt daarin een belangrijke rol, zegt Peeters.
De inzet lijkt nu niet zozeer gericht op het aantrekkelijker maken van de omstandigheden waarin je als leraar in dit soort wijken je werk moet doen, maar meer naar het vinden van personeel. Zo doet zijn scholenkoepel De Haagse Scholen er alles aan om zoveel mogelijk docenten naar kwetsbare wijken, zoals de Schilderswijk, te trekken.
Met zij-instromers bijvoorbeeld en met een speciale functionaris om personeel te vinden. Maar het probleem blijft groot, vertelt interim-bestuurder René Peeters. 'Van de vijf grote steden hebben Den Haag, Almere en Amsterdam echt de grootste tekorten.'

Meer opvoeden dan lesgeven?

En dat merken ze niet alleen bij zijn organisatie. 'Wij zijn heus niet de enige organisatie die daarmee kampt', vertelt hij. '31 Schoolbesturen in de grote steden hebben exact dezelfde problemen.'
Dat het extra lastig is in wijken als de Schilderswijk om personeel te vinden, erkent de schoolbestuurder wel. Maar hoe zit dat? Komt het bijvoorbeeld omdat leraren daar soms meer bezig lijken te zijn met opvoeden dan met lesgeven en veel ouders er niet echt participeren?

'Samenwerking met ouders is goed'

'De relatie met ouders is over het algemeen heel goed', zegt Peeters. 'Ik loop het laatste jaar op veel scholen rond. Zoals de Gelderlandschool (in de wijk Oostbroek, red.). Dat is ook een ingewikkelde wijk. Uit een enquête bleek daar onlangs dat de ouders een 8.5 geven voor de school en de samenwerking. Dat is echt heel hoog.'
Het is dus niet alleen maar kommer en kwel, wil hij maar zeggen. 'Scholen werken zich een slag in de rondte en de relatie met ouders is over het algemeen echt wel goed. Maar er zijn soms wel situaties die het ingewikkeld maken, bijvoorbeeld door taalproblemen. Dat zijn gewoon de feiten.'
'Taalproblemen maken het ingewikkeld'
Is taalles voor ouders dan een optie? 'Dat is een taak van de gemeente. Als het gaat om taalles voor de kinderen, dáár gaan wij over. Maar het zou zeer behulpzaam zijn als er meer nadruk op dit soort dingen bij ouders zou komen, ja. Meer prioriteit.'
Maar daarmee is nog lang niet alles opgelost. 'Het zit hem ook in de situatie waarin mensen leven. Die is soms moeilijk. Niet iedereen heeft evenveel geld, mensen wonen soms heel onprettig. Dan krijg je ook spanningen in zo'n gezin. Dus ik zou graag de samenwerking tussen gemeente, welzijn, jeugdzorg en onderwijs een slag willen verbeteren. Daar speelt de gemeente een belangrijke rol in.'

Knarsetandend over naar vierdaagse lesweek

Ondertussen lopen de lerarentekorten op en volgens Peeters blijft dat in de grote steden de komende jaren nog wel even zo. 'Zeker op plekken waar docenten de populatie uitdagend vinden.' Daarom hebben ze in de grote steden een ontheffing gekregen om maar vier dagen per week les te geven, in plaats van vijf.
Normaal gesproken mag dat maximaal zeven weken per jaar. 'We doen dat knarsetandend, dit is zeker niet wat wij willen.' Na de vakantie dreigt een dergelijke constructie onder andere op de P.H. Schreuderschool, een school voor speciaal basisonderwijs in de Haagse Schilderswijk, die valt onder de scholenkoepel De Haagse Scholen.

Baan opgezegd vlak voor de vakantie

'Dat is voor iedereen heel erg', zegt Peeters. 'We zorgen dat er een programma voor de kinderen komt. Maar we geven dit liever van tevoren aan. Je wilt niet dat ouders ineens moeten schakelen, door te proberen vijf dagen open te zijn en dat het dan niet lukt. Dat is voor ouders pas dramatisch. We kunnen nu echt niet anders.'
'Je kunt op enig moment wel zeggen dat het verboden is om brand te hebben, maar op dit moment ís er brand. Dus dan heeft een verbod geen zin.' Soms is het ook gewoon botte pech. 'We hadden onlangs een docent die op 30 juni opzegde. Ja, dan lukt het natuurlijk niet meer om nog voor de vakantie iemand te vinden.'

Voor het einde van het jaar opgelost

De organisatie verwacht binnen afzienbare tijd een oplossing te vinden. 'Dit gaat niet tot het einde van het jaar duren', belooft de grote baas. Nadat Omroep West het nieuws naar buiten bracht, volgden er flink wat kritische vragen vanuit een groot aantal partijen in de Haagse gemeenteraad. Die willen opheldering van het college, maar vanwege het reces laat die nog even op zich wachten.
Of de dramatische oproep van de directrice van de school op LinkedIn om toch nog een docent te vinden iets heeft opgeleverd, is niet bekend. 'Ik heb haar nog niet gesproken. Maar we doen er echt alles aan om ervoor te zorgen dat de school goed bemenst wordt.'

Ook bij Lucas Onderwijs vijfdaagse schoolweek onzeker

Volgens Peeters gaat het echt om een uitzondering, al geeft hij aan geen recente cijfers te hebben. Onder zijn organisatie vallen 52 scholen in Den Haag. De gemeente gaf eerder tegenover Omroep West toe van meerdere scholen het signaal te hebben gekregen dat ze noodgedwongen een vierdaagse lesweek moesten invoeren na de vakantie.
Dat is dus al over minder dan een maand. Bij Lucas Onderwijs (54 basisscholen en 32 scholen in het voortgezet onderwijs) kunnen ze inderdaad niet uitsluiten dat sommige van hun scholen na de vakantie één dag per week dichtgaan, laat het bestuur weten aan Omroep West. Bij de Stichting Christelijk Onderwijs Haaglanden (onder andere 35 basisscholen) is vanwege de vakantie niemand voor commentaar bereikbaar. De gemeente Den Haag is met de scholen in gesprek.