Duizenden nieuwe huizen tussen zware industrie: Delft worstelt met herrie langs de Schie

Bouwvakker aan het werk
Bouwvakker aan het werk © ANP
DELFT - Het moet een geheel nieuwe Delftse wijk worden waar zwaardere industrie, wonen én recreëren samen op één plek komen. De komende jaren moeten aan de oevers van de Schie zo'n 6500 woningen verrijzen en daarbij nog eens 2000 arbeidsplaatsen. Zo'n 4000 van die bestemde woningen moeten vóór 2030 worden gebouwd. In september en oktober beslist het Delftse stadsbestuur hoe die wijk ingericht wordt. Heet hangijzer: hoe om te gaan met de geluidsoverlast?
De gemeente, de ondernemers en projectontwikkelaars zijn al jaren in overleg met elkaar bezig om de bouwplannen handen en voeten te geven. Er moet een gemengd stedelijk gebied ontstaan met veel ruimte voor nieuwe betaalbare woningen, flink veel cultureel aanbod en er moet ruimte komen voor een 'hightech campus' voor beginnende bedrijven. Ontwikkelingen die door de ondernemers eerder ook al werden toegejuicht.
De betrokken wethouders Maaike Zwart (STIP) en Martina Huijsmans (D66) spreken daarom van een 'uniek en bijzonder project' tijdens de afgelopen raadsvergadering in juli. Een aantal bedrijven op Schieoevers kijkt met veel interesse naar de definitieve plannen van het stadsbestuur. 'De ambitie van de gemeente is groot, waardoor de dilemma’s daarbij voor ingewikkelde keuzes zorgen', aldus Jaap Langhout namens de Bedrijvenkring Schieoevers (BKS).
Langs de Schie staan grote fabrieken
Langs de Schie staan grote fabrieken © ANP

Wat is er nu eigenlijk aan de hand?

De ondernemers op het bedrijventerrein 'Schieoevers Noord' maken zich zorgen over de plannen die de gemeente in moet gaan stemmen. Het stadsbestuur gaat zich in september namelijk buigen over het definitieve bestemmingsplan Schieoevers Noord, een soort handleiding voor bouwers waarin staat wat allemaal wél of niet gebouwd mag worden, hoeveel aan stoffen uitgestoten mag worden door industrie én hoeveel geluidshinder er mag zijn van industrie, cultuurondernemers én sportverenigingen.
De gemeente verbindt zich daar wettelijk aan, alles om de wijk zo prettig mogelijk te maken om in te leven. Bouwvergunningen en andere vergunningen kunnen op basis van dat bestemmingsplan geaccepteerd of geweigerd worden. Kortom: voor zowel de toekomstige bewoners, de bedrijven én het stadsbestuur is dit een belangrijk document. Het beschrijft definitief wat allemaal wél en niet kan aan de Schieoevers.
Daarnaast moét het bestemmingsplan dit jaar door de gemeenteraad geloodst worden, gezien Delft onlangs alweer 6,7 miljoen euro kreeg om de woningbouw een extra zetje te geven. Tot 2030 moeten er 4000 woningen gebouwd worden op de Schieoevers en volgend jaar moet al gestart worden met de bouw. Er zijn dus veel belangen. Dat betekent ook dat er politiek flink veel te doen is om deze enorme stadsuitbreiding.
Het gebied waar gebouwd moet worden is groot | Bron: Google Maps
Het gebied waar gebouwd moet worden is groot | Bron: Google Maps

Kan het stadsbestuur wel alle belangen goed afwegen?

Voor de lokale politici in de gemeenteraad is het project bijzonder moeilijk in te schatten. Natuurlijk is er de wens om de wooncrisis in de stad op te lossen en de Schieoevers een zo mooi mogelijke plek te maken om te wonen. De vraag is vervolgens wel hoe de extra ruimte wordt ingedeeld. 'Dat is een bijzonder moeilijk dossier', vertelt ChristenUnie-fractievoorzitter Bert van der Woerd. 'De vraag is vooral waar we ons de komende twintig jaar op vastleggen.'
De beslissingen die nu gemaakt gaan worden, zijn over tien jaar nog hetzelfde. Dat maakt dat er veel belangen zijn af te wegen, nog voordat er iets is gebouwd. 'De politieke vraag is daarbij: welke speelruimte kunnen we en willen we houden en wat boeken we nu eigenlijk in als speelruimte in de breedste zin. Uiteindelijk wil je namelijk tijdig kunnen bijsturen op de groei van bedrijven en op het produceren van geluid, zonder ondernemers en bewoners te beknotten', vertelt Van der Woerd.

Wat is het grootste knelpunt voor deze bouwplannen?

Geluid is het heetste hangijzer voor nieuwe wijk. Duidelijk is in ieder geval dat op de meeste plekken in de nieuwe wijk de geluidslimiet sowieso opgehoogd moet worden. In de plannen laat onderzoeker Antea weten dat de standaardwaarde voor geluidshinder in veel gevallen overschreden gaat worden.
Maar dat is niet het enige kanttekening volgens de BKS. 'De dichtheid van de gebouwen is nergens in Delft zo groot als daar. Er komen heel veel mensen dicht op elkaar te wonen en te werken, dat kan mooi zijn, maar het schept wel een risico.' Dat komt volgens Langhout vooral door de manier waarop wordt gewerkt op het terrein. 'We hebben veel zware industrie die enkel 's nachts hun producten kunnen vervoeren naar een bouwterrein. Ook om twee uur ’s nachts kan dat veel geluid opleveren, van zowel vrachtverkeer als scheepvaart.'
Het werk op het Schieoevers-terrein zal hoe dan ook dus tot in de late uurtjes door gaan, ook wanneer mensen die daar wonen moeten slapen. Als oplossing willen projectontwikkelaars kijken naar manieren om het geluid wat te dempen door slim te bouwen. Zo wordt gedacht aan 'dove' gevels die het geluid dempen. Daarnaast wordt heel straf gekeken naar de indeling van het gebied. 'Maar ook door bijvoorbeeld in huur- en koopcontracten clausules op te nemen over de geluidsoverlast, zo weet iedereen waar ze aan toe zijn', gaat Langhout verder.

Hoe kijken de ondernemers ernaar?

'Ondernemers maken zich druk om hun toekomst aan de Schieoevers', legt Langhout uit. Hij vertegenwoordigt samen met de Bedrijvenkring Schieoevers (BKS) de belangen van alle 170 aangesloten bedrijven. 'De grootste zorg is dat de bewoners die hier straks komen wonen, meer rechten hebben dan de bedrijven.'
Dat is iets dat de BKS koste wat kost wil voorkomen. 'Nieuwe bewoners zijn van harte welkom, dat juichen we juist toe. Maar het mag niet ten koste gaan van het ondernemersklimaat en de bedrijvigheid', aldus Langhout. Sommige bedrijven aan de Schieoevers zitten volgens hem al jaren op dezelfde plek en willen daar hun groeiperspectief zien. De gemeente kan dat doen door bijvoorbeeld een bepaald gebied aan te wijzen waar bijvoorbeeld bedrijven méér geluid mogen maken. Zo moet de plek een fijne plek worden om te wonen.
'Dat wil de gemeente doen terwijl veel bedrijven gewoon niet weten hoe hun branche ervoor staat over tien jaar. Wij willen garanties voor de ruimte die de bedrijven kunnen nemen, ook qua geluid. Die zoektocht lag in de landelijke wetgeving, maar daar lijken zij op vast te zitten', aldus Langhout. Volgens de BKS hebben daarom inmiddels 19 bedrijven reactiebrieven gestuurd naar de gemeente. Die moeten nog worden behandeld door de politiek.

Hoe gaat dit verhaal dan verder?

In september is de gemeenteraad opnieuw aan zet. Dan zullen de lokale politici in commissievergaderingen en in twee aparte sessies nog proberen zo veel mogelijk overzicht te krijgen in alle belangen die spelen. Volgens Van Der Woerd is dat ook hard nodig. 'Dit verhaal is nog lastig voor de nieuwe raadsleden die net zijn begonnen in maart. We doen daarom na de zomer nog één technische sessie, waarin alle nieuwe raadsleden op de hoogte worden gebracht van alle knelpunten en besluiten. Dan kunnen we daarna alle belangen gaan wegen.'
Ook zal de raad nog een aparte vergadering hebben met de wethouders en de burgemeester, om zo alle bezwaarschriften en zienswijzen onder de loep te nemen. Eind september à begin oktober moet dan vervolgens het bestemmingsplan worden vastgesteld. Daarna wordt meer duidelijk over wat er gaat gebeuren op het terrein.