Scheveningen krijgt nieuwe remise, want moderne trams zijn te breed
21 augustus 2022, 07:00 • 5 minuten leestijd
DEN HAAG - De remise in Scheveningen staat een ingrijpende verbouwing te wachten, waarbij de immense hal waar de HTM haar trams stalt, zal worden vervangen. Het huidige complex is niet alleen verouderd, ook zijn de moderne railvoertuigen te breed om erin te passen. Nu is dat nog geen probleem, omdat de remise voor de verouderde, twintig centimeter smallere GTL-trams wordt gebruikt. Maar die hebben hun beste tijd gehad en zullen langzaamaan uit het straatbeeld verdwijnen.
De remise staat aan het Harstenhoekplein, aan de rand van de badplaats. Ze beschikt straks over vijftien sporen en biedt dan plaats aan 42 voertuigen. Ook komt er een werkplaats voor het uitvoeren van klein onderhoud en andere bescheiden ingrepen. 'Het voorlopig ontwerp voor de nieuwbouw is nu gereed,' zegt projectmanager Pieter Meere. 'De werkzaamheden zullen in principe in de eerste maanden van 2024 beginnen.'
Dat HTM zijn kaarten op de bredere trams heeft gezet, is omdat ze meer ruimte bieden en stiller zijn. Daarnaast zijn ze modern en beschikken ze over een lage instap; ook voor passagiers met een rolstoel, een rollator of een kinderwagen is het daarom geen probleem om met de tram te reizen. HTM beschikt al over zeventig van dit soort voertuigen, de Avenio van fabrikant Siemens. Ze maakten sinds 2015 hun opwachting en zijn herkenbaar aan hun grijsrode kleur.
Entree met eigen nummer
Inmiddels wil het vervoersbedrijf de vloot met nog eens vijftig à zestig trams uitbreiden. De Europese aanbesteding is al aan de gang, waarschijnlijk eind dit jaar wordt bekend welk bedrijf de miljoenenopdracht in de wacht heeft gesleept. Of het dan opnieuw om Avenio's gaat, is niet te zeggen. Wat wel vaststaat, is dat de trams dezelfde breedte moeten hebben. HTM heeft onderzocht in hoeverre de remise aan het Harstenhoekplein hierop kan worden aangepast, maar de conclusie luidde dat gedeeltelijke nieuwbouw veel meer voordelen biedt.
'De voorkant, het dak en de achtergevel van de stallingshal willen we vervangen', vertelt HTM-man Meere. 'Ook de staanders die de constructie dragen, zullen verdwijnen. Na de ingreep kan de hal weer meer dan dertig jaar mee.' De eerste schetsen laten zien hoe op het terrein een breed en lang bouwwerk moet verrijzen. Elk spoor krijgt een eigen entree met daarboven een eigen nummer. Dankzij hoge klapdeuren kan de remise volledig worden afgesloten. 'Dat zorgt voor serieus minder geluidsoverlast bij de buren', aldus de projectmanager.
'Nu één grote klankkast'
Van de huidige remise beschikt slechts een deel van de sporen over dit soort deuren. Ze blijven bovendien vaak openstaan. 'Maar dit is één grote klankkast', zegt Meere. 'Als om vijf uur ’s morgens de eerste bestuurder zijn wagen klaarmaakt, gaat dat altijd met geluid gepaard. We willen voorkomen dat dit in de buurt te horen is.' Een ander verschil met de bestaande situatie is dat trambestuurders straks bij het naar binnen rijden niet meer, zoals nu het geval is, hoeven uit te stappen om de wissels handmatig te bedienen: in de toekomst gebeurt dit volledig geautomatiseerd.
Het complex krijgt een plat dak met lichtkoepels. Het wordt in constructieve zin geschikt gemaakt voor zonnepanelen, maar het staat nog niet vast of die hier daadwerkelijk komen te liggen. Eerst zal HTM dan een bestemming voor de op te wekken elektriciteit moeten zien te vinden. 'Een idee dat óók leeft, is om het dak te beplanten en een groen karakter te geven', zegt Meere.
Pandjes blijven staan
Ook de kantoren en andere bebouwing op het terrein worden aangepakt. De karakteristieke pandjes naast de remise blijven staan en ondergaan een opknapbeurt. Hier schuin achter bevindt zich een voormalige pekelremise. Volgens Meere verandert deze in een 'multifunctionele ruimte'. Al sinds lange tijd gebruiken de vrijwilligers van de Werkgroep Scheveningen van de landelijke Tramweg-Stichting (TS) deze pekelremise voor het opknappen en stallen van historisch trammaterieel. Als gevolg van de plannen is dat niet meer mogelijk.
Toch komt de Tramweg-Stichting niet op straat te staan, want ze heeft de handen ineen geslagen met het Haags Openbaar Vervoer Museum dat in de voormalige remise aan de rand van de Schilderswijk is gehuisvest. 'Het was wel moeilijk om te horen dat we uit Scheveningen weg moesten', zegt TS-voorzitter Aat de Pruis. 'Maar tegelijkertijd ziet onze toekomst er positief uit.'
De Tramweg-Stichting is ook actief in onder meer Amsterdam, Rotterdam en Zeeland. In Den Haag beschikt de Werkgroep Scheveningen niet alleen over de pekelremise aan de Harstenhoekweg, maar mag ze ook gebruikmaken van de HTM-remise in de Lijsterbesstraat. Ook het historische materieel dat op deze locatie staat, verhuist in de toekomst naar het Haags Openbaar Vervoer Museum. De collectie van de Werkgroep Scheveningen omvat drie zogeheten Blauwe Trams, een goederenwagen en vier specifiek Haagse trams, waarvan er twee in restauratie zijn. Twee andere voertuigen zijn inmiddels afgestoten naar de zusterorganisatie in Amsterdam, omdat die al in het Haags Openbaar Vervoer Museum aanwezig zijn of niet goed in de verzameling passen. 'We hebben nog één andere doublure, een 'buitenlijner' uit de jaren twintig van de HTM', aldus voorzitter Aat de Pruis. 'Daar moeten we nog een oplossing voor vinden.'
Complexe verhuisoperaties
Voordat aan het Harstenhoekplein de bouwactiviteiten beginnen, staat HTM enkele complexe verhuisoperaties te wachten. Zo zal deze remise vanaf de tweede helft van volgend jaar eerst nog een aantal maanden dienstdoen als opvanglocatie voor de trams uit de remise in de Lijsterbesstraat. 'Want die remise zal voor ons tijdelijk niet meer bereikbaar zijn, omdat het nabijgelegen kruispunt van de Laan van Meerdervoort met de Goudenregenstraat wordt aangepakt,' vertelt Meere.
Zijn die wegwerkzaamheden eenmaal voltooid, dan keert niet alleen het materieel weer terug naar de Lijsterbesstraat, maar zullen daar voorlopig óók de trams een plaats krijgen die nu van de stalling in Scheveningen gebruikmaken. 'Dan doen we aan het Harstenhoekplein de boel op slot en gaan we aan de slag', aldus Meere. 'Medio 2025 willen we hier klaar zijn.' Met zijn collega’s is de projectmanager daarnaast volop in de weer met de plannen om ook bij het Prins Clausplein, langs de A4 een nieuwe tramremise te bouwen. Dit complex is eveneens bedoeld voor het stallen van ongeveer veertig moderne trams.
