Aanleg warmtenet moet nog beginnen, maar tijdsplanning komt nu al in gevaar

DEN HAAG - Een recent besluit van de Raad van State dreigt grote gevolgen te hebben voor de aanleg van het warmtenet tussen Rotterdam en Den Haag. Het rechtscollege heeft een onafhankelijke partij om advies over een van de bezwaarschriften gevraagd, maar dit kan voor veel oponthoud gaan zorgen. Zelfs nu al begint de planning van het project WarmtelinQ in gevaar te komen. Advocatenkantoor De Brauw Blackstone Westbroek schrijft dit in een noodkreet die naar de Raad van State is gestuurd.
De brief is in het bezit van de redactie van Omroep West. Hij richt zich op het besluit van de Raad van State om aanvullend onderzoek te laten doen naar de bezwaren van de Bomenstichting Den Haag.
Deze stichting wijst erop dat langs het totale project tenminste 875 bomen moeten verdwijnen om de aanleg mogelijk te maken. Volgens opdrachtgever Gasunie komen hier andere bomen voor in de plaats, maar Clara Visser ziet als voorzitter van de Bomenstichting ook nog een ander gevaar.
Wormen en mollen
Zij wijst erop dat vanuit het havengebied in Rotterdam straks water met een temperatuur van 110 à 120 graden Celsius naar Den Haag wordt gepompt; in de retourleiding naar Rotterdam zal de temperatuur zo'n 50 graden lager zijn.
'De buizen zullen warmte aan de bodem afgeven', zegt Clara Visser. 'Maar daar leven bacteriën, schimmels, regenwormen, mollen, noem maar op. Er spelen zich allemaal processen af die temperatuurafhankelijk zijn. Als de temperatuur stijgt, veranderen die processen.'
WarmtelinQ maakt gebruik van de warmte die wordt uitgestoten door fabrieken en andere industriële complexen in het Rotterdams havengebied. Door er water mee te verhitten en dit via een ondergrondse pijpleiding naar Den Haag te brengen, is het mogelijk om er in deze regio maximaal 120.000 woningen en bedrijven mee te verwarmen. Dit hoeft dan niet meer met gas te gebeuren. Staatsbedrijf Gasunie en dochtermaatschappij LdM (Leiding door het Midden) maakten medio juli als opdrachtgevers bekend dat er ter hoogte van Rijswijk ook een aftakking naar Leiden.
Visser gelooft niet dat de immense pijpen volledig zijn te isoleren. Om een goed oordeel te kunnen vellen, wil de Raad van State daarom naar eigen zeggen meer weten over 'de permanente effecten van de warmtetransportleiding op de bomen langs het traject'.
Het rechtscollege heeft hiertoe de Stichting Advisering Bestuursrechtspraak (STAB) in de arm genomen. STAB is een onafhankelijke organisatie met deskundigen op het gebied van het omgevingsrecht; ze werkt uitsluitend in opdracht van rechtbanken en de Raad van State.
Advies
In dit geval heeft de Raad van State aan STAB gevraagd om uiterlijk 31 oktober advies uit te brengen. Maar de projectorganisatie van WarmtelinQ heeft in haar planning staan dat de voorbereidende werkzaamheden op Haags grondgebied per 1 november beginnen.
Dat gaat dus niet meer lukken, concludeert advocaat Jasper van Uden van De Brauw Blackstone Westbroek in zijn schrijven aan de Raad van State anderhalve week geleden.
Uiterst begripvol
De procedure bij de Raad van State heeft betrekking op het tracé van warmtenet zoals de provincie Zuid-Holland dit heeft vastgesteld. Omdat het gemeentebestuur van Den Haag het met een aantal onderdelen niet eens is, besloot het bezwaar aan te tekenen.
Gasunie toonde zich in december vorig jaar uiterst begripvol en liet toen weten dat ze de voorbereidingen voor de aanleg op Haags grondgebied heeft uitgesteld tot het moment dat de Raad van State uitspraak doet. In Delft, Rijswijk en Midden-Delfland zijn de werkzaamheden al wél begonnen.

Maar omdat het oordeel van het rechtscollege langer op zich laat wachten dan gedacht, beginnen de opdrachtgevers van het warmtenet zich steeds grotere zorgen te maken. Een van de redenen is dat er sprake is van 'een complexe uitvoeringsplanning' en dat 'daarover met meerdere aannemers afspraken zijn gemaakt'.
Advocaat Van Uden houdt er bovendien rekening mee dat de Raad van State na het uitbrengen van het STAB-advies nog een zitting houdt. Namens WarmtelinQ verzoekt de jurist 'met klem' om die zitting nu alvast te plannen 'en daarmee dus niet te wachten totdat de STAB advies heeft uitgebracht'.
Broedseizoen
Wat meespeelt, is dat het advocatenkantoor vreest dat de Raad van State misschien pas na 1 februari volgend jaar uitspraak doet. In dat geval dreigt het dan aanstaande broedseizoen roet in het eten te gooien, aangezien het in die periode niet is toegestaan om bomen en struiken weg te halen.
'Alle werkzaamheden zullen nog eens meerdere maanden extra vertraging oplopen', meldt de brief over de gevolgen. 'Dat heeft een grote maatschappelijke en financiële impact.'
Staatsbedrijf
Clara Visser van de Bomenstichting zegt van deze brief niet erg gecharmeerd te zijn, omdat het advocatenkantoor de Raad van State hiermee 'onder druk zet': 'Het is heel forse taal. De woorden zijn netjes gekozen, maar ik vind het toch een dreigbrief.'
Het rechtscollege moet volgens Visser 'zorgvuldig' zijn werk kunnen doen. 'Je moet niet tot spoed manen', vindt ze. 'Als je aan zo'n zaak als de warmteleiding begint, dan weet je dat er tegenstand is. Je had dit kunnen zien aankomen en er rekening mee kunnen houden.'
Lees meer over de komst van het warmtenet in ons dossier