Gemeente kon medewerkster niet ontslaan om valse paspoorten criminelen: 'Geen bewijs van fraude'

DEN HAAG - De gemeente Den Haag had onvoldoende bewijs van fraude om Mildred van D. in 2016 al te ontslaan. Dat heeft wethouder Saskia Bruines (Personeel en organisatie) donderdagavond in een vergadering van de raadscommissie laten weten. Van D. vervalste tussen 2009 en 2014 paspoorten voor criminelen, onder wie topcrimineel Ridouan Taghi. Na intern onderzoek werd de medewerkster overgeplaatst, om pas in 2020 ontslagen te worden.
Tijdens een vergadering van de Haagse raadscommissie vertelde Bruines voor het eerst de gang van zaken rond het ontslag van de 50-jarige medewerkster. De afgelopen twee jaar werd de gemeenteraad alleen in het geheim geïnformeerd vanwege het onderzoek van het Openbaar Ministerie naar de vrouw, die ervan wordt verdacht aan 22 mensen een vervalst paspoort te hebben verstrekt, onder wie topcrimineel Ridouan Taghi. Voor deze vervalsingen zou de medewerkster 16.000 euro hebben ontvangen. Van D. heeft inmiddels in een pro-formazaak voor de rechter gestaan, waardoor de gemeenteraad besloten heeft de geheimhouding op te heffen.
Bruines legde uit dat de gemeente Den Haag in april 2016 een melding kreeg van de marechaussee. Zij hadden een vervalst paspoort ontdekt dat in 2014 door de gemeente Den Haag was uitgegeven. Voor de gemeente was dit reden om een intern onderzoek in te stellen, waarbij al snel duidelijk was dat het paspoort door Van D. was verstrekt.
Geen kwade opzet gevonden
Het onderzoek van de gemeente richtte zich hierdoor op deze medewerkster. 'De betrokkenheid van deze medewerker is uit een intern feitenonderzoek naar voren gekomen', legde de wethouder uit. 'De uitkomst van ons onderzoek was dat er veel fouten zijn gemaakt, dat er veel ondeugdelijke procedures zijn gevolgd en dat niet de juiste werkwijze is gehanteerd. Maar er is geen kwade opzet gevonden. Er was geen bewijs van frauduleuze handelingen.'
Volgens de wethouder was er wel sprake van ernstig plichtsverzuim, waardoor de medewerkster een voorwaardelijk strafontslag heeft gekregen en is overgeplaatst naar een andere afdeling binnen de gemeente. Zo kwam Van D. te werken bij Beheer en Verstrekking, een ander team binnen de afdeling Burgerzaken. Een foute keuze, vindt Bruines. 'Achteraf gezien had deze medewerkster nooit overgeplaatst moeten worden. Hier had een andere plek voor gevonden moeten worden. Dit zouden wij nooit meer zo doen.'
Nooit meer gekeken of Van D. ontslagen moest worden
Wel geeft Bruines aan dat Van D. op haar nieuwe plek nooit in de fout is gegaan, waardoor een ontslag in de jaren erna nooit ter sprake is gekomen. 'Omdat de persoon op de andere plek functioneerde, is er na de overplaatsing nooit meer gekeken of ze ontslagen moest worden.' Volgens Bruines komt dit ook omdat de melding van de marechaussee over een vervalst paspoort ging. De volledige omvang van de vervalsingen waren op dat moment nog niet duidelijk, benadrukt de wethouder.
Wel heeft het stadsbestuur aangifte gedaan bij de politie, voegt Bruines toe. 'Dit was voor het vervalste paspoort. Voor dat feit hebben we aangifte gedaan, niet tegen een persoon. Wij konden immers niet aantonen dat zij dit had gedaan', legde ze uit waarom Van D. ondanks de aangifte niet direct door de gemeente is ontslagen.
Negen vordering van het Openbaar Ministerie
Dat ontslag volgde in 2020. 'Tussen januari en augustus kwamen er negen vorderingen van het Openbaar Ministerie', vervolgde de wethouder haar uitleg. 'Dat betekende dat zij meer informatie wilden over verschillende zaken. Die hebben we ook gegeven.' Uit de opgevraagde informatie bleek volgens Bruines dat het steeds om dezelfde medewerker ging. Van D. zat op dat moment ziek thuis en had volgens de wethouder geen toegang meer tot de gemeentelijke systemen.
De bewuste ambtenaar is door de politie aangehouden en heeft in 2020 enkele dagen in hechtenis gezeten. De gemeentesecretaris hoorde vanuit het OM wat de verdenkingen waren, waarop Van D. door de gemeente is geschorst. 'De medewerker verscheen vervolgens niet voor gesprekken, waarna de medewerker is ontslagen', legde Bruines de gang van zaken rond het ontslag uit.
'Criminelen zoeken zwakste schakels'
Volgens de wethouder heeft de gemeente de werkprocessen inmiddels anders ingericht, maar Bruines weet niet of dit nooit meer kan gebeuren. 'Criminele organisaties verleiden nu eenmaal mensen en zoeken de zwakste schakel. Het enige wat we kunnen doen, is maatregelen nemen om de werkprocessen zo in te richten dat we dit zoveel mogelijk kunnen voorkomen.'
De wethouder vertelde dat dit inmiddels ook is gebeurd. 'We werken nu altijd met het vier ogen principe, waardoor er altijd iemand meekijkt. Ook rouleren we veel meer met mensen, waardoor mensen niet te lang met elkaar samen werken.'