Veiligheidsregio Haaglanden krijgt crisisnoodopvang niet voor elkaar

Vluchtelingen in een opvangcentrum voor asielzoekers
Vluchtelingen in een opvangcentrum voor asielzoekers © ANP
REGIO - De Veiligheidsregio's Hollands Midden en Haaglanden hebben veel moeite met het verschuiven van asielzoekers. Per 1 oktober wordt de inspanningsverplichting om asielzoekers op te vangen verhoogd naar 450 asielzoekers en verlengd tot eind dit jaar. Beide Veiligheidsregio's lopen tegen dezelfde problemen aan: er zitten veel haken en ogen aan het creëren van opvangplekken. 'Het is niet slechts een kwestie van een locatie regelen.'
De veiligheidsregio's Hollands Midden en Haaglanden staan met de crisisopvang voor een flinke uitdaging. In Hollands Midden moesten een week geleden nog 100 van de 450 opgedragen opvangplekken geregeld worden, terwijl Haaglanden flink achterloopt met de crisisopvang. Laatstgenoemde veiligheidsregio moet nog op zoek naar 235 crisisopvangplekken, maar stuit op veel weigerende gemeenten. Dat terwijl Hollands Midden inmiddels de inspanningsverplichting ruim haalt, zij vangen 530 asielzoekers op.
Voor Haaglanden is het een 'forse opgave om voor alle doelgroepen opvangplekken te realiseren'. Eerder bleek al dat veel gemeenten maar weinig leegstaand vastgoed hebben om te gebruiken voor asielopvang. Daarnaast heeft die veiligheidsregio het probleem dat een grote gemeente als Westland weigert om asielzoekers op te vangen, omdat 'het draagvlak niet aanwezig is'.
De Veiligheidsregio's in Nederland zijn gevraagd om ieder tot 31 december 450 asielzoekers op te vangen. Die zogenoemde 'crisisopvanglocaties' zijn bedoeld om het COA te ontlasten en de regering de tijd te geven om de vastgelopen asielketen weer op gang te krijgen. Veel gemeenten worden ondertussen ook door het COA benaderd voor tijdelijke opvanglocaties zoals bijvoorbeeld in de gevangenis in Zoetermeer, op het TU Delft-terrein in Delft en het oude KPN-gebouw in Den Haag. Kortom, gemeenten worden van twee kanten benaderd: het COA en de Veiligheidsregio's.

Weerstand bij kleinere gemeenten

Kleinere gemeenten dragen in Haaglanden nauwelijks een steentje bij: zo vangt Pijnacker-Nootdorp nu 24 asielzoekers op in het Van der Valk hotel in Nootdorp om bij te dragen aan de taakstelling van 450. Ook worden in de tijdelijke opvanglocatie in Delft 40 asielzoekers opgevangen als 'crisisnoodopvang', naast dat het COA daar ook 200 mensen heeft zitten voor tijdelijke opvang.
Waar Den Haag verlangt dat er 225 asielzoekers worden opgevangen in de omliggende gemeenten, zijn er nu 64 gehuisvest. Gemeenten gaven eerder al aan dat de rek eruit was wegens ruimtegebrek. Wassenaar, Midden-Delfland, Westland, Rijswijk en Leidschendam-Voorburg hebben aangegeven niet bij te kunnen dragen aan crisisopvanglocaties: er zijn geen panden beschikbaar of, in het geval van het Westland en Midden-Delfland, zijn er andere prioriteiten. 'Sommige gemeenten binnen Haaglanden geven aan bepaalde opvangplekken niet te willen leveren', aldus veiligheidsregio Haaglanden.
In het Teleporthotel in Den Haag zitten 75 asielzoekers.
In het Teleporthotel in Den Haag zitten 75 asielzoekers. © Omroep West
De veiligheidsregio's zien dat draagvlak steeds vaker een voorname reden is om crisisopvang af te houden. 'Inwoners vinden het moeilijk om te geloven dat er een einddatum aan de crisisnoodopvang zit. Zij hebben weinig vertrouwen in de Rijks- en lokale overheid wat dat betreft' , legt een woordvoerder uit.
Voorzitter Henri Lenferink vult daarbij aan in het TV West Nieuws: 'Ik denk zelf ook niet dat het Rijk deze problemen voor die tijd heeft opgelost. We hebben echter een tijdsbuffer, veel crisisopvanglocaties lopen nu door tot februari en maart. Dat geeft ons de tijd om aan de slag te gaan met dit onderwerp.'

Werkdruk ambtenaren

Naast draagvlak is het organiseren van medische zorg een probleem, moet er onderwijs geregeld worden en is er een enorme werkdruk voor ambtenaren. 'Die zijn vaak niet opgeleid of geoefend om asielopvang te organiseren. Er is geen professionele achtergrond, kennis of ervaring onder ambtenaren om de opvang van asielzoekers zo lang overeind te houden. Tegelijkertijd stuurt het COA iedereen door, ook de probleemgevallen. Dit leidt uiteraard tot veel geïmproviseerde situaties die, ondanks alle goede wil en intenties, helaas niet altijd goed gaan', legt Hollands midden verder uit.
Haaglanden heeft echter veel meer moeite dan Hollands Midden om de crisisopvang op gang te krijgen. In het Teleporthotel worden nu tot 1 januari 77 asielzoekers opgevangen en is de gemeente daarnaast in onderhandeling met andere hotels om nog eens 75 asielzoekers extra op te vangen. 'Daarmee stellen wij als gemeente zo'n 150 crisisplekken tot 31 december beschikbaar', aldus een woordvoerder van de gemeente Den Haag.

Hollands Midden heeft zaken op orde

Met de crisisopvangplekken in Den Haag, Delft en Nootdorp komt de veiligheidsregio nu op 215 crisisopvangplekken terecht. 235 opvangplekken, waarvan 150 in Den Haag, zullen nog gevonden moeten worden. Haaglanden voldoet dus nog niet aan de inspanningsverplichting. ‘Gemeenten kunnen alleen op de korte termijn ondersteunen, maar het Rijk moet met structurele oplossingen komen.'
Hollands Midden heeft de zaken inmiddels op orde, omdat 'gemeenten goede wil tonen om de taakstelling te halen'. Daar is de inspanningsverplichting inmiddels ruimschoots gehaald, Hollands Midden vangt inmiddels 530 asielzoekers op. Het beeld is tegenovergesteld in Haaglanden. 'We zien dat gemeenten bepaalde vormen van opvang niet willen leveren.’
Het asielzoekerscentrum in Delft wordt komende week bewoond
Het asielzoekerscentrum in Delft wordt komende week bewoond © Omroep West

'Gemeenten zetten zich in'

Per 1 oktober zouden in Hollands Midden in eerste instantie 210 asielplekken verdwijnen. De tijdelijke opvanglocaties in Zevenhoven, Moordrecht en Alphen aan den Rijn zouden allemaal per die datum sluiten. Die plekken werden binnen korte tijd al gecompenseerd door een nieuwe noodopvanglocatie in Waddinxveen met 150 asielzoekers en een uitbreiding in Voorschoten, daar worden nu 200 asielzoekers opgevangen. Daarnaast vangt Sassenheim vanaf 1 oktober 80 jongere asielzoekers op en gaat Leiderdorp ook 100 mannen opvangen.
Daarmee vangt Hollands Midden nu in totaal 530 asielzoekers op in crisisopvanglocaties, waardoor de taakstelling ruimschoots wordt behaald. ‘Kortom, de gemeenten in onze regio zetten zich vol in om te gaan voor menswaardige opvang. Wij nemen het probleem van Ter Apel en alles wat daarmee te maken heeft serieus’, laat een woordvoerder tot slot weten.
Volgens Hollands Midden gaat de opvang niet zonder slag of stoot. Veel gemeenten hebben de grootste moeite om mee te komen met de wens van het Rijk. 'Het hele proces lees je niet uit 'koude' cijferlijstjes. Want ook waar cijfers achterblijven, zitten toegewijde ambtenaren en vrijwilligers heel hard te werken om toch naar oplossingen te zoeken.'