'Dubbele petten'-advies aan Haagse raadsleden ongewenst en onwettig, vindt belangenvereniging
13 oktober 2022, 07:00 • 3 minuten leestijd
DEN HAAG - Drie Haagse raadsleden leggen hun werk onterecht neer. Dat vindt de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden. Een externe commissie legde in opdracht van de gemeenteraad in Den Haag de nieuwe raadsleden langs de integriteitsmeetlat en adviseerde drie raadsleden om hun functie op te geven vanwege mogelijke belangenverstrengeling. Maar het advies en de werkwijze van de commissie zijn ongewenst en in strijd met de wet, stelt de vereniging.
De Adviescommissie tot toetsing van de verenigbaarheid van functies naast het raadslidmaatschap hield in opdracht van de gemeenteraad het werk of de functies van de 45 nieuwe raadsleden tegen het licht. De commissie bekeek of er belangenverstrengeling zou kunnen ontstaan. Dat was volgens de onafhankelijke commissie bij tien raadsleden het geval. Zij zouden zich op specifieke momenten afzijdig moeten houden van beslissingen of niet het woord moeten voeren over bepaalde onderwerpen.
Aan drie van hen is zelfs geadviseerd om hun werk of functie op te geven, omdat het volgens de adviescommissie zou kunnen botsten met hun werk als volksvertegenwoordiger. Maar de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden heeft forse bedenkingen bij de werkwijze en het advies van de commissie en vindt dat de gemeenteraad de gekozen aanpak moet 'heroverwegen'.
Drie raadsleden hebben het advies gekregen om hun werk of functie neer te leggen. Zij hebben gehoor gegeven aan het advies. Het gaat om D66-raadslid Andrew van Esch, oprichter en directeur van de Stichting Global Talent Pool waarvan de gemeente Den Haag een opdrachtgever is en GroenLinks-raadslid Hera Butt die een bestuursfunctie heeft bij theater De Vaillant. CDA’er Kavish Partiman werkt bij de Neprom, de belangenbehartiger van Nederlandse projectontwikkelaars. Hij stopt op advies van de commissie als lid van de voorbereidingscommissie raadsenquête Dreven, Gaarden en Zichten. Dat is een commissie van raadsleden die onderzoekt of er een raadsonderzoek moet komen naar de informatievoorziening rond de sloop- en nieuwbouwplannen in Zuidwest.
Verantwoordelijkheid
Volgens de vereniging wordt de gemeentewet ten onrechte gebruikt als basis. Zo zou het in strijd met de wet zijn als raadsleden vooraf gedwongen worden om hun nevenfuncties op te geven, enkel omdat er zich een situatie van belangenverstrengeling zou kunnen voordoen. 'De verantwoordelijkheid voor het deelnemen aan de raadsvergadering, het meepraten en het meebesluiten ligt bij het raadslid', schrijft de vereniging in een brief aan de Haagse gemeenteraad. 'De beperking kan niet vooraf worden afgedwongen.' Wel kan achteraf een besluit nietig verklaard worden wanneer er wordt vermoed dat een raadslid onterecht heeft meegestemd.
Ook vindt de vereniging dat de werkwijze van de commissie de grondslag miskent dat iedereen raadslid moet kunnen worden. 'De redenering en de gevolgde werkwijze van de commissie ondergraven het uitgangspunt dat het raadslidmaatschap lekenbestuur is dat voor iedereen openstaat, zelfs met een strafblad', aldus de belangenvereniging.
Niet-integer
Bovendien brengen de adviezen raadsleden in een onmogelijke positie. 'Wanneer een raadslid de advisering niet opvolgt, roept het raadslid het vermoeden van niet-integer handelen over zich af', vindt de vereniging. 'Daarmee wordt een onwenselijke route ingeslagen die er toe leidt dat we er naar gaan streven dat raadsleden beter geen maatschappelijke functies kunnen vervullen.'
Voorzitter Dennis Groenewold van het presidium, het dagelijks bestuur van de gemeenteraad, zegt in een reactie dat hij 'blij' is dat de Vereniging van Raadsleden met de Haagse gemeenteraad meedenkt, maar hij wijst erop dat de commissie adviezen heeft gegeven. 'We benadrukken dat de commissie met nadruk een advies geeft aan de raadsleden zelf en dat er nooit afdwingbare maatregelen genomen kunnen worden wanneer iemand het advies niet wenst op te volgen', zegt Groenewold. 'Het verzoek om dit advies is voortgekomen uit afspraken die de gemeenteraad zelf heeft gemaakt.'
