Tuinders die miljonair worden dankzij de gascrisis, óók dat gebeurt

WESTLAND - 'De één z'n dood is de ander z'n brood.' Dit eeuwenoude gezegde geldt ook voor de gascrisis in de glastuinbouw. Hoewel het ene na het andere schrijnende verhaal over noodlijdende glastuinbouwbedrijven verschijnt, is er ook een aantal kwekers dat door de gestegen gasprijzen juist schatrijk wordt. Rob Baan: 'Wie slim heeft ingekocht, verkoopt zijn gas door. En kan daar in korte tijd heel, héél veel geld mee verdienen.'
Kwekers die schatrijk worden tijdens de gascrisis. Het is een gegeven dat waarschijnlijk in eerste instantie de wenkbrauwen doet fronsen. Want overal lees en hoor je: kwekers hebben het zwaar, gaan failliet of moeten noodgedwongen een deel van hun bedrijf stilleggen. En voor de meeste bedrijven is dat ook zo.
Maar achter al dat leed, gaat ook een - bijna schimmige - nieuwe business schuil. Namelijk: handelen in gas. Een aantal kwekers heeft hun energie slim ingekocht, voor langere tijd en op grote schaal. 'En kunnen dat gas nu verkopen aan bedrijven zonder contract of van wie de contracten aflopen', aldus kweker Rob Baan van Koppert Cress: 'Er zijn kwekers echt in korte tijd schathemeltje rijk geworden.'
Spekkopers
Hoe zit dat dan precies? 'Stel een kweker heeft voor vijf jaar gas ingekocht voor 20 cent voor een miljoen kubieke meter', legt Baan uit. 'Hij gaat vervolgens nog maar de helft gebruiken van zijn tuin, dus 500.000 kubieke meter, en voor de andere helft van de tuin 'verkoopt' hij zijn gas, tegen een euro, 500.000 euro dus in totaal. Dan maakt hij flinke winst.'
Daar zit volgens Baan ook een keerzijde aan. 'Het is vooral winst op de korte termijn. Deze kwekers moeten ook een deel van hun kas stilleggen, daardoor hebben ze minder productie, en moeten ze een deel van hun personeel tijdelijk ontslaan.' De echte spekkopers zijn de kwekers die hun hele kas kunnen verkopen met een lang gascontract. 'Er zijn mensen in korte tijd miljonair geworden', weet Baan. 'Bijvoorbeeld tuinders die tegen hun pensioen aanzitten. Met de verkoop van hun gascontract hebben ze hun pensioen al binnen.'
'Niet aan de grote klok hangen'
Iedereen in de glastuinbouwwereld lijkt van het gegeven 'handelen in gas' af te weten, maar de meeste kwekers willen er niks over zeggen. En de bedrijven die profiteren, al helemaal niet. 'Als je nu veel verdient, terwijl andere kwekers het juist heel zwaar hebben, snap ik dat je dat niet aan de grote klok gaat hangen', aldus Baan.
Ook hij heeft zijn gas heel gunstig ingekocht, maar ervoor gekozen om een deel van zijn contract niet te verkopen aan anderen. 'Ik ben nogal principieel in dit soort dingen', benadrukt hij. 'Ik handel in cress, niet in gas.'
Glastuinbouw Nederland wil niet veel over de kwestie kwijt. 'We weten dat het gebeurt, maar echt op hele kleine schaal. Daarnaast is het ook een manier om in deze tijd te overleven. Of er kwekers ook rijk van zijn geworden, daar kunnen wij niet veel over zeggen. En als dat zo is, zal het echt om een handjevol gaan.'