Naam islamitische school leidt tot woede: 'Dit bagatelliseert de Holocaust'

Die oprichter is Soner Atasoy, voormalig directeur van het islamitische Cornelius Haga Lyceum in Amsterdam. Hij vocht een lange juridische strijd om die school te mogen openen, maar eenmaal opgericht openbaarde burgemeester Femke Halsema in 2019 waarschuwingen van de AIVD: Atasoy zou tussen 2009 en 2012 contact hebben gehad met Tsjetsjeense terroristen en van het Haga Lyceum een antidemocratische, salafistische school willen maken.

Hierop stelde de Onderwijsinspectie een onderzoek in, maar alle kritiek uit het daaropvolgende rapport werd onlangs van tafel geveegd door de Raad van State. Het ontslag van Atasoy werd onterecht verklaard. Ook de AIVD werd op de vingers getikt, door toezichthouder CTIVD: de inlichtingendienst had de bewering over contacten met terroristen bijvoorbeeld niet voldoende onderbouwd. Wel werd de waarschuwing terecht gevonden, omdat Atasoy 'sinds 2000 in een salafistische en radicale omgeving' verkeert.

Maar Atasoy blijkt niet uit het veld geslagen. Sinds 2021 bestuurt hij in Den Haag een school voor kinderen die officieel thuisonderwijs volgen, het Achterhuis Lyceum. Atasoy geeft toe dat dit een verwijzing is naar de schuilplaats van Anne Frank. 'Ik heb gewoon een naam gekozen waar ik affiniteit mee heb', begint hij, 'want ik word ook vervolgd, mijn naam wordt besmeurd'.

Dat de keuze voor 'Achterhuis Lyceum' in Nederland gevoelig is, wuift hij weg. 'Dit ligt voor mij ook heel gevoelig', zegt hij verwijzend naar de tegenwerking bij de oprichting van het Haga Lyceum in Amsterdam en die hij nu ook in Den Haag zou krijgen. 'Ik ben beschuldigd van terrorisme, van wanbestuur, van slecht onderwijs. De Raad van State heeft mij in het gelijk gesteld en toch ben ik mijn school verloren.'

Voor zijn nieuwe school heeft Atasoy de overheid tot dusver niet nodig gehad. Aanvankelijk werden alleen leerlingen onderwezen die vrijgesteld zijn van leerplicht, omdat zij rond Den Haag geen onderwijs kunnen volgen dat strookt met hun geloofsovertuiging. Daarvoor maakt de wet een uitzondering. De overheid ziet niet toe op thuisonderwijs. Lesgeven aan een groep vrijgestelde kinderen is in principe dus toegestaan, zegt de Onderwijsinspectie.

Maar sinds dit jaar gaan er ook kinderen naar Atasoys school die wel leerplichtig zijn. Daarom is de school aangemeld bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). De Onderwijsinspectie velt in de komende maanden een oordeel en geeft dan een bindend advies aan de gemeente. Als dat positief is, is er volgens de inspectie weinig wat de gemeente aan de oprichting kan doen. Atasoy zegt ook dat hij de gemeente niet heeft ingelicht over zijn privéschool.

Op het stadhuis wordt ontzet gereageerd op de school, en dan vooral op de naam. Een totaal misplaatste en smakeloze vergelijking, aldus VVD-fractievoorzitter Lotte van Basten Batenburg. 'Dit kan niet anders worden gezien als een klap in het gezicht van de Nederlandse samenleving. Het laat zien dat deze man zich totaal niet bezig zou moeten houden met het opvoeden van kinderen.'

Van Basten Batenburg heeft vragen opgesteld voor onderwijswethouder Hilbert Bredemeijer in hoeverre de gemeente zicht heeft op deze school. Dat deed ze samen met het CDA en de ChristenUnie/SGP. De fractievertegenwoordiger van die laatste partij, Simon Fritschij, maakt zich zorgen over het burgerschapsonderwijs op de school. 'Welke normen en waarden krijgen kinderen daar mee? We leven in een vrije samenleving met de vrijheid van onderwijs. En daarin mag best ruimte zijn voor verschil, maar er zitten ook grenzen aan. En volgens mij zijn die hier bereikt.' Ook CDA'er Kavish Partiman is bezorgd. 'Ik wil dat de gemeente als de donder met de Onderwijsinspectie en het ministerie, de toezichthouders, om tafel gaat', zegt hij. 'Wij willen weten wat er gebeurt in onze stad.'

Ook de Anne Frank Stichting reageert onthutst. Directeur Ronald Leopold: 'Deze vergelijking bagatelliseert de Holocaust en getuigt van weinig inlevingsvermogen voor diegenen die de gevolgen van de Jodenvervolging aan den lijve ondervonden hebben.'

Atasoy, die zegt dat zijn mailbox vol zit met haatmails en dreigementen, ziet in de ophef geen enkele reden om de naam van zijn school te heroverwegen. 'Als ze een half argument hebben waarom ik geen privéschool kan beginnen, dan sluit ik die school. Maar hou je kop over die naam!'

Ook de kritiek over salafistisch onderwijs, wijst hij van de hand: 'Of ik salafistische docenten heb? Wat maakt het uit?', roept hij bijna uit. 'Een communist mag bij mij best wiskunde komen geven.'

Op de vraag hoe het nu verder gaat met de school en zijn leerlingen geeft hij geen praktisch antwoord. 'Wat er gaat gebeuren is dat de overheid weer tien jaar op mijn nek gaat zitten door die school.'