Jan Six II kocht 300 jaar geleden duizenden hectaren grond en werd de baas van Hillegom
HILLEGOM - Het is dit weekend feest in Hillegom, want het dorp viert dat het precies 300 jaar geleden een ambachtsheerlijkheid werd. Die vorm van bestuur ontstond toen de 'heerlijke rechten' op 6 november 1722 werden gekocht door Jan Six II. Hij kocht 7000 hectare en werd zo ambachtsheer en bestuurder van het vroegere Hillegom.
'De belegging heeft Jan Six II én Hillegom veel gebracht,' zegt Jan Six X over zijn voorvader. Zaterdag houdt hij tijdens de festiviteiten een lezing over het leven van Jan Six II. Ook zijn er tijdens het feest zaterdag en zondag oud-Hollandse spelletjes, er zijn historische wandelingen en optredens.
De historie van Hillegom begint in Amsterdam. Jan Six II I (1668-1750) werd opgenomen in het bestuur van Amsterdam, dankzij zijn grootvader Nicolaes Tulp die op dat moment burgemeester van Amsterdam was. Later werd Jan Six II voor 32 jaar burgemeester van de hoofdstad, wat geen enkele burgemeester hem daarna heeft nagedaan. 'Gelukkig maar', lacht Jan Six, 'want dat lijkt me een slijtageslag'.
Document aankoop te zien
Een ambachtsheerlijkheid was de kleinste bestuurseenheid op het platteland. Deze heerlijkheden van een ambachtsheer of ambachtsvrouwe werden in leen uitgegeven door leenheren als graven, bisschoppen en hertogen. Jan Six II kocht het ambachtsheerlijkheid van 7000 hectare. Zo werd hij heer van Hillegom.
Het document van de aankoop van de ambachtheerlijkheid is zaterdag te zien tijdens het feest. Het stuk perkament van A3-formaat, waaronder een grote lakzegel hangt, is door het oude sierlijke handschrift moeilijk leesbaar, maar onderaan zie je het aankoopbedrag: 18000 florijnen en daaronder 900 florijnen veilingkosten.
Veel gedaan voor Hillegom
Six bracht veel tijd door in Hillegom. 'Hij had het beste voor met Hillegom', zegt zijn nazaat Jan Six X. 'Hij liet voor de inwoners een grote waterpomp midden in het dorp bouwen, zodat iedereen vers water had.' Ook maakte hij korte metten met de modderige wegen en liet de wegen bestraten. Hij trok de Rijksstraatweg en de trekvaart door en bouwde bruggen.
'Ook de generaties na Jan Six II hebben veel voor Hillegom betekent', zegt de organisatie van de festiviteiten. 'Tot nu toe heeft de huidige Heer van Hillegom, Jan Six X nauwe banden het dorp en met Stichting Vrienden van Oud Hillegom, waarvan hij beschermheer is.'
Geen windeieren voor familie Six
Met de aankoop van het ambachtsheerlijkheid kreeg Jan Six II het recht op ééntiende van alles wat werd verbouwd of gevist op deze grond. Dus van de tien aardappelen, was er één van hem. Daarnaast waren er nog opbrengsten van het visrecht, tolrecht, duivenhouderrecht. En al die heerlijke rechten hebben de familie Six geen windeieren gelegd.
Toen Napoleon de heerlijke rechten afnam, kwam de familie niet aan de bedelstaf. Ze hadden ook andere ambachtsheerlijkheden in Noord-Holland. De familie Six had ook landerijen in De Zilk en Lisse. 'Jan Six II zal er niet slechter van zijn geworden. Hij stond in 1750 als rijkste Amsterdammer in de krant', aldus Six X.
De viering van 300 jaar ambachtsheerlijkheid vindt zaterdag en zondag plaats in het centrum van Hillegom. Het volledige programma vind je hier.
