Voor Nederland nieuwe vorm van pleegzorg start in Waddinxveen

17 november 2022, 08:00 • 3 minuten leestijd

Foto ter illustratie, het kind op de foto heeft geen relatie met dit verhaal © ANP

WADDINXVEEN - Een voor Nederland unieke nieuwe vorm van pleegzorg begint donderdag in Waddinxveen. Het heet Mockingbird en komt overwaaien uit de Verenigde Staten. Het idee is dat een ervaren pleegouder, andere pleegouders in de buurt helpt.

Het systeem bestaat in de VS inmiddels enkele tientallen jaren en is ook al ingevoerd in Japan, Nieuw Zeeland, Australie en Groot Brittannië. En vanaf donderdag dus ook in Nederland. 'Het gaat om een pilot', zegt Harrie Janssen. Hij is projectleider vanuit Horizon Pleegzorg.

Mockingbird lijkt vrij simpel: met een groepje pleegouders in de buurt maak je een soort familie. De spin in het web is een ervaren pleegouder die tips kan geven of ondersteuning kan bieden, maar die ervaren pleegouder heeft ook altijd twee bedden vrij waar een pleegkind naartoe kan als het in het pleeggezin zelf even niet lukt.

De organisatie in Amerika moet het uitrollen van dit idee goedkeuren. 'Zij geven licensies uit', zegt Janssen. Maar daar zit ook meteen een addertje onder het gras, want het pleegzorgsysteem in de VS zit heel anders in elkaar dan in Nederland. 'Eigenlijk komt het erop neer dat een pleegkind in de VS gemiddeld maar twee en een half jaar pleegkind is. Daarna gaat het terug naar de eigen ouders, of het wordt geadopteerd.'

Het idee achter het Mockingbirdsysteem is dat pleegouders laagdrempelig steun bij elkaar vinden, en ook ondersteuning krijgen van een zeer ervaren pleegouder. Ook pleegkinderen kunnen in de 'eigen omgeving' er even tussenuit als het in het pleeggezin tijdelijk moeilijk is. Door dit op deze manier te organiseren, moet voorkomen worden dat gezinnen voortijdig stoppen met pleegzorg. De ervaring in andere landen leert inmiddels dat het aantal gezinnen dat voortijdig stopt, daalt in deze constellatie.

Nederland kent een systeem van langdurige pleegzorg. Het kan zijn dat een kind echt jaren in een pleeggezin woont. Als het lukt spelen ook de biologische ouders nog een rol. Een kind wordt zelfstandig als het 18 jaar is, maar ook daarna is er doorgaans nog contact met het pleeggezin. Daarom moest het Amerikaanse systeem worden aangepast. Janssen: 'We zijn op training geweest in Amerika, en zij realiseren zich dat ieder land anders is. Ze geven dus ook ruimte voor aanpassingen.'

De 55-jarige Miranda Maas uit Waddinxveen wordt de eerste Hub Home Ouder, zoals dat zo mooi heet. In normaal Nederlands: zij is de spil in het web van het eerste groepje pleegouders dat met het Mockingbirdsysteem begint in Nederland. Het zijn er vijf in totaal nu. 'Vrijdag komen alle gezinnen voor het eerst hier', zegt Miranda. 'En dan gaan we ook lekker eten met zijn allen.'

Dat is ook het idee van Mockingbird. Je bouwt in een kleine omgeving met verschillende pleegouders aan een netwerk waarin het normaal is om elkaar even te bellen als je ergens mee zit. Mocht het even echt niet meer gaan thuis, dan kan het pleegkind ook terecht bij de spil in het web, die hub home ouder dus. 'Maar dat is dan meer gewoon logeren voor het kind en het blijft dan ook gewoon in dezelfde vertrouwde omgeving. Je bouwt eigenlijk een soort familie.'

Het gaat in eerste instantie om een proef die een jaar duurt. Dan komt de organisatie uit Amerika kijken of het allemaal wel goed gaat. 'Dan moeten we examen doen', lacht projectleider Janssen. 'We willen het natuurlijk goed doen en er is in ieder geval geld tot eind 2024 om dit systeem uit te bouwen.' Als het eerste jaar goed gaat hoopt Janssen dat wordt uitgerold in heel Nederland.

Miranda Maas hoopt dat ook. 'Toen ik ernaar keek, leek het zo simpel. Ik dacht: waarom hebben we dat in Nederland niet?' Ze vindt het fijn dat ze zich erbij heeft kunnen aansluiten. 'Gewoon dat je op een heel natuurlijke manier een netwerk vormt, en dat het allemaal laagdrempelig en dichtbij is.' En waar ze ook groot fan van is: 'Er wordt echt rekening gehouden met de vragen die komen en hoe je problemen oplost vanuit het kind.'