Elles de Bruin maakt podcasts: 'De mevrouw van het tv-nieuws heeft ook huis-tuin-en-keukenproblemen'

DEN HAAG - Ze praat met een cosmetisch arts over haar altijd rode wangen, bevraagt haar dochters over vrouwenrechten, gaat langs bij haar eigen vader om te spreken over mantelzorg en voor je gevoel lig je naast haar in bed terwijl ze zich afvraagt waarom ze op haar leeftijd nog zo nodig carrière wil blijven maken. De Haagse Elles de Bruin stelt zich in haar podcasts kwetsbaar op. Want het zijn nogal persoonlijke ontboezemingen van de vrouw die TV West-kijkers zich nog steeds zullen herinneren als het gezicht van het regionale nieuws.
We hebben afgesproken bij haar thuis in Den Haag. Ze staat de keuken te poetsen, zie ik door het raam en ik zwaai. In het halletje van haar huis volgt even een ongemakkelijke dans, want ik kom haar interviewen en ze is mijn oud-collega van TV West. Dus welke rol zullen we eens aannemen? Wordt het een zoen op de wang, een hand, een knuffel? Het wordt een mengelmoes.
Jarenlang was Elles de Bruin hét gezicht van het TV West Nieuws. De zakelijke, blonde vrouw met de karakteristieke stem, die met enige professionele afstand het regionale nieuws van de dag doorneemt of kundig een lokale bestuurder kritisch bevraagt. In 2010 maakte ze de overstap naar Omroep Max, waar ze 'Meldpunt' presenteert en soms invalt bij de talkshow Op1. Maar sinds kort heeft ze er nieuw medium bij: podcasts maken. En dat is Elles' nieuwe grote liefde. Zegt ze zelf. In haar podcast.
Voor wie niet weet wat een podcast is: het is eigenlijk een soort radioprogramma in serievorm, vaak met een thema. Je kunt het beluisteren wanneer je wil, bijvoorbeeld via je telefoon.
Met een cappuccino met havermelk ploft ze neer in haar woonkeuken. Bijna zestig is ze, 4 januari is ze jarig. En in aanloop naar die verjaardag, heeft Elles daar een podcast-serie over gemaakt, die dan ook Zestig heet. 'Mijn vorige podcast serie, Opvliegers, ging over de overgang en die wordt heel erg goed beluisterd. Inmiddels zo'n 360 duizend keer. Ik wilde een vervolg maken, maar niet precies hetzelfde doen. Al brainstormend kwamen er onderwerpen langs uit mijn eigen leven, die spelen omdat ik die leeftijd ga bereiken. Zestig. Dat is het uitgangspunt van de serie geworden.' Die onderwerpen die dus blijkbaar spelen in het leven van Elles de Bruin zijn dingen als 'Het lege nest', 'Het schoonheidsideaal', 'Mantelzorg' en 'Carrière op je ouwe dag'.
Dat nieuwe medium, die podcasts, maakt dat je Elles ineens van een heel andere kant leert kennen. Want niet alleen de onderwerpen komen uit haar eigen leven, de voorbeelden regelmatig ook: 'Ik maak de podcasts onder andere samen Astrid Cornelisse, die daar heel ervaren in is. Zij zei dat ik alles wat ik in mijn eigen leven tegenkom over het onderwerp van mijn podcasts, meteen moest inspreken in de dictafoon op mijn telefoon. Dus dat heb ik gedaan. Bij mijn vorige podcast over de overgang en nu bij Zestig weer.'
Even inspreken
En zo luister je in haar podcasts mee met een gesprek met haar huisarts, met haar kinderen en zelfs gesprekken met zichzelf, wanneer ze ergens mee zit of onzeker over is. 'Ik stel me inderdaad kwetsbaar op, maar dat heb ik me eigenlijk nooit zo gerealiseerd.' Ze peinst even, glimlacht en zegt dan ineens: 'Er kunnen ook mensen zijn die bij die persoonlijke stukken denken: dit wil ik helemaal niet horen'. Ze lacht en denkt nog even verder.

'Die kwetsbaarheid was geen doel op zich', begint ze al denkend verder te praten. 'Als ik dat van te voren zo bedacht had, dan was het waarschijnlijk niet zo authentiek geworden. Nu was het gewoon zo dat als ik ergens over liep na te denken, dat ik vanzelf dacht: Even inspreken'. Daardoor krijgen de stukjes uit Elles' leven een dagboek-achtige kwaliteit. 'Ik heb ook niet gecensureerd. Ook niet achteraf. Bijna alles wat ik heb ingesproken in mijn dictafoon, is ook in de podcasts terecht gekomen.'
Huis-tuin-en-keukenproblemen
Wat Elles zich wel realiseert, is dat het medium podcast iets anders vraagt dan het TV West Nieuws presenteren, of bijvoorbeeld haar tv-programma 'Meldpunt'. 'Dat is de kracht van een podcast. 'Opvliegers' gaat niet sec over de overgang, het is ook een persoonlijke zoektocht. Ik spreek ook altijd met deskundigen over het onderwerp. Het is die mix die het krachtig maakt.' Maar die overstap naar die persoonlijke kant is voor mensen die haar kennen van tv misschien wel groot, breng ik vragend in. Even pauzeert Elles, grinnikt en zegt dan: 'Nou blijkt dus dat die strenge mevrouw van het tv-nieuws ook gewoon huis-tuin-en-keukenproblemen heeft.'
En die huis-tuin-en-keukenproblemen maken het juist herkenbaar. Aan het begin van aflevering 5 van de podcast Zestig, met als titel 'Carrière op je ouwe dag', spreek Elles haar overdenkingen in terwijl ze nog in bed ligt. Als luisteraar lig je er voor je gevoel eigenlijk naast, wat de setting intiem maakt. Elles heeft de dag waarop ze dit opneemt met haar dictafoon een uitdaging. Ze presenteert voor het eerst de talkshow Op1.
'Ik zou het liefst in mijn bed blijven, onder het dekbed kruipen en het niet doen. Waarom wil ik dit nog?'
Vanuit haar bed, net wakker, laat ze de luisteraar weten dat ze zenuwachtig is: 'Ik zou het liefst in mijn bed blijven, onder het dekbed kruipen en het niet doen. Waarom wil ik dit nog? Ik ben bijna zestig en toch nog die ambitie. Ik weet eigenlijk ook niet hoe het werkt. Iedereen zegt: het is een kans, dat moet je doen, dan word je misschien vaste invaller. Maar moet ik dan nog carrière maken als ik bijna zestig ben?' Bij het uitspreken van die laatste zin, breek haar stem bijna. Dan spreekt ze zichzelf moed in: 'Maar goed, ik ga het doen, zie het als een leuke klus, ik doe mijn best.'
Daarna gaat de podcast verder met een arbeidsmarktdeskundige, die Elles en de luisteraar van advies voorziet.
'Had ik vroeger niet gedurfd'
Ik vraag haar of haar leeftijd meehelpt om dit allemaal te delen. 'Als je ouder wordt, krijg je meer overzicht over het leven, dat helpt. Maar een jaar of dertig geleden, toen ik dertig was? Nee, toen was ik veel onzekerder en had ik dit niet gedurfd. Al weet ik niet of dat hetzelfde geweest zou zijn als podcasts hadden bestaan toen ik dertig was.' Alsof het zo moet zijn, komt op dat moment Elles' dochter Faye thuis. We schudden handen en ik grap dat ik haar ken van de podcast van haar moeder. 'Faye wil ook een podcast gaan maken', vertelt Elles trots. 'Over voorbehoedsmiddelen. En dan gaat ze ook haar eigen ervaringen delen. Haar generatie doet dat toch wat makkelijker.'
Het doel van moeder en dochter blijkt hetzelfde: mensen bereiken met thema's die nu eenmaal spelen in een mensenleven. En dat lukt. 'Laatst zat ik in een restaurant te eten, toen ik werd aangesproken door een mevrouw die me wilde bedanken. Ze had jaren lopen tobben met overgangsverschijnselen en mijn podcast Opvliegers had haar zo geholpen. Ze is zelfs met de podcast naar de huisarts gegaan, om daarna om hormoonpillen te vragen.'
Niet door de 'wasstraat'
Uit zo'n ontmoeting met een podcast-luisteraar blijkt dat een persoonlijk verhaal via een intiem medium toch anders overkomt dan een onderwerp uit een van haar televisieprogramma's. En dat is misschien ook wel de reden waarom Elles het zelf zo leuk vindt om ze te maken. 'Diep in mijn hart ben ik eigenlijk een radiojournalist, dat is intiemer dan tv. En een podcast is misschien nog intiemer dan radio.' Wat ze ook fijn blijkt te vinden, is dat ze voor het maken van radio en podcasts niet eerst door 'de wasstraat' hoeft. 'De wasstraat' is een term uit Hilversum, waarmee wordt bedoeld dat haar kleding, haar en make-up wordt gedaan. Mensen gaan er als gewoon persoon in en komen er min-of-meer als tv-persoonlijkheid uit.
Waarom doet ze dan nog tv en zet ze zelfs een nieuwe stap met het presenteren van Op1? Ze heeft het onderzocht in Zestigers, in twee afleveringen komt het terug. Die over 'Het schoonheidsideaal' en die over 'Carrière maken op je ouwe dag'. 'Het is iets van ijdelheid, gecombineerd met de beeldcultuur waarin we leven. En mijn eigen ambitie. Het is toch de aard van het beestje, dat ik het hoogst haalbare ook wil bereiken.'
Streep getrokken
Hoewel het er zeer persoonlijk aan toe gaat in haar podcasts, blijkt wat verderop in het gesprek dat Elles toch ook nog wel dingen uit haar leven onbesproken laat. 'In de aflevering 'Relaties, vriendschappen en seks' zitten eigenlijk geen onderdelen die ik heb opgenomen met mijn dictafoon. Daar heb ik dan toch een streep getrokken, had ik niet zo'n behoefte om dat te delen.'
En ook nu zit ze te dubben. Voor een nieuwe podcast die ze wil gaan maken over de vergrijzing in Nederland, zou ze eigenlijk haar dictafoon moeten volpraten over de zorg voor haar vader van 95, die ze deelt met haar zussen. 'Ik zou dat moeten doen, ik zou hem dat moeten vragen, want het voelt nu niet goed om te doen. Wat ik over mezelf deel is mijn zaak, maar dit raakt ook aan zijn privacy. En ik denk dat hij het niet wil.' Waarna een verhaal volgt over het aanvragen van thuiszorg voor haar vader. 'Dan krijg je toch te maken met een boel bureaucratie, joh, ik vind het net autoverkopers...' Midden in die zin valt ze stil en lijkt ze een aha-moment te hebben: 'Dat kan ik natuurlijk wel inspreken voor mijn podcast!'