Groep de Mos-donateurs verdedigen zich: 'OM, luister alstublieft'

Atilla Akyol (links) met Richard de Mos in zalencentrum Opera
Atilla Akyol (links) met Richard de Mos in zalencentrum Opera © NOS
DEN HAAG - Met het verweer van de twee grootste Groep de Mos-donateurs, Dennis Buis en Atilla Akyol, stond het Haagse corruptieproces woensdag in het teken van partijfinanciering. En ook hun advocaten verwijten het Openbaar Ministerie (OM) een te rijke fantasie, die met slecht knip- en plakwerk als werkelijkheid wordt verkocht.
'Luister alstublieft.' Advocaat Mark Teurlings richt zich tot de twee officieren van justitie in de Rotterdamse rechtbank. Hij vindt het mooi dat het OM dinsdagochtend excuses aanbood voor een fout in het dossier. Maar tegelijk heeft hij het gevoel dat dit alleen werd ingegeven door de publiciteit. 'Er zijn namelijk erg veel stukken die uit de context worden geciteerd en samengevat.' Teurlings sluit zich daarmee aan bij de eerdere verweren van deze week.
De advocaat van vastgoedondernemer Dennis Buis hoopt dat het OM inzake zijn cliënt de moed heeft om uit zichzelf tot een ander inzicht kan komen. 'Het gaat immers om de waarheidsvinding.' Tot dusver waren de oproepen van Teurlings vruchteloos. Hij verzocht het OM namelijk al twee keer om de zaak tegen zijn cliënt te seponeren. 'Uitzonderlijk', noemt hij dat, maar hij kan tot geen andere conclusie komen dan dat zijn cliënt erbij is gesleept om de zaak gewicht te geven.

Grootste sponsor

Dennis Buis, die via diverse bv's eigenaar was van duizenden huizen in Den Haag en jaarlijks zo'n honderd miljoen euro omzette, was met 50.000 euro de grootste sponsor van Hart voor Den Haag bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018. Maar dat is dan ook gelijk zijn enige rol, zegt Teurlings. Zo had hij nauwelijks bemoeienis met de veelbesproken vastgoeddossiers over parkeergarage De Zeeheld en bedrijfspand De Schilde: ‘Hij werd wel eens op de hoogte gehouden en kon er wel eens wat van zeggen, maar hij bemoeide zich er niet mee.'
Het OM probeert Buis wel aan De Zeeheld te koppelen, zegt Teurlings, mede via mails die Edwin Jansen in 2015 naar Buis stuurde. 'Dat is nog voor de tenlastegelegde periode, maar dat zegt het OM er niet bij in het requisitoir.' Ook worden de vermeende belangen van Buis vaak samen besproken met die van NU Projectontwikkeling, het bedrijf van medeverdachte Edwin Jansen, omdat Buis oprichter zou zijn. Teurlings: 'Hij was alleen aandeelhouder, zoals je dat ook van Philips kan zijn.'

'Richard viel van zijn stoel'

Buis doneerde volgens Teurlings alleen aan Groep de Mos, omdat hij Richard de Mos 'een verademing' vond, zonder De Mos vooraf in te lichten. 'Richard viel van zijn stoel toen hij het bedrag hoorde.' Niks planmatigs, zegt de advocaat. En niks 'voor wat hoort wat'. Het was volgens Teurlings eerder andersom: De Mos vroeg zijn sponsor om gunsten, bijvoorbeeld in de vorm van advies. Buis heeft De Mos ook ontraden om wethouder economie te worden, in plaats van stedelijke ontwikkeling. 'Als je die invloed wil hebben zou dit een heel stom advies zijn geweest.'
Intussen hebben veel banken wel het vertrouwen in Buis opgezegd, met vermogensverlies, stress en bijbehorende gezondsheids- en relatieprobelemen als gevolg. En dat omdat er vanuit een aantal bv's geld is overgemaakt naar een politieke partij, zegt Teurlings. Hij herhaalt het punt dat Peter Plasman dinsdag maakte: geen persoonlijke giften, geen corruptie.

Atilla Akyol

Het legitimeren van partijdonaties is ook een belangrijk punt in het tweede pleidooi op woensdag, gevoerd door Arthur van der Biezen. Hij is de advocaat van Atilla Akyol, de voormalige eigenaar van zalencentrum Opera. Met ruim 30.000 euro aan donaties zou Akyol volgens het OM een nachtvergunning hebben 'gekocht' en zijn schoonzus Nino Davituliani hebben 'geplant' in de gemeenteraad.
Maar Akyol is geen gewone sponsor, zegt Van der Biezen. Hij leerde De Mos kennen in 2013 en werd in 2014 lid van zijn partij. Dat jaar was hij ook lijstduwer bij de gemeenteraadsverkiezingen, maar nog geen (grote) donateur. Dat werd hij pas bij de verkiezingen van 2018, waarbij hij ook op de lijst stond. Oftewel, zegt van De Biezen: 'Dit is een partijman. Hier wordt iemand vervolgd die zijn eigen gedachtegoed ondersteunde.'

VVD en CDA

Dit verandert de situatie, zegt Van der Biezen. 'Wie zegt bijvoorbeeld dat hij de partij niet steunde, omdat hij zelf de gemeenteraad in wilde? Dat gebeurt wel vaker met lijstduwers.' In ieder geval werd het geld niet gestort om een speciale band te kopen: 'Die was er al voor de donatie.'
Van der Biezen zegt dat de donaties van Akyol vergelijkbaar zijn met de grote bijdragen van vastgoedhandelaar Cor van Zadelhoff aan de landelijke VVD en de miljoenengift van Hans van der Wind aan het CDA. Maar voor landelijke partijen gelden wel regels voor donaties, voor lokale niet. Naar de VVD kraait echter geen haan, zegt Van der Biezen. 'Is dat gedoogbeleid? Het is in ieder geval oneerlijk.'

Nachtvergunningen

Dan de omstreden nachtvergunningen. Deze waren niet eens een idee van De Mos, zegt Van der Biezen. Volgens hem werden er al rapporten geschreven over het uitbreiden van zalencapaciteit, onder meer in de nacht, lang voordat Groep de Mos toetrad tot het stadsbestuur. En uiteindelijk zijn de ontheffingen gewoon vergeven via het college, zegt Van der Biezen. 'Niks mis mee.'
Als Van der Biezen, in navolging van eerdere advocaten, ook heeft aangestipt waarom er niks onoorbaars is gebeurd rond de zetel van Nino Davituliani en het huren van De Schilde, kan hij maar één ding concluderen: 'Het valt gewoon niet juridisch in elkaar te draaien.' In lijn der verwachting en met de eerdere zes pleidooien, volgt even later de eis: 'Algehele vrijspraak.'
Volgens de agenda vindt donderdag voorlopig de laatste zittingsdag plaats, met eerst een reactie van het OM en daarna nog één keer de advocaten en verdachten. Vraag is alleen of advocaten na het OM-betoog nog veel tijd nodig hebben voor hun zogeheten dupliek. Mocht dat het geval zijn, vindt er toch nog een zittingsdag plaats. De uitspraak volgt waarschijnlijk halverwege maart.
Teruglezen over de voorgaande zittingen in de Haagse corruptiezaak? Dat kan hier in ons dossier.